Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Balladyna

Geneza „Balladyny”

Autor: Ewa Petniak

Słowacki napisał Balladynę jesienią 1834 roku w Genewie. Historycy literatury (np. Mieczysław Inglot) doszukują się jej „korzeni” w ówczesnej sytuacji społeczno-politycznej.

Istotną rolę miałaby tu odgrywać sytuacja Polaków na emigracji. Powstanie listopadowe (1830 – 1831) zakończyło się klęską. Rozpoczęły się represje rosyjskie wobec Polaków. Inteligencja polska, pisarze, politycy, artyści, szlachta i powstańcy zaczęli masowo wyjeżdżać. Ów ruch – masowe wyjazdy nazwano Wielką Emigracją. Ośrodki emigracyjne znajdowały się w wielu krajach: we Francji (Paryż), Belgii, Wielkiej Brytanii, Saksonii i Szwajcarii. Tam właśnie udał się Słowacki.

Powstanie listopadowe – jedno z polskich powstań narodowych. Wybuchło 29 listopada 1830 roku, a skończyło się 21 października 1831 rok. Skierowane było przeciwko Rosji ze względu na niedotrzymywanie postanowień Kongresu Wiedeńskiego z 1815 roku. Car Aleksander I zniósł wolność prasy i wprowadził cenzurę, wkrótce zawieszono wolność zgromadzeń. Zaczęły się aresztowania i prześladowania działaczy, między innymi członków patriotycznych związków młodzieżowych: filomatów i filaretów. W warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty zawiązał się tajny spisek, na którego czele stanął podporucznik Piotr Wysocki. Powstanie dzięki przewadze militarnej Rosjan, zostało stłumione. Powstanie upadło, zaczęła się seria prześladowań - ograniczenia kulturowe: likwidacja szkolnictwa wyższego, język rosyjski w szkołach, rusyfikacja administracji, aresztowania i zsyłki, przymusowy pobór do wojska. Polakom „podcinano” państwowe korzenie, trwała polityka „wynarodowienia”. Inteligencja „uciekała” z kraju, by za granicą tworzyć „podwaliny” dla wolności.

Nastroje wśród emigrantów nie były optymistyczne. Niektórzy przerażeni byli klęską i późniejszymi represjami stosowanymi wobec rodaków w kraju, inni żyli jeszcze nadzieją. Środowisko emigracyjne podzielone się na liczne obozy i ugrupowania polityczne wiodło ze sobą nieustające spory.
Słowackiemu przyszedł do głowy pomysł napisania dzieła o niezbyt konkretnie sprecyzowanych realiach historycznych, które ukazałoby „optymistyczną” przeszłość kraju i odkryło ogólnohistoryczne przeznaczenie Polski – dzieło, które wsączyłoby w dusze Polaków nadzieję i przypomniało o naczelnych wartościach, tradycji, ale w sposób niekonwencjonalny, lekko satyryczny.

W liście do matki z 18 grudnia 1834 roku poeta pisał: „Od ostatniego mego listu (...) w przeciągu miesiąca upłynionego, napisałem nową sztukę teatralną – niby tragedię pod tytułem „Balladina”. Z wszystkich rzeczy, które dotychczas moja mózgownica urodziła, ta tragedia jest najlepszą – zwłaszcza, ze otworzyła mi nową drogę, nowy kraj poetyczny, nietknięty ludzką stopą, kraj obszerniejszy niż ta biedna ziemia, bo idealny. Zobaczysz kiedyś, Mamo kochana, co to za dziwna kraina – i czasy. Tragedia cała podobna do starej ballady, ułożona tak, jakby ją gmin układał, przeciwna zupełnie prawdzie historycznej, czasem przeciwna podobieństwu prawdy. Ludzie jednak, starałem się, aby byli prawdziwymi i aby w sercu mieli nasze serca.”

Utwór został napisany w 1834 roku, ale drukiem poeta ogłosił go latem (w lipcu) 1839 roku w Paryżu. Twierdził, że na przeszkodzie stanęły mu kłopoty finansowe, lecz w istocie chodziło o to, że świadom był oryginalności i nowatorstwa dzieła, w którym wyraził przecież nieco ironiczny stosunek do otoczonej kultem tradycji narodowej mocno akcentowanej w takich dziełach jak Pan Tadeusz.
Domyślał się, że Balladyny może nie zaakceptować niechętna mu dotychczas krytyka i czytelnicy całkowicie nieprzygotowani na odbiór tego typu utworów. W jednym z jego listów czytamy: „(...) bo choć rzec jest polska, ale niepatriotyczna, więc gotowa mi źle odpłacić..., a oryginalność sama tej tragedii i rodzaju, w którym jest napisana, może długo rozkupowi sprzeciwiać się będzie...”

strona:    1    2  

Szybki test:

"Balladyna" miała:
a) ukazywać optymistyczną przeszłość kraju
b) przypominać o naczelnych wartościach Polakom
c) wsączyć w dusze Polaków nadzieję
d) wszystkie odpowiedzi są prawdziwe
Rozwiązanie

Scyta w "Balladynie" to:
a) jeden z trzech mędrców ze Wschodu
b) poganin
c) pierwszy król Polski
d) Lech
Rozwiązanie

Drukiem "Balladyna" ukazała się w 1839 roku w:
a) Londynie
b) Genewie
c) Paryżu
d) Warszawie
Rozwiązanie

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Balladyna” streszczenie szczegółowe
Streszczenie „Balladyny” w pigułce
Geneza „Balladyny”
Czas i miejsce akcji w „Balladynie”
Problematyka władzy w „Balladynie”
Motywy baśniowe, legendarne i historyczne w „Balladynie” Słowackiego
Biografia Juliusza Słowackiego
Konflikty moralne w „Balladynie”
„Balladyna” jako antybaśń i antydramat
Groteska i ironia w „Balladynie”
Fantastyka w „Balladynie”
Symbolika „Balladyny”
Melodyjność i plastyczność „Balladyny”
Styl „Balladyny”
„Balladyna” jako dramat romantyczny – kompozycja i struktura
„Szekspiryzm” w „Balladynie” Juliusza Słowackiego
Kalendarium twórczości Słowackiego
Nawiązania do „Balladyny”
Najważniejsze inscenizacje „Balladyny”
Opinie i komentarze o „Balladynie”
Korona Lecha (Popielów) - historia i znaczenie
Motywy literackie w Balladynie J. Słowackiego
Kogo, dlaczego i jak zabiła Balladyna?
Bibliografia




Bohaterowie
„Balladyna” – charakterystyka tytułowej postaci
Grabiec - charakterystyka postaci (Balladyna)



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies