Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Zbrodnia i kara

Ideowa koncepcja „Zbrodni i kary”

Autor: Karolina Marlga

Fiodor Dostojewski w swej powieści zbliżył się do naturalizmu i realizmu.

Jako jeden z pierwszych pisarzy tego formatu uczynił bohaterem człowieka nękanego biedą (rodzina Marmieładowa, Raskolnikow). Z naturalistyczną dokładnością przybliżył czytelnikowi realia egzystencji ludzi z marginesu społecznego, nie potrafiących zmienić swej sytuacji (b y ł y urzędnik Marmieładow oddaje się pijaństwu, b y ł a cnotliwa dziewczyna wpada w szpony prostytucji; wszystko to dzieje się w przygnębiających przestrzeniach szarych pokoi czy zadymionych, dusznych ulic Petersburga, w najcieplejszym miesiącu roku – lipcu – co można to skojarzyć z przedsionkiem piekła).

Autor wykreował postaci, które swoim nietypowym, niecodziennym postępowaniem nie dość, że pozostawały w konflikcie ze społeczeństwem, to i przeżywały wewnętrzne rozterki.

Taką postacią jest główny bohater powieści - Rodion Romanowicz Raskolnikow. Dostojewski stworzył młodzieńca przekonanego o swej niezwykłości, dającego sobie prawo do zbrodni w imię ogólnego dobra społecznego, nieczującego potem wyrzutów sumienia. Pisarz przeprowadził drobiazgowe studium psychologiczne, chciał rozszyfrować w tej zbrodniczej jednostce odwieczne tajemnice ludzkiej natury, ukazać mechanizmy decydujące o jej wyborach.

W powieści pisarz zwrócił również uwagę na oczyszczającą siłę prawdziwej i głębokiej wiary i miłości oraz dobrowolnego cierpienia.

Prawdy, które zawarł w „Zbrodni i karze”, nie mają ostatecznego i bezwarunkowego charakteru. Czytelnik nie odnajdzie gotowej recepty na „ból istnienia”. Marta Ziółkowska-Sobecka w rozdziale Pozytywizm zawartym w „Vademecum polonisty”, stwierdza, że: „każda powieść Dostojewskiego jest jakby poszukiwaniem filozofii”. Pisarz pokazuje różne sposoby pojmowania świata.

Jeżeli chodzi o warstwę formalną, autor konstruując poszczególne płaszczyzny dzieła, posłużył się monologami wewnętrznymi i dialogami (są narzędziami psychologicznej analizy postaci i kształtują powieściowe idee). To właśnie na tej płaszczyźnie objawiło się nowatorstwo i geniusz pisarza, a mianowicie wykorzystanie polifoniczności do urozmaicenia struktury artystycznej (patrz: Polifoniczność powieści).
Prócz bohaterów osobowych wyróżnić należy bohaterów nieosobowych. Zza sylwetek Raskolnikowa czy Swidrygajłowa wyłania się obraz XIX-wiecznego Petersburga, ukazanego nie jako Wenecja Północy, lecz jako urbanistyczna kloaka. Silnie z odczytań dzieła przebija także warstwa religijna.

Dostojewski konfrontuje przeciwne, wykluczające się poglądy, antagonistyczne idee, których wyznawcami są ateista i racjonalista Raskolnikow i, wierząca w miłosierdzie Pana, Sonia (Sophia – mądrość, tu jako mądrość chrześcijańska).

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Zbrodnia i kara” - streszczenie szczegółowe
Zbrodnia i kara - streszczenie krótkie
Czas i miejsce akcji, narracja „Zbrodni i kary”
Fiodor Dostojewski - biografia
Ideowa koncepcja „Zbrodni i kary”
Konstrukcja czasoprzestrzenna „Zbrodni i kary”
Filozofia w „Zbrodni i karze”
Struktura i kompozycja „Zbrodni i kary”
Psychologizm w „Zbrodni i karze”
Realizm w „Zbrodni i karze”
Polifoniczność „Zbrodni i kary”
Religia w „Zbrodni i karze” Fiodora Dostojewskiego
Petersburg w „Zbrodni i karze”
Sny w „Zbrodni i karze” Fiodora Dostojewskiego
Ponadczasowość „Zbrodni i kary” Fiodora Dostojewskiego i wpływ na kulturę
Cytaty z Dostojewskiego
O Dostojewskim powiedzieli...
Najważniejsze cytaty - „Zbrodnia i kara”
Bibliografia




Bohaterowie
Rodion Romanowicz Raskolnikow - charakterystyka
Zofia Siemionowna Marmieładowa (Sonia) - charakterystyka
Dunia (Awdotia Romanowna) - charakterystyka
Dymitr Prokoficz Razumichin - charakterystyka
Pozostali bohaterowie „Zbrodni i kary”



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies