Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Biblia
Stylizacja polega na świadomym wprowadzaniu do utworu określonych właściwości stylu, który nie jest charakterystyczny dla danego autora. Jedną z odmian stylizacji, obok stylizacji gwarowej, środowiskowej czy dialektyzacji, jest stylizacja biblijna. Zjawisko to jest złożone. Polega głównie na zapożyczaniu z Biblii pewnych schematów ideowych, takich jak na przykład starotestamentowa wizja Boga czy mesjanizm, na układaniu opisanych zdarzeń na wzór wydarzeń biblijnych, na przykład stworzenia świata czy męki pańskiej, a także na przejmowaniu gotowych metafor, alegorii czy porównań biblijnych. Po drugie stylizacja biblijna to nadawanie danemu utworowi charakterystycznej dla Biblii formy językowej, we wszystkich warstwach językowego ukształtowania tekstu.
Głównymi cechami języka biblijnego są poetyckość i obrazowość oraz symbolizm. Język hebrajski, w porównaniu ze współczesnym operował dużo częściej obrazem i symbolem, nie był dosłowny. W Biblii, mimo kolejnych tłumaczeń mamy do czynienia z wieloma archaizmami (zarówno wyrazowymi jak i składniowymi) występuje także inwersja (szyk przestawny) oraz paralelizm składniowy, czyli stosowanie ciągów zdań o takiej samej lub podobnej budowie. Mimo to panuje prostota i jasność wypowiedzi. W związku z powstawaniem Biblii przez wiele tysiącleci i różnicami autorów mamy do czynienia z wieloma rodzajami literackimi (epika, liryka, dramat), które często trudno wyróżnić, dlatego możemy mówić o synkretyzmie rodzajowym. Wiąże się to także z wielością gatunków literackich, z których wiele jest wykorzystywanych także i dziś.
Stylizacja biblijna polegać może na użyciu wielu zabiegów literackich. Nieraz w jednym tekście odnajdziemy ich kilka. Na przykład w tekście można posługiwać się przypowieściami, sentencjami i maksymami – wypowiedź nabiera wówczas tonacji uroczystej i podniosłej, „ja” mówiące staje się autorytetem, objawia istotne i niepodważalne prawdy. Wiąże się to z używaniem stylu hieratycznego – podniosłego i uroczystego. Nawiązywanie do specyficznego obrazowania oraz symboliki znaczeniowej, wprowadzanie rozbudowanych analogii i alegorii powoduje efekt wyrazistego obrazowania. Nawiązanie do języka biblijnego stanowi stosowanie paralelnych konstrukcji składniowych (występowanie obok siebie podobnych zdań, ich fragmentów lub poszczególnych słów. Powtarzalność sekwencji słownych powoduje to efekt rytmizacji.
Innymi zabiegami stylizacyjnymi są: prostota składniowa (używanie zdań głównie pojedynczych, przewaga zdań współrzędnie złożonych nad zdaniami podrzędnie złożonymi, zaczynanie zdań spójnikami) czy częste stosowanie spójników (i, a), które łączą zdania lub rozpoczynają kolejny wers powodując zwartość tekstu, a także używanie przydawki dzierżawczej (mój, twój) po wyrazie określanym. Istotą stylizacji biblijnej może być także naśladowanie szesnastowiecznego języka polskiego, nawiązującego do tłumaczenia Biblii Jakub Wujka (słownictwo jest zwięzłe i dosadne, wzniosłość łączy się z podniosłością). Stylizacja może polegać na wprowadzeniu konstrukcji biernej oraz imiesłowowych równoważników zdań z imiesłowem zakończonym na –łszy, –wszy, które skrótowo i dynamicznie pokazują następstwo wydarzeń, a także usprawniają narrację.
Stylizacja biblijna
Autor: Jakub RudnickiStylizacja polega na świadomym wprowadzaniu do utworu określonych właściwości stylu, który nie jest charakterystyczny dla danego autora. Jedną z odmian stylizacji, obok stylizacji gwarowej, środowiskowej czy dialektyzacji, jest stylizacja biblijna. Zjawisko to jest złożone. Polega głównie na zapożyczaniu z Biblii pewnych schematów ideowych, takich jak na przykład starotestamentowa wizja Boga czy mesjanizm, na układaniu opisanych zdarzeń na wzór wydarzeń biblijnych, na przykład stworzenia świata czy męki pańskiej, a także na przejmowaniu gotowych metafor, alegorii czy porównań biblijnych. Po drugie stylizacja biblijna to nadawanie danemu utworowi charakterystycznej dla Biblii formy językowej, we wszystkich warstwach językowego ukształtowania tekstu.
Głównymi cechami języka biblijnego są poetyckość i obrazowość oraz symbolizm. Język hebrajski, w porównaniu ze współczesnym operował dużo częściej obrazem i symbolem, nie był dosłowny. W Biblii, mimo kolejnych tłumaczeń mamy do czynienia z wieloma archaizmami (zarówno wyrazowymi jak i składniowymi) występuje także inwersja (szyk przestawny) oraz paralelizm składniowy, czyli stosowanie ciągów zdań o takiej samej lub podobnej budowie. Mimo to panuje prostota i jasność wypowiedzi. W związku z powstawaniem Biblii przez wiele tysiącleci i różnicami autorów mamy do czynienia z wieloma rodzajami literackimi (epika, liryka, dramat), które często trudno wyróżnić, dlatego możemy mówić o synkretyzmie rodzajowym. Wiąże się to także z wielością gatunków literackich, z których wiele jest wykorzystywanych także i dziś.
Stylizacja biblijna polegać może na użyciu wielu zabiegów literackich. Nieraz w jednym tekście odnajdziemy ich kilka. Na przykład w tekście można posługiwać się przypowieściami, sentencjami i maksymami – wypowiedź nabiera wówczas tonacji uroczystej i podniosłej, „ja” mówiące staje się autorytetem, objawia istotne i niepodważalne prawdy. Wiąże się to z używaniem stylu hieratycznego – podniosłego i uroczystego. Nawiązywanie do specyficznego obrazowania oraz symboliki znaczeniowej, wprowadzanie rozbudowanych analogii i alegorii powoduje efekt wyrazistego obrazowania. Nawiązanie do języka biblijnego stanowi stosowanie paralelnych konstrukcji składniowych (występowanie obok siebie podobnych zdań, ich fragmentów lub poszczególnych słów. Powtarzalność sekwencji słownych powoduje to efekt rytmizacji.
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies