Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Biblia

Pieśń nad Pieśniami – analiza i interpretacja

Autor: Jakub Rudnicki

Tytuł „Pieśń nad pieśniami” oznacza pieśń najwspanialszą i najdoskonalszą, będąca ponad wszystkie inne. Tradycja przypisuje autorstwo pieśni królowi Salomonowi, jednak datuje się ją na pierwszą połowę IV w. p.n.e. (lub nawet III w. p.n.e.). Wskazuje na to wiele zapożyczeń z języka aramejskiego. Można je analizować jako tekst religijny – alegorię miłości Stwórcy do duszy ludzkiej, bądź Boga do Izraela (później interpretowano go jako zapis miłości Chrystusa do Kościoła), ale także skupić się na warstwie literackiej, ponieważ w jako jedynej w całej Biblii nie ma w niej mowy o Bogu.

W tradycji żydowskiej należy ona do tzw. Megillot, Pięciu Zwojów, czytanych w czasie pięciu najważniejszych świąt żydowskich. Badacze literatury uważają ten tekst za przykład wybitnej hebrajskiej liryki miłosnej, którą można traktować jako zbiór pieśni erotycznych lub weselnych. „Pieśń nad pieśniami” uważa jest za zbiór wielu pieśni, a nie jednolity poemat, jednak ich podział nastręcza wiele trudności. W sensie dosłownym utwór mówi on o miłości Oblubieńca i Oblubienicy. Przypuszcza się, że „Pieśń…” mogła być pieśnią weselną. Poprzez swą wieloznaczność „Pieśń nad pieśniami” wymaga pogłębionej analizy, związanej z odczytaniem alegorycznej warstwy utworu. Jest także „jedną z ksiąg świętych najbardziej używanych w liturgii i najczęściej komentowanych”.

Alegoria - motyw lub zbiór motywów (bohaterowie, wydarzenia, przedmioty), który oprócz dosłownego znaczenia, ma znaczenie przenośne – inne, ukryte i domyślne (alegoryczne). W alegorii znaczenie domyślne odczytuje się w sposób stały. W alegorii każdy szczegół obrazu oznacza co innego, niż mówią same słowa w znaczeniu potocznym.

Najstarszy w literaturze światowej poemat miłosny opisuje miłość Oblubieńca i Oblubienicy we wszystkich jej przejawach. Dwoje młodych wyśpiewują wzajemną miłość. Tłem dla uczucia dwojga młodych jest ogród, w którym występują kwiaty, owoce i zwierzęta. Związek dwojga dotyka i radość i rozpacz, mowa jest także o tęsknocie, oczekiwaniu i zauroczeniu drugą stroną – walorami duchowymi i fizycznymi. Pieśń miłosna została oparta na dialogu dwojga kochanków, którzy nie mogą żyć bez siebie. Wciąż zbliżają się do siebie i oddalają, a ich uczucie odpowiada temu, co czuje dwoje zakochanych osób. W końcu łączą się w doskonałym spełnieniu. W ich języku dominują namiętne wyznania, zmysłowe obrazy, wzajemny zachwyt nad sobą, a nieraz nawet przekomarzanie. W utworze dominuje styl obrazowy, wiele rzeczy ukrytych zostało pod symbolami. Powoduje to, że możemy się domyślać, że autor nie powiedział wszystkiego wprost i zaprasza czytelnika do pogłębionej interpretacji i odnajdywania tego, co ukryte.
Odczytanie tekstu jako alegorii pozwala wydobyć jego głębszy sens. Już myśliciele żydowscy w Oblubieńcu widzieli Boga-Jahwe, w Oblubienicy zaś naród Izraela. W interpretacji chrześcijańskiej nastąpiło odniesienie miłości między kochankami do miłości, jaka łączyć powinna Stwórcę i człowieka pokazuje jej olbrzymią siłę, głębię i pełnię uczucia. Utwór przedstawia miłość czystą, oblubieńczą, małżeńską, która może symbolizować miłość Chrystusa i Kościoła. W utworze wiele jest słów wyrażających tęsknotę Oblubienicy i chęć przebywania z ukochanym, oczekiwanie na jego przybycie:
„Na łożu mym nocą szukałam
umiłowanego mej duszy,
szukałam go, lecz nie znalazłam.
«Wstanę, po mieście chodzić będę,
wśród ulic i placów,
szukać będę ukochanego mej duszy».
Oblubienica w swych rozmowach oprócz zwrócenia uwagi na urodę umiłowanego wspomina o dbaniu przez niego o stada, o jego zwinności, lekkości poruszania się po pagórkach. Słowa zachwytu kierowane są bezpośrednio do niego, zaś Oblubieniec odwzajemnia komplementy. Cały tekst pełen jest środków stylistycznych, takich jak: wartościujące przenośnie, porównania i epitety. M. in. Oblubieniec zwraca się do ukochanej: przyjaciółko, księżniczko, gołąbko, określa ją jako: jedyną, miłą, piękną, nieskalaną. Oblubienica czyni podobnie używając rozbudowanych struktur artystycznych:

strona:    1    2  

Szybki test:

Autorstwo „Pieśń nad pieśniami” przypisuje się:
a) Salomonowi
b) Koheletowi
c) Dawidowi
d) Izajaszowi
Rozwiązanie

Oblubieniec może być:
a) Bogiem-Jahwe
b) Chrystusem
c) wszystkie odpowiedzi są poprawne
d) kochankiem Oblubienicy
Rozwiązanie

Pieśń nad Pieśniami nie jest
a) zbiorem pieśni
b) pieśnią weselną
c) pieśnią religijną
d) pieśnią żałobną
Rozwiązanie

Zobacz inne artykuły:

Inne
Podział ksiąg biblijnych
Przypowieść o miłosiernym Samarytaninie - analiza i interpretacja
Przypowieść o synu marnotrawnym - analiza i interpretacja
Apokalipsa św. Jana – streszczenie i opracowanie
Hymn o miłości św. Pawła – analiza i interpretacja
Pieśń nad Pieśniami – analiza i interpretacja
Księga Koheleta – streszczenie i opracowanie
Księga Hioba – streszczenie i opracowanie
Opis stworzenia świata i człowieka według Księgi Rodzaju
Języki Biblii i przekłady
Gatunki literackie w Biblii
Symbolika biblijna
Bohaterowie Nowego Testamentu
Bohaterowie Starego Testamentu
Stylizacja biblijna
Zwroty frazeologiczne w Biblii
Biblia jako dzieło kulturotwórcze
Bibliografia do Biblii
Nawiązania do Biblii w literaturze
Przypowieść jako gatunek literacki
Ewangelia jako gatunek literacki
Psalm jako gatunek literacki



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies