Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Balladyna

Styl „Balladyny”

Autor: Ewa Petniak

W dramacie romantycznym mogły „występować” i być ze sobą łączone różne style wypowiedzi: styl niski pobrzmiewał obok stylu wysokiego - patetycznym wypowiedziom towarzyszyły kwestie stylizowane np. na gwarę ludową. Taki zabieg „celował” w uzyskaniu efektu śmieszności, groteski, karykatury. Podkreślał również odrębność postaci (patetyczny Filon, „gminny”, pospolity Grabiec, mądry Pustelnik), indywidualizował je, a przez to ukazywał niemożność porozumienia się między nimi. Grabiec nie mógł porozumieć się z Goplaną:

Goplana
Jak się nazywasz, piękny młodzieńcze?
Grabiec
Nic sobie...
Goplana
Miły nic sobie
Grabiec
Jakżeś głupia, mościa pani –
Nic sobie, to się znaczy, ze nic nie przygani
Mojej piękności... to jest, żem piękny. A zwę się
Grabiec.”


i miał niejakie trudności w sprawowaniu funkcji króla na uczcie w zamku. Kirkor nie mówił językiem Wdowy, a ona „słownie” próbowała okazać mu szacunek należny komuś z wyższej sfery:

Wdowa
„Może królewic chce odpocząć trocha? (...)”
„Ja ciebie, panie, nie rozumiem...(...)”
Wdowa
„Mój ty krolewicu, (gwara)
Jeśli pozwolisz twej pokornej służce
To ci poradzi, piękny krasnolicu.
Oto niech rankiem idą w las dziewczyny,
A każda weźmie dzbanek z czarnej gliny;
I niechaj malin szukają po lesie, (...)
Kirkor
Wyborna rada... O! złota prostoto!
Ty dasz mi szczęście niczym nie skłócone,
Dnie rozkoszami przeplatane z cnotą.(...)”


Ta „rozbieżność” językowa ukazuje po części konflikty – bariery w dialogu, podkreśla odrębność sfer pochodzenia.

Indywidualizacje stylistyczne są najbardziej jaskrawe przy pierwszym „spotkaniu się” postaci, później w miarę rozwoju akcji ich styl się ujednolica, bądź, jak w przypadku Grabka, przybiera określoną pozę stylistyczną:
Grabiec
W podzamkowym lesie
Muszą być słodkie maliny i duże,
I smakowite, skoro Kirkor woli
Dzban takich malin, niż meszty papuże
I płaszcz królewski. – Każ, niech nam podstoli
Malin dzban poda na pokosztowanie.”


Styl wypowiedzi postaci miał uwydatniać możliwości intelektualne i artystyczne autora, udowadniał, że autor dramatu potrafi mówić różnymi „językami”, i że opanował, i jednocześnie doskonalił warsztat pisarski.

Prócz bogactwa stylów widać różnorodność form wypowiedzi czasem zabarwionych dowcipem, ironią:

Pustelnik
Witaj synu...
Czego chcesz?
Kirkor
Rady.
Pustelnik
Zostań pustelnikiem.
Kirkor

Gdybym podstarzał dziesiątym krzyżykiem,
Może bym w smutne schronił się dąbrowy;
Ale ja młody pan czterowieżowy,
Przemyślam dzisiaj, jak by się ożenić...
Poradź mi, starcze!”

opowiadanie: (opowieść Pustelnika)

„ (...) Miałem dziatek troje.
Nocą do komnat weszli bracia zboje,
Różyczki moje trzy z łodygi ścięto!
Dziecinki moje w kołyskach zarżnięto!
Aniołki moje!... wszystkie moje dzieci!”

piosenka: (śpiew Swatów)
„Nie odwracaj czoła,
Wstydliwa dziewczyno;
Mąż na ciebie woła,
Młodziutka kalino.
Nie odwracaj czoła...”
.

Zaznaczają się, związane z rodzajem wypowiedzi postaci (piosenka, pieśń ludowa opowiadanie, wypowiedzi ludu) różne miary wersyfikacyjne (wersy pięcio- , sześcio- , ośmio- , jedenasto- , dwunasto- , trzynastozgłoskowe). Przykład pieśni wiejskiej nuconej przez echa – duchy na uczcie w zamku:

„Obie kocha pan; (pięciozgłoskowiec)
Obie wzięły dzban; (pięciozgłoskowiec)

strona:    1    2  

Szybki test:

Styl niski w "Balladynie" występuje:
a) tylko w akcie III
b) w całym utworze
c) obok stylu wysokiego
d) tylko podczas uczty na zamku
Rozwiązanie

"Balladyna" jest zbliżona do opery, ponieważ:
a) występuje wiele „partii śpiewanych”
b) tekst jest melodyjny
c) Słowacki zamieścił wiele przyśpiewek
d) występuje libretto
Rozwiązanie

„Rozbieżność” językowa:
a) powoduje bariery w dialogu
b) powoduje konflikty
c) świadczy o odrębności sfer
d) wszystkie odpowiedzi są poprawne
Rozwiązanie

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Balladyna” streszczenie szczegółowe
Streszczenie „Balladyny” w pigułce
Geneza „Balladyny”
Czas i miejsce akcji w „Balladynie”
Biografia Juliusza Słowackiego
Problematyka władzy w „Balladynie”
Motywy baśniowe, legendarne i historyczne w „Balladynie” Słowackiego
Groteska i ironia w „Balladynie”
Fantastyka w „Balladynie”
Symbolika „Balladyny”
Melodyjność i plastyczność „Balladyny”
Styl „Balladyny”
„Balladyna” jako dramat romantyczny – kompozycja i struktura
Konflikty moralne w „Balladynie”
„Balladyna” jako antybaśń i antydramat
„Szekspiryzm” w „Balladynie” Juliusza Słowackiego
Kalendarium twórczości Słowackiego
Nawiązania do „Balladyny”
Najważniejsze inscenizacje „Balladyny”
Opinie i komentarze o „Balladynie”
Korona Lecha (Popielów) - historia i znaczenie
Motywy literackie w Balladynie J. Słowackiego
Kogo, dlaczego i jak zabiła Balladyna?
Bibliografia




Bohaterowie
„Balladyna” – charakterystyka tytułowej postaci
Grabiec - charakterystyka postaci (Balladyna)



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies