Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Zbrodnia i kara
Powieść realistyczna, będąca pomysłem Balzaka, to:
1.Poetyka szczegółu – drobiazgowe opisy pomieszczeń (opis pokoju prostytutki Soni: „W całym tym dużym pokoju prawie nie było sprzętów. W kącie na prawo mieściło się łóżko; obok niego, bliżej drzwi krzesło oraz kuchenny stół, dwa plecione fotele i komoda z surowego drzew. Żółtawe, odrapane i zasmolone tapety poczerniały we wszystkich załomkach; sadź w zimie bywało tu wilgotno i zimno. Bieda biła w oczy”), postaci (opis wyglądu pijaka Marmieładowa: „Był to człowiek już po pięćdziesiątce, średniego wzrostu i krępej budowy, szpakowaty, z dużą łysiną, z twarzą nalaną wskutek ciągłego pijaństwa, żółtą, aż zielonkawą, z nabrzmiałymi powiekami, spoza których błyszczały malutkie jak szparki, ale żywe, przekrwione Oczki”), czy przestrzeni otwartych, takich jak szynkownie („(…) Stały talerzyki z mizerią, czarnymi sucharkami i na dzwonka pokrajaną rybą; wszystko to pachniało nader niezachęcająco. Nieznośnie duszne powietrze sprawiało, że trudno było wysiedzieć, a wszystko było tak przepojone odorem okowity, że miało się wrażenie, iż od samego tego zaduchu można w ciągu pięciu minut stać się pijanym”), podwórza („ Z prawa, tuż od bramy, daleko w głąb podwórka szedł ślepy nietynkowany mur sąsiedniej czteropiętrowej kamienicy. Z lewa, równolegle do ślepego muru i również do samej bramy, biegł drewniany parkan na jakie dwadzieścia kroków w głąb dziedzińca i dopiero dalej skręcał pod kątem w lewo. Było to na głucho odgrodzone miejsce, gdzie leżał zwalony jakiś budulec. Nieco dalej, w zagłębieniu podwórka, zza parkanu wyzierał węgieł niskiej, zasmolonej murowanej szopy, prawdopodobnie część jakiś warsztatów. Zapewne mieścił się tu warsztat ślusarski czy stelmachowski, czy coś w tym rodzaju; wszędzie, prawie tuż od bramy poczynając, gęsto czerniały kupki węglowego miału”) czy ulic Petersburga („Na ulicy skwar był okropny, a przy tym zaduch, ścisk, co krok wapno, rusztowania, cegły, kurz i ten szczególny letni smród, tak dobrze znany każdemu petersburżaninowi, którego nie stać na letnisko (…) Nieznośny zaś fetor bijący z szynków, bardzo licznych w tej dzielnicy, oraz pijacy co chwila spotykani, mimo że to był dzień powszedni, jeszcze wzmacniali wstrętną i smutną barwę obrazu”).
2.Lustrzane odbicie rzeczywistości – w myśl słów Stendhala: „powieść jest jak zwierciadło, które obnosi się po gościńcu”, Dostojewski w swej powieści pokazuje realia życia w XIX-wiecznej stolicy Rosji, nękanej wówczas przez biedę, prostytucję i zbrodnię.Realizm w „Zbrodni i karze”
Autor: Karolina MarlgaPowieść realistyczna, będąca pomysłem Balzaka, to:
1.Poetyka szczegółu – drobiazgowe opisy pomieszczeń (opis pokoju prostytutki Soni: „W całym tym dużym pokoju prawie nie było sprzętów. W kącie na prawo mieściło się łóżko; obok niego, bliżej drzwi krzesło oraz kuchenny stół, dwa plecione fotele i komoda z surowego drzew. Żółtawe, odrapane i zasmolone tapety poczerniały we wszystkich załomkach; sadź w zimie bywało tu wilgotno i zimno. Bieda biła w oczy”), postaci (opis wyglądu pijaka Marmieładowa: „Był to człowiek już po pięćdziesiątce, średniego wzrostu i krępej budowy, szpakowaty, z dużą łysiną, z twarzą nalaną wskutek ciągłego pijaństwa, żółtą, aż zielonkawą, z nabrzmiałymi powiekami, spoza których błyszczały malutkie jak szparki, ale żywe, przekrwione Oczki”), czy przestrzeni otwartych, takich jak szynkownie („(…) Stały talerzyki z mizerią, czarnymi sucharkami i na dzwonka pokrajaną rybą; wszystko to pachniało nader niezachęcająco. Nieznośnie duszne powietrze sprawiało, że trudno było wysiedzieć, a wszystko było tak przepojone odorem okowity, że miało się wrażenie, iż od samego tego zaduchu można w ciągu pięciu minut stać się pijanym”), podwórza („ Z prawa, tuż od bramy, daleko w głąb podwórka szedł ślepy nietynkowany mur sąsiedniej czteropiętrowej kamienicy. Z lewa, równolegle do ślepego muru i również do samej bramy, biegł drewniany parkan na jakie dwadzieścia kroków w głąb dziedzińca i dopiero dalej skręcał pod kątem w lewo. Było to na głucho odgrodzone miejsce, gdzie leżał zwalony jakiś budulec. Nieco dalej, w zagłębieniu podwórka, zza parkanu wyzierał węgieł niskiej, zasmolonej murowanej szopy, prawdopodobnie część jakiś warsztatów. Zapewne mieścił się tu warsztat ślusarski czy stelmachowski, czy coś w tym rodzaju; wszędzie, prawie tuż od bramy poczynając, gęsto czerniały kupki węglowego miału”) czy ulic Petersburga („Na ulicy skwar był okropny, a przy tym zaduch, ścisk, co krok wapno, rusztowania, cegły, kurz i ten szczególny letni smród, tak dobrze znany każdemu petersburżaninowi, którego nie stać na letnisko (…) Nieznośny zaś fetor bijący z szynków, bardzo licznych w tej dzielnicy, oraz pijacy co chwila spotykani, mimo że to był dzień powszedni, jeszcze wzmacniali wstrętną i smutną barwę obrazu”).
3.Reguła prawdopodobieństwa – przygotowując się do napisania powieści pisarz przeglądał skrupulatnie kroniki kryminalne Petersburga, z lektury których odnotował wzrost przestępczości, pijaństwo i wiele innych „skutków kapitalizmu”. Wszystko to wykorzystał w swej realistycznej powieści.
4.Przyczynowo-skutkowy ciąg wydarzeń – czytelnik odnajduje na kartach powieści przyczyny i skutki zdarzeń w niej opisanych, np. Raskolnikow dowiaduje się o zaręczynach swej siostry, które są poniekąd skutkiem molestowania jej przez Swidrygajłowa i oczernienia przez jego naiwną żonę (Łużyn, narzeczony dziewczyny to daleki krewny Marfy Pietrownej, żony Swidrygajłowa, która w ramach zadośćuczynienia dziewczynie wszystkich przykrości poznała ją ze swym zamożnym kuzynem).
5. Prezentacja panoramy społecznej – poznajemy ubogich przedstawicieli XIX-wiecznego Petersburga. Mamy wśród nich pasożytów (Alona Iwanowna, nieuczciwa lichwiarka), prostytutki (Sonia), osoby chore i znerwicowanie (Katarzyna Iwanowna), jak również zdrowe i wesołe (Dymitr Razumichin). Jest także morderca przekonany o niepowtarzalności swego istnienia i społecznej słuszności swojej zbrodni (Raskolnikow), czy zwykły, niewykształcony chłop, decydujący się w imię Bożego cierpienia odpowiadać za grzechy tego pierwszego (Mikołaj, malarz pokolowy posądzony o zabójstwo sióstr).
strona: 1 2
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies