Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Balladyna
Świat przedstawiony w Balladynie jest nierealistyczny. Przypomina ludową baśń, balladę, legendę, ale nie o charakterystycznych dla tych gatunków cechach. Są one zdeformowane, przesycone ironią, żartem. Poszczególne wątki zostały sparodiowane.
Autor stworzył iluzję literacką - odbiorca ma wrażenie istnienia danego świata, ale jest to tylko złudzenie.
Groteska – jest rodzajem satyry silnie deformującej rzeczywistość, zawiera elementy karykatury i fantastycznej stylizacji. Łączy w sobie grozę, makabrę i jednocześnie poczucie humoru, co w rezultacie sprawia efekt tragikomiczny. Groza i potworność sąsiadują z diabolicznym śmiechem. Ukazana rzeczywistość nosi znamiona absurdu, karykatury. Jest nierealistyczna, ujęta w ramę „krzywego zwierciadła.”
Konstruując taką wizję „nierzeczywistości”, podważył skrupulatnie budowany przez literaturę romantyczną wizerunek świata, zanegował propagowane ówcześnie ideały: poświecenia jednostki dla dobra kraju, miłości od pierwszego wejrzenia, szczęśliwego, cnotliwego ludu.
Baśniowy książę – Kirkor zamiast w jednej zakochuje się w dwóch dziewicach – w Alinie i Balladynie i nie wie, którą wybrać na żonę. Trudny dylemat wyboru żony zostaje rozwiązany w prosty sposób – oto dziewczęta mają zebrać po dzbanie malin. Ta, która zrobi to szybciej, „otrzyma” w darze męża i dobrobyt. Panienki idą do lasu, a jednej z nich przychodzi do głowy zbrodniczy plan.
Balladyna w okrutny sposób zabija siostrę rywalkę. Nad nieboszczką chyli się gadająca „żałobna wierzba”, którą gdy tylko dotknąć, powiada: „Nie trącaj, bom pjany.” Następnie Kirkor poświęca się dla dobra ojczyzny. Pragnie przywrócić tron prawowitemu władcy i zakończyć niesprawiedliwe, krwawe rządy Popiela IV. Niewiele brakuje, by jego nabożna misja przyniosła oczekiwany efekt (Popiel IV zostaje zabity), ale pod Gnieznem czeka dzielnego rycerza niespodzianka – do walki o królewski tron staje anonimowy samozwaniec – kobieta – jego żona, o czym ów nie wie. Udaje jej się przekupić żołnierzy męża i Kirkor ginie.
Wdowa i jej córki wcale nie żyją szczęśliwie w wiejskiej chacie. Matce marzy się bogaty królewicz dla dziewcząt, by wreszcie mogły zerwać z „ludową przeszłością” i odmienić swój los na lepszy. W dowód odcięcia się od chłopskich korzeni stara matka pali swoje skromne domostwo, a potem przenosi się do zamku Kirkora. Nad pogorzeliskiem gromadzi się gawiedź. Przybiega dopiero co odczarowany Grabek, gapie opowiadają mu o całym zajściu. Groteska i ironia w „Balladynie”
Autor: Ewa PetniakŚwiat przedstawiony w Balladynie jest nierealistyczny. Przypomina ludową baśń, balladę, legendę, ale nie o charakterystycznych dla tych gatunków cechach. Są one zdeformowane, przesycone ironią, żartem. Poszczególne wątki zostały sparodiowane.
Autor stworzył iluzję literacką - odbiorca ma wrażenie istnienia danego świata, ale jest to tylko złudzenie.
Groteska – jest rodzajem satyry silnie deformującej rzeczywistość, zawiera elementy karykatury i fantastycznej stylizacji. Łączy w sobie grozę, makabrę i jednocześnie poczucie humoru, co w rezultacie sprawia efekt tragikomiczny. Groza i potworność sąsiadują z diabolicznym śmiechem. Ukazana rzeczywistość nosi znamiona absurdu, karykatury. Jest nierealistyczna, ujęta w ramę „krzywego zwierciadła.”
Konstruując taką wizję „nierzeczywistości”, podważył skrupulatnie budowany przez literaturę romantyczną wizerunek świata, zanegował propagowane ówcześnie ideały: poświecenia jednostki dla dobra kraju, miłości od pierwszego wejrzenia, szczęśliwego, cnotliwego ludu.
Baśniowy książę – Kirkor zamiast w jednej zakochuje się w dwóch dziewicach – w Alinie i Balladynie i nie wie, którą wybrać na żonę. Trudny dylemat wyboru żony zostaje rozwiązany w prosty sposób – oto dziewczęta mają zebrać po dzbanie malin. Ta, która zrobi to szybciej, „otrzyma” w darze męża i dobrobyt. Panienki idą do lasu, a jednej z nich przychodzi do głowy zbrodniczy plan.
Balladyna w okrutny sposób zabija siostrę rywalkę. Nad nieboszczką chyli się gadająca „żałobna wierzba”, którą gdy tylko dotknąć, powiada: „Nie trącaj, bom pjany.” Następnie Kirkor poświęca się dla dobra ojczyzny. Pragnie przywrócić tron prawowitemu władcy i zakończyć niesprawiedliwe, krwawe rządy Popiela IV. Niewiele brakuje, by jego nabożna misja przyniosła oczekiwany efekt (Popiel IV zostaje zabity), ale pod Gnieznem czeka dzielnego rycerza niespodzianka – do walki o królewski tron staje anonimowy samozwaniec – kobieta – jego żona, o czym ów nie wie. Udaje jej się przekupić żołnierzy męża i Kirkor ginie.
Do pozornie realnego świata miesza się nadgoplańska wiedźma, bo zapragnęła „mięsnego” kochanka. Nimfa prowokuje szereg zdarzeń, które przyczyniają się do nieszczęść i zguby ludzi. Za to swojego lubego na początku karze za niestałość uczuć – Grabek „rośnie” jako smutna wierzbina, a potem bez powodu nagradza – Grabek zostaje królem i na uczcie w zamku Kirkora przyjmowany jest z honorami. Dla niego osobiście nie jest to żaden zaszczyt. Władzę utożsamia z surowymi, agresywnymi rządami oraz z suto zastawionym stołem.
Na tego typu przykładach widać autorską drwinę z założeń romantyzmu, grę z konwencjami literackimi, z własną wyobraźnią i słowem. Podważone zostały również reguły rządzące światem oraz wartości moralne. Poeta udowodnił, że światem literackim i rzeczywistym włada tajemnicza, groźna ironia losu, ironia historii, która przeistacza pierwotne założenia bohaterów. Dobro w takim świecie skazane jest na przegraną, wszędzie triumfy święci zło. Szlachetni bohaterowie giną jako „męczennicy” swoich idei, są odgórnie skazani na przegraną. Przeciwko nim występuje nawet przyroda. Gromy porażają, wypalają wzrok i zabijają. Człowiek nigdzie nie jest bezpieczny. Bóg i postaci fantastyczne ukazują głównie karzące, srogie oblicze. Ludzie są marionetkami w rękach losu. Nie posiadają umiejętności przewidywania, a nawet gdyby ją posiedli i tak będą ofiarami zamierzonych działań.
strona: 1 2
Szybki test:
Groteska to:a) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe
b) deformacja rzeczywistości
c) fantastyczna stylizacja
d) karykatura
Rozwiązanie
Słowacki udowodnił, że światem literackim i rzeczywistym włada:
a) zło
b) przypadek
c) siła fantastyczna
d) ironia losu
Rozwiązanie
Autor "Balladyny" drwi z:
a) Mickiewicza
b) swoich przyjaciół
c) konwencji oświeceniowych
d) założeń romantyzmu
Rozwiązanie
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies