Sienkiewicz ukazał go jako jedynego Krzyżaka, który widział i rozumiał wewnętrzną sytuację w Zakonie, lecz był wobec niej bezradny: „Czuł się więc Konrad von Jungingen niby woźnicą, który rozhukanymi powodując końmi wypuścił lejce z rąk i zdał wóz na łaskę losu. […] Przeczuwał, że wóz, który ciągną rozhukane konie, musi skończyć w przepaści, więc starał się, aby przynajmniej godzina sądu, gniewu, klęski i nędzy przyszła jak najpóźniej”. W obliczu nieuniknionej klęski nie potrafił jednakże zrezygnować z tego, co państwo krzyżackie osiągnęło: „zawrócić – to by znaczyło oddać prawym posiadaczom całe ziemie żyzne, bogate i pochwycone przez Zakon od Bóg wie jak dawna, a z nimi zarazem mnóstwo miast tak bogatych jak Gdańsk. I nie dość! To znaczyło wyrzec się Żmujdzi, wyrzec się zamachów na Litwę, włożyć miecz do pochew, wreszcie całkiem wynieść się z tych krain, w których zakon nie miał już kogo nawracać – i osiąść chyba znów w Palestynie lub na której z wysp greckich, aby tam Krzyża od prawdziwych bronić Saracenów. Ale było to niepodobieństwem, gdyż równałoby się wyrokowi zagłady na Zakon”.

Konrad von Jungingen dostrzegał, że Zakon stoi „nie na prawie Bożym, ale na nieprawości i kłamstwie”. Wiedział, co działo się na dalszych ziemiach, gdzie „samowola, srogość i rozpasanie komturów deptały prawo, szerzyły ucisk i zdzierstwa, wyciskały z pomocą nakładanych na własną rękę podatków albo i bez wszelkiego pozoru ostatni grosz, wyciskały łzy, często krew, tak że w całych obszernych krainach jeden był jęk, jedna nędza i jedna skarga”. Rozumiał też, że „gmach zbudowany na cudzej ziemi i cudzej krzywdzie, wsparty na kłamstwie, podstępie, srogości, nie może się długo ostać”.

Sienkiewicz starał się złagodzić postać wielkiego mistrza, wyjaśniając jego postępowanie dostosowaniem się do zasad panujących w Zakonie: „Wielki mistrz Konrad nie był złym i zepsutym człowiekiem. Musiał on często postępować w sposób nieprawy, gdyż cały Zakon krzyżacki stał na nieprawości. Musiał czynić krzywdy, bo cały Zakon zbudowany był na ludzkiej krzywdzie. Musiał kłamać, bo kłamstwo odziedziczył razem z oznakami mistrzostwa, a od wczesnych lat przywykł uważać je tylko za polityczną przebiegłość. Ale nie był okrutnikiem, bał się sądu Bożego i ile mógł, hamował pychę i zuchwałość tych dygnitarzy zakonnych, którzy pchali się umyślnie do wojny z potęgą Jagiełłową. Był jednakże człowiekiem słabym. Zakon tak dalece przywykł od całych wieków czyhać na cudze, grabić, zabierać siłą lub podstępem przyległe ziemie, że Konrad nie tylko nie umiał powściągnąć tego drapieżnego głodu, ale mimo woli, siłą nabytego pędu sam poddawał mu się i usiłował go zaspokoić”. Konrad przestrzegał prawa i sprawiedliwości, poprawiał sytuację chłopów i mieszczan, lecz nie był w stanie sprawnie i prężnie rządzić Zakonem.

strona:    1    2    3  

Zobacz inne artykuły:

Inne

„Krzyżacy” – streszczenie szczegółowe Geneza „Krzyżaków” Zbyszko z Bogdańca – szczegółowa charakterystyka postaci Czas i miejsce akcji „Krzyżaków” Jurand ze Spychowa – szczegółowa charakterystyka postaci Maćko z Bogdańca – szczegółowa charakterystyka postaci Streszczenie „Krzyżaków” w pigułce Życiorys Henryka Sienkiewicza Kompozycja i artyzm powieści Henryka Sienkiewicza „Krzyżacy” Główne wątki „Krzyżaków” Danusia Jurandówna – szczegółowa charakterystyka postaci Jagienka ze Zgorzelic – szczegółowa charakterystyka postaci Realia i obyczaje średniowiecza w „Krzyżakach” Obraz Zakonu Krzyżackiego w „Krzyżakach” Sienkiewicza Obraz rycerstwa w „Krzyżakach” Henryka Sienkiewicza „Krzyżacy” jako powieść historyczna Plan wydarzeń „Krzyżaków” Motywy literackie w „Krzyżakach” Henryka Sienkiewicza Charakterystyka postaci epizodycznych w „Krzyżakach” Charakterystyka postaci drugoplanowych w „Krzyżakach” Ekranizacja „Krzyżaków” Charakterystyka postaci historycznych w „Krzyżakach” Henryk Sienkiewicz - kalendarium twórczości Henryk Sienkiewicz - kalendarium życia O „Krzyżakach” powiedzieli… Henryk Sienkiewicz - ciekawostki O Sienkiewiczu powiedzieli... Bibliografia

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies