Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Krzyżacy

Kompozycja i artyzm powieści Henryka Sienkiewicza „Krzyżacy”

Autor: Dorota Blednicka

Ważnym elementem kompozycyjnym powieści są również licznie występujące projekcje w przyszłość, zapowiadające dalsze wydarzenia, szczególnie związane z losami Danusi. Dziewczynka już od pierwszej chwili jawi się Zbyszkowi jako postać anielska i nieziemska. Zapowiedź śmierci Jurandówny stanowi scena z przygotowań do ślubu – panna młoda zakłada na głowę wianek z nieśmiertelników.

Omawiając kompozycję powieści Sienkiewicza warto również wspomnieć o narracji i stylu języka dzieła. Narrator w Krzyżakach jest trzecioosobowy i wszechobecny, a jego rola sprowadza się do obserwacji i relacjonowania wydarzeń. Na szczególną uwagę zasługuje styl pisarski, jakim autor posłużył się w utworze. Obraz średniowiecza został wzbogacony stylizacją językową na staropolszczyznę w połączeniu z dialektami z gwary podhalańskiej. Pisarz zastosował liczne wyrazy i zwroty archaiczne: fonetyczne (np. „doźrzeje”), słowotwórcze (np. „zbrodzień”), fleksyjne (np. „z dzikimi zwierzęty”), składniowe (np. „A któren jej rycerz?”), leksykalne (np. „chrobry”) i semantyczne (np. „miesiąc” – księżyc). Dzięki temu znakomicie oddał klimat i atmosferę epoki i podniósł wartość literacką powieści.

Narrację dodatkowo urozmaicają pieśni ludowe, wykonywane przez Danusię i Zycha oraz liczne wierzenia, na przykład: sadło niedźwiedzie jako środek leczniczy, wróżba polskiego zwycięstwa z księżyca czy też pochówek wisielca.

Ważnym walorem Krzyżaków jest stylizacja językowa na staropolszczyznę. Pisarz pieczołowicie wyszukiwał w dostępnych mu materiałach źródłowych archaizmów, które połączył z dialektami z gwary ludowej.

Kompozycja Krzyżaków została podporządkowana wymogom powieści historycznej. Autor wykorzystał autentyczne wydarzenia, potwierdzone przekazami historycznymi, bohaterami epizodycznymi uczynił postacie historyczne. Bohaterowie fikcyjni uczestniczą w prawdziwych zdarzeniach, lecz nie mają wpływu na ich przebieg. Własnym torem toczą się wątki romansowe i przygotowane, wpisane w tło historyczne. Ponadto kompozycję dzieła wzbogaca stylizacja językowa na staropolszczyznę.




strona:    1    2    3  

Szybki test:

Odpowiednikiem „błędnego rycerza” był:
a) Maćko z Bogdańca
b) Fulko de Lorche
c) Sanderus
d) Jurand ze Spychowa
Rozwiązanie

Komizmem słownym zabarwione zostały rozmowy Hlawy z:
a) Zbyszkiem
b) księciem Januszem
c) Sanderusem
d) Maćkiem
Rozwiązanie

Miłośnicy twórczości pisarza z łatwością doszukiwali się w „Krzyżakach”:
a) opisów przyrody
b) zwaśnionych stron konfliktu
c) kontrastów społecznych
d) schematyczności kompozycyjnej
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

Inne
„Krzyżacy” – streszczenie szczegółowe
Geneza „Krzyżaków”
Zbyszko z Bogdańca – szczegółowa charakterystyka postaci
Czas i miejsce akcji „Krzyżaków”
Jurand ze Spychowa – szczegółowa charakterystyka postaci
Maćko z Bogdańca – szczegółowa charakterystyka postaci
Streszczenie „Krzyżaków” w pigułce
Życiorys Henryka Sienkiewicza
Kompozycja i artyzm powieści Henryka Sienkiewicza „Krzyżacy”
Główne wątki „Krzyżaków”
Danusia Jurandówna – szczegółowa charakterystyka postaci
Jagienka ze Zgorzelic – szczegółowa charakterystyka postaci
Realia i obyczaje średniowiecza w „Krzyżakach”
Obraz Zakonu Krzyżackiego w „Krzyżakach” Sienkiewicza
Obraz rycerstwa w „Krzyżakach” Henryka Sienkiewicza
„Krzyżacy” jako powieść historyczna
Plan wydarzeń „Krzyżaków”
Motywy literackie w „Krzyżakach” Henryka Sienkiewicza
Charakterystyka postaci epizodycznych w „Krzyżakach”
Charakterystyka postaci drugoplanowych w „Krzyżakach”
Ekranizacja „Krzyżaków”
Charakterystyka postaci historycznych w „Krzyżakach”
Henryk Sienkiewicz - kalendarium twórczości
Henryk Sienkiewicz - kalendarium życia
O „Krzyżakach” powiedzieli…
Henryk Sienkiewicz - ciekawostki
O Sienkiewiczu powiedzieli...
Bibliografia



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies