Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Balladyna

Motywy literackie w Balladynie J. Słowackiego

Autor: Jakub Rudnicki

Motyw miłości


Motyw miłości w Balladynie został zniekształcony. Pojawia się kilka wątków romantycznych, ale żaden z nich nie jest do końca szczery. Balladyna spotyka się z Grabcem, ale porzuca go, kiedy ma możliwość poślubienia księcia i poprawy swojej sytuacji życiowej. Co więcej, później zabija byłego kochanka, aby zdobyć koronę Lecha.

Małżeństwo bohaterki z Kirkorem nie ma związku z prawdziwą miłością. Balladyna pragnie jedynie władzy, jej zapewnienia o szczerym uczuciu są jedynie manipulacją. Po ślubie szybko nawiązuje romans z Kostrynem, którego później zabija, aby zdobyć władzę.

Kirkor nie może się zdecydować, którą z sióstr wybrać. Na jego zachowanie wpływają działania Skierki, co podważa prawdziwość jego uczuć. Z kolei uczucia Filona względem martwej Aliny są niemożliwe do spełnienia. Pasterz zakochuje się zresztą jedynie w wyglądzie Aliny, której nie miał okazji poznać, kiedy jeszcze żyła.

Kolejny wątek, czyli związek Grabca i Goplany, prezentuje miłość nierealną i jednostronną. Miłość nimfy do śmiertelnika byłaby trudna do spełnienia. Grabiec nie traktuje Goplany z szacunkiem, wykorzystuje jej moce do spełniania własnych zachcianek.

Ideę miłości najlepiej oddaje Wdowa. Jej matczyna miłość sprawia, że bez długi czas nie dostrzega bezwzględności starszej córki. Wdowa umiera, gdyż nawet na torturach nie wyjawia imienia dziecka, które ją skrzywdziło.

Motyw władzy


Walka o władzę jest głównym problemem w Balladynie. Ten motyw pojawia się w historii króla Popiela III, którego zdetronizował okrutny brat. Szlachetny Kirkor chce przywrócić tron prawowitemu władcy prowadzącemu życie pustelnika. Popiel III posiada koronę Lecha - insygnium królewskie, dzięki któremu w jego kraju panował dobrobyt.

Dążenie do władzy stanowi nadrzędny cel Balladyny. Kobieta staje się władczynią w wyniku popełnionych przez siebie zbrodni. Jest opętana żądzą władzy i strachem przed tym, co może ją spotkać za jej czyny. Zabicie siostry jest początkiem łańcucha zbrodni, którego bohaterka nie umie przerwać. Żądny władzy jest również Fon Kostryn. Mężczyzna dąży do podniesienia swojej pozycji. Staje się wspólnikiem Balladyny, która jednak zdradza go i zabija.
Karykaturę władcy stanowi Grabiec. Na własne życzenie staje się dzwonkowym królem. Jego krótkie rządy są absurdalne, bohater jawi się bardziej jako błazen niż poważny władca. Nie traktuje z należytą powagą nawet korony Lecha, którą uznaje za zwykłą czapkę. Krótkie rządy Grabca kończą się, kiedy zostaje zamordowany przez Balladynę.

W dramacie zostaje ukazane, ile zła może spowodować dążenie do władzy. Kolejne zbrodnie Balladyny niszczą ją psychicznie. Kobieta nie radzi sobie z ogromnym ciężarem moralnym, który niemal doprowadza ją do szaleństwa. Kiedy w końcu osiąga swój cel, musi ponieść karę za swoje czyny i umiera rażona piorunem.

Motyw zemsty


Motyw zemsty stanowi istotny wątek w dramacie. Goplana zamienia Grabca w wierzbę, gdyż nie traktował jej uczuć z szacunkiem i nie dotrzymał danego słowa. W pewien sposób mści się również na ukochanej wybranka, nakazując Skierce sprawić, aby Kirkor zakochał się w Balladynie i zabrał ją daleko od Grabca. Plan nimfy staje się początkiem serii tragicznych wydarzeń.

Zemsta napędza też działania Kirkora. Książę chce pokonać Popiela IV, który bezprawnie pozbawił władzy swojego brata, Popiela III. Motywy Kirkora można uznać za szlachetne, mężczyzna pragnie sprawiedliwości, co nie zmienia faktu, iż kieruje nim pragnienie zemsty na uzurpatorze.
Ważne zagadnienie stanowią działania natury. W Balladynie przyroda aktywnie reaguje na działania bohaterów. Mówi o tym Goplana: (...) natura zbrodnią pogwałcona / Mścić się będzie (...). Balladyna obawia się natury, która przypomina jej o popełnionych zbrodniach. Po morderstwie siostry działania natury prawie doprowadzają Balladynę do obłędu. Najwyraźniej działania natury widać w zakończeniu dramatu, kiedy piorun zabija zbrodniarkę, tym samym wymierzając jej karę.

Motyw winy i kary


Motyw winy i kary jest bardzo istotny w balladach romantycznych. W Balladynie pojawia się między innymi w historii zdetronizowania i wygnania Popiela III. Okrucieństwo Popiela IV, który nie tylko pozbawił władzy brata, ale także zabił jego rodzinę, zostaje ukarane. Uzurpator zostaje zabity przez Kirkora. Na tron nie wraca prawowity władca, a zbrodniarka, która doszła do władzy poprzez liczne zbrodnie. Balladyna nie jest jednak bezkarna. Ona również podlega surowym prawom, na podstawie których sama na siebie wydaje potrójny wyrok. Karę wymierza jej natura - kobietę zabija piorun.

W dramacie Słowackiego zbrodniarze zostają ukarani. Zbrodnie są pomszczone między innymi przez naturę. Nawiązuje to do praw Boskich. Świat jest podporządkowany Bogu, zatem zbrodnia nie może pozostać bez kary.

Motyw matki


Matka w Balladynie jest starszą, spracowaną wdową. Wychowuje dwie córki, które szczerze kocha. Pragnie, aby Balladyna i Alina bogato wyszły za mąż i miały dobre, dostatnie życie. Matczyna miłość sprawia, że Wdowa nie dostrzega wad Balladyny. Faworyzuje starszą córkę, mimo że to Alina naprawdę kocha matkę i troszczy się o nią.

Wdowa bardzo cierpi, kiedy dowiaduje się o rzekomej ucieczce młodszej córki. Ogromny ból sprawia jej także odrzucenie przez Balladynę. Wygnanie z zamku i świadomość, że starsza córka jej nie kocha, sprawiają, iż podejmuje próbę samobójczą.

Wdowa oskarża później córkę o okrucieństwo, ale kiedy dowiaduje się, że karą dla Balladyny byłaby śmierć, odmawia wyjawienia jej imienia. Nie łamie się nawet na torturach. Poświęca swoje życie, aby chronić córkę, którą wciąż kocha. Wdowa jest symbolem czystego, bezinteresownego uczucia, jakim jest matczyna miłość.

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Balladyna” streszczenie szczegółowe
Streszczenie „Balladyny” w pigułce
Geneza „Balladyny”
Czas i miejsce akcji w „Balladynie”
Biografia Juliusza Słowackiego
Problematyka władzy w „Balladynie”
Motywy baśniowe, legendarne i historyczne w „Balladynie” Słowackiego
Groteska i ironia w „Balladynie”
Fantastyka w „Balladynie”
Symbolika „Balladyny”
Melodyjność i plastyczność „Balladyny”
Styl „Balladyny”
„Balladyna” jako dramat romantyczny – kompozycja i struktura
Konflikty moralne w „Balladynie”
„Balladyna” jako antybaśń i antydramat
„Szekspiryzm” w „Balladynie” Juliusza Słowackiego
Kalendarium twórczości Słowackiego
Nawiązania do „Balladyny”
Najważniejsze inscenizacje „Balladyny”
Opinie i komentarze o „Balladynie”
Korona Lecha (Popielów) - historia i znaczenie
Motywy literackie w Balladynie J. Słowackiego
Kogo, dlaczego i jak zabiła Balladyna?
Bibliografia




Bohaterowie
„Balladyna” – charakterystyka tytułowej postaci
Grabiec - charakterystyka postaci (Balladyna)



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies