Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Zbrodnia i kara
Wydarzenia „Zbrodni i kary” rozgrywają się w ciągu dziewięciu i pół dnia (bez Epilogu), w lipcu 1865 roku w Petersburgu (miasto w tej epoce literackiej stanowiło bardzo istotny element w kształtowaniu losów poszczególnych postaci; czasem było nawet głównym bohaterem, np. Paryż w „Ojcu Goriot” H. Balzaka czy Łódź w „Ziemi Obiecanej” W. Reymonta). W Epilogu przenosimy się z Rodionem i Sonią na Syberię.
Czas w powieści
W powieści wnikliwy czytelnik dopatrzy się odnośników czasowych:
Idea przestępstwa kiełkuje w głowie Raskolnikowa pół roku przed tym, gdy w lipcowy wieczór poznajemy głównego bohatera. Dowodem na to jest artykuł „O zbrodni” opublikowany na łamach „Słowa Periodycznego”, w którym młody autor popiera zbrodnię w imię dobra ogółu: „Przed pół rokiem, porzuciwszy uniwersytet, rzeczywiście napisałem artykuł(…)” (wypowiedź Raskolnikowa, rozdział V, część trzecia).
Adres lichwiarki bohater dostał „jeszcze zimą” od znajomego studenta, na wypadek finansowych kłopotów. „Półtora miesiąca temu [przed morderstwem] przypomniał sobie ów adres”, a po upływie dwóch tygodni, po przypadkowym usłyszeniu rozmowy o korzyściach zabicia „bogatej jak Żyd” staruchy, sam postanowił ją zabić.
W momencie rozpoczęcia powieści Rodia od miesiąca planuje morderstwo, np. dokładnie przeliczył ilość kroków od jego mieszkania do kamienicy Alony (730 kroków).
Poznajemy Raskolnikowa, gdy od miesiąca planuje morderstwo. Pomysł zabicia nieuczciwej lichwiarki wpadł mu do głowy dwa tygodnie po tym, jak przypadkowo był świadkiem rozmowy o korzyściach zabicia staruchy. Znał ją ze słyszenia od zimy, a przypomniał sobie jej adres półtora miesiąca przed morderstwem. Idea zbrodni zaś zakiełkowała mu w głowie na pół roku przed początkiem akcji.
Miejsca w powieści
Miastem, w którym toczy się akcja, jest Petersburg. Prócz XIX-wiecznej stolicy Rosji akcja rozgrywa się w określonych przestrzeniach, począwszy od wynajmowanych pokoi, poprzez duszne szynkownie i traktiernie, a skończywszy na brudnych i opuszczonych podwórkach (patrz Konstrukcja czasoprzestrzenna i Petersburg w powieści). W Epilogu poznajemy również realia syberyjskiej katorgi.
NarracjaCzas i miejsce akcji, narracja „Zbrodni i kary”
Autor: Karolina MarlgaWydarzenia „Zbrodni i kary” rozgrywają się w ciągu dziewięciu i pół dnia (bez Epilogu), w lipcu 1865 roku w Petersburgu (miasto w tej epoce literackiej stanowiło bardzo istotny element w kształtowaniu losów poszczególnych postaci; czasem było nawet głównym bohaterem, np. Paryż w „Ojcu Goriot” H. Balzaka czy Łódź w „Ziemi Obiecanej” W. Reymonta). W Epilogu przenosimy się z Rodionem i Sonią na Syberię.
Czas w powieści
W powieści wnikliwy czytelnik dopatrzy się odnośników czasowych:
Idea przestępstwa kiełkuje w głowie Raskolnikowa pół roku przed tym, gdy w lipcowy wieczór poznajemy głównego bohatera. Dowodem na to jest artykuł „O zbrodni” opublikowany na łamach „Słowa Periodycznego”, w którym młody autor popiera zbrodnię w imię dobra ogółu: „Przed pół rokiem, porzuciwszy uniwersytet, rzeczywiście napisałem artykuł(…)” (wypowiedź Raskolnikowa, rozdział V, część trzecia).
Adres lichwiarki bohater dostał „jeszcze zimą” od znajomego studenta, na wypadek finansowych kłopotów. „Półtora miesiąca temu [przed morderstwem] przypomniał sobie ów adres”, a po upływie dwóch tygodni, po przypadkowym usłyszeniu rozmowy o korzyściach zabicia „bogatej jak Żyd” staruchy, sam postanowił ją zabić.
W momencie rozpoczęcia powieści Rodia od miesiąca planuje morderstwo, np. dokładnie przeliczył ilość kroków od jego mieszkania do kamienicy Alony (730 kroków).
Poznajemy Raskolnikowa, gdy od miesiąca planuje morderstwo. Pomysł zabicia nieuczciwej lichwiarki wpadł mu do głowy dwa tygodnie po tym, jak przypadkowo był świadkiem rozmowy o korzyściach zabicia staruchy. Znał ją ze słyszenia od zimy, a przypomniał sobie jej adres półtora miesiąca przed morderstwem. Idea zbrodni zaś zakiełkowała mu w głowie na pół roku przed początkiem akcji.
Miejsca w powieści
Miastem, w którym toczy się akcja, jest Petersburg. Prócz XIX-wiecznej stolicy Rosji akcja rozgrywa się w określonych przestrzeniach, począwszy od wynajmowanych pokoi, poprzez duszne szynkownie i traktiernie, a skończywszy na brudnych i opuszczonych podwórkach (patrz Konstrukcja czasoprzestrzenna i Petersburg w powieści). W Epilogu poznajemy również realia syberyjskiej katorgi.
Narracja występuje w trzeciej osobie liczby pojedynczej. Na tej płaszczyźnie Dostojewski odszedł od założeń realizmu, w którym występuje wszechwiedzący narrator (np. wie, o czym myślą postaci, co czują). W powieści osoba opowiadająca losy bohaterów często używa słów: „jakby”, „prawdopodobnie”, „wydaje się”, nie ujawnia swego stosunku do postępowania, charakteru postaci, nie ocenia, nie komentuje.
Swym stosunkiem, a raczej jego brakiem, stara się dać nam przykład – nie oceniajmy z wyższością zbrodniarza, nie pochwalajmy jego zbrodni w imię społecznej sprawiedliwości, poczekajmy z opinią cierpliwie do końca powieści, wnikliwie czytajmy jego obserwacje. Czasem autor używa mowy pozornie zależnej.
Szybki test:
Akcja powieści rozgrywa się w:a) latach 90. XIX wieku
b) latach 80. XIX wieku
c) latach 70. XIX wieku
d) latach 60. XIX wieku
Rozwiązanie
Wydarzenia „Zbrodni i kary” rozgrywają się w ciągu:
a) pięciu dni
b) dziewięciu i pół dnia
c) dwunastu i pół dnia
d) siedmiu i pół dnia
Rozwiązanie
Rodia dokładnie przeliczył ilość kroków od jego mieszkania do kamienicy Alony. Było ich:
a) 1250
b) 730
c) 888
d) 820
Rozwiązanie
Więcej pytań
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies