Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Balladyna
W tekście Balladyny zdarzenia nie są połączone konsekwentnie, np. Filon na sądzie z udziałem „zabójczej” królowej pojawia się z dzbankiem malin, który przecież wcześniej zabrała Balladyna celem udowodnienia Kirkorowi wypełnienia zadania. Nie o konsekwencję, logikę chodziło pisarzowi, ale o wyposażenie postaci w typowe dla baśni idee, postawy moralne (dobro – zło).
Baśń – gatunek epicki łączony z literaturą ludową, najczęściej niewielkich rozmiarów utwór o treści fantastycznej, „nasycony” magią, cudownymi, fantastycznymi wydarzeniami, niezwykłymi postaciami. Bohaterowie swobodnie „przekraczają” granicę pomiędzy fantastyką a realizmem, światy: fantazyjny i realny współistnieją i działają w nich nadnaturalne moce: duchy, zjawy. Baśnie zawierają ludową mądrość, opierają się na przesądach i wierzeniach ludu. Przykłady: baśnie braci Grimm: „Czerwony kapturek”, „Królewna Śnieżka”, „Jaś i Małgosia”, baśnie Hansa Christiana Andersena: „Brzydkie kaczątko”, „Dziewczynka z zapałkami”, „Nowe szaty cesarza”.
Słowacki w liście z 18 grudnia 1834 roku pisał do matki: „Zobaczysz kiedyś, Mamo kochana, co to za dziwna kraina – i czasy. Tragedia cała podobna do starej ballady, ułożona tak, jakby ją gmin układał, przeciwna zupełnie prawdzie historycznej, czasem przeciwna podobieństwu prawdy. Ludzie jednak, starałem się, aby byli prawdziwymi i aby w sercu mieli nasze serca.”
Świat przedstawiony Balladyny skonstruował poeta według zasad ludowej baśniowości i balladowej tradycji (stąd właśnie imię głównej bohaterki i tytuł). Rządzi się on własnymi prawami i posiada właściwości literatury ludowej. Romantyczny folklorysta - Wacław Zaleski pisał o literaturze ludowej i jej „właściwościach”: „W pieśniach ludu daty historyczne pomieszane są z bajkami i baśniami, od których je czasem niepodobna odróżnić. Wydarzenia rożnych czasów i różnych tyczących się osób tak są czasem do siebie zbliżone, że tylko znajomość innych źródeł dopomóc nam może do ich rozdziału i należytego ocenienia. (...) Któż zaprzeczy, że pieśni ludu będąc obrazami, w których każdy naród swój charakter najwierniej maluje i przedstawia, wynurzając uczucia, opisując zwyczaje i wszelki obyczaj – są najdokładniejszym wyrazem życia narodowego.”
Ballada – to gatunek synkretyczny łączący w sobie cechy epiki, liryki i dramatu. Opisuje niezwykłe wydarzenia legendarne lub historyczne, zawiera momenty tajemnicze i zagadkowe, a jej dominantę stanowi jedno wyraziście zarysowane zdarzenie. Narracja w balladzie jest bardzo subiektywna – autor „dziwi się” światem, który przedstawia. Często w obrębie tego gatunku występują partie dialogowe. Wyróżnia ją „melodyczność” wiersza i nastrojowość. Przykłady: „Pani Twardowska”, „Świtezianka”, „Lilije” Adama Mickiewicza. Motywy baśniowe, legendarne i historyczne w „Balladynie” Słowackiego
Autor: Ewa PetniakW tekście Balladyny zdarzenia nie są połączone konsekwentnie, np. Filon na sądzie z udziałem „zabójczej” królowej pojawia się z dzbankiem malin, który przecież wcześniej zabrała Balladyna celem udowodnienia Kirkorowi wypełnienia zadania. Nie o konsekwencję, logikę chodziło pisarzowi, ale o wyposażenie postaci w typowe dla baśni idee, postawy moralne (dobro – zło).
Baśń – gatunek epicki łączony z literaturą ludową, najczęściej niewielkich rozmiarów utwór o treści fantastycznej, „nasycony” magią, cudownymi, fantastycznymi wydarzeniami, niezwykłymi postaciami. Bohaterowie swobodnie „przekraczają” granicę pomiędzy fantastyką a realizmem, światy: fantazyjny i realny współistnieją i działają w nich nadnaturalne moce: duchy, zjawy. Baśnie zawierają ludową mądrość, opierają się na przesądach i wierzeniach ludu. Przykłady: baśnie braci Grimm: „Czerwony kapturek”, „Królewna Śnieżka”, „Jaś i Małgosia”, baśnie Hansa Christiana Andersena: „Brzydkie kaczątko”, „Dziewczynka z zapałkami”, „Nowe szaty cesarza”.
Słowacki w liście z 18 grudnia 1834 roku pisał do matki: „Zobaczysz kiedyś, Mamo kochana, co to za dziwna kraina – i czasy. Tragedia cała podobna do starej ballady, ułożona tak, jakby ją gmin układał, przeciwna zupełnie prawdzie historycznej, czasem przeciwna podobieństwu prawdy. Ludzie jednak, starałem się, aby byli prawdziwymi i aby w sercu mieli nasze serca.”
Świat przedstawiony Balladyny skonstruował poeta według zasad ludowej baśniowości i balladowej tradycji (stąd właśnie imię głównej bohaterki i tytuł). Rządzi się on własnymi prawami i posiada właściwości literatury ludowej. Romantyczny folklorysta - Wacław Zaleski pisał o literaturze ludowej i jej „właściwościach”: „W pieśniach ludu daty historyczne pomieszane są z bajkami i baśniami, od których je czasem niepodobna odróżnić. Wydarzenia rożnych czasów i różnych tyczących się osób tak są czasem do siebie zbliżone, że tylko znajomość innych źródeł dopomóc nam może do ich rozdziału i należytego ocenienia. (...) Któż zaprzeczy, że pieśni ludu będąc obrazami, w których każdy naród swój charakter najwierniej maluje i przedstawia, wynurzając uczucia, opisując zwyczaje i wszelki obyczaj – są najdokładniejszym wyrazem życia narodowego.”
Słowacki wykorzystał w „Balladynie” ludowe wątki z baśni i ballad: o złej, starszej siostrze – morderczyni („czarna” zabójcza Balladyna i „jasna” niewinna Alina), tajemniczej fujarce, na której grywa Chochlik, przemianie człowieka w drzewo (Grabiec zamieniony w wierzbę płaczącą), pustelniku – jasnowidzu (Pustelnik – Popiel III zna przyszłość, wie, jaką żonę powinien wybrać Kirkor, leczy, przypomina maga), zatopionych miastach (według wierzeń ludowych Bóg „topił” miasta za przewinienia ich mieszkańców – nawiązanie do biblijnej Sodomy i Gomory), „bijących na alarm” pod ziemią dźwiękami dzwonów: „zalane przed wiekami miasta wołają z Gopła o litość do Boga” , wątek o „uśpionych” jaskółkach zimujących pod ziemią lub na dnie jezior, a budzących się do życia wiosną - przybrana w wianuszek z takich jaskółek wynurza się z jeziora Goplana.
strona: 1 2 3
Szybki test:
„Wróblów sejmy rozpędzić; ja sam będę rządził I wieszał, i nagradzał... (...)” - to słowa odnoszące się do:a) kongresu wiedeńskiego
b) koronacji cara na króla Polski
c) przed powstaniem listopadowym
d) Wielkiej Emigracji
Rozwiązanie
Wątki o Popielu zaczerpnął Słowacki z:
a) mitów
b) polskich kronik
c) legend
d) przekazów ustnych
Rozwiązanie
W "Balladynie" brak:
a) odwołania do baśni
b) groteski i humoru
c) odwołania do legend
d) faktów historycznych
Rozwiązanie
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies