Jako szklarz pracował także Zośka. Gdy skończył się sezon, założył „fabrykę marmolady”. Wraz z kolegami robili ją z jabłek, rabarbaru, marchwi. Przy obieraniu pomagała mu matka i siostra. W firmie pracował też Jacek Tabęcki.

Po kilku miesiącach chłopcy zaczęli pracować w komórce więziennej. Zajęcie było „pierwszą służbą Buków na rzecz podziemnych sił zbrojnych, których ramieniem w więziennictwie warszawskim była Komórka Andrzeja”. Zastęp podzielono na zespoły. Każdy miał przydzieloną dzielnicę. Dowódcą całości był Zośka. W każdej dzielnicy był wyznaczony lokal, do którego codziennie przynoszono kilkadziesiąt grypsów więziennych. Chłopcy - kurierzy - doręczali je adresatom. W komórce więziennej pracowali od marca 1940 roku do czerwca 1940. Mieli poczucie odpowiedzialności. Współpraca zakończyła się wraz z zaniechaniem przesyłania grypsów.

Pod koniec 1940 i na początku 1941 roku zespół „Buków” zajął się samokształceniem. Chcieli się uczyć na przekór ponurej rzeczywistości, łapanek, wojny. Zbierali się na tajnych kompletach. Z uporem odrabiali lekcje. Przerabiali tematy książkowe, które sami sobie zadawali. Mieli wiarę w naród, w zwycięstwo i sprawiedliwość. Po jakimś czasie zaczęli naukę w Szkole Budowy Maszyn im. Wawelberga. Pracowali zarobkowo. Zajmowali się też kolportażem i wypełniając zadania polecone przez różne komórki podziemne. Mieli wypełnione całe dnie.

Swoje miejsce w Polsce Podziemnej chłopcy znaleźli w końcu w marcu 1941 roku. „Związali się z akcją małego sabotażu, prowadzoną przez organizację podziemną Wawer, która stanowiła wówczas czoło otwartej walki z okupantem w kraju na odcinku szczególnie istotnym – odcinku oddziaływania niezależnej polskiej myśli na najszersze rzesze narodu”. W końcu rozpoczęli czynną służbę „w pracy niepodległościowej”.

Do organizacji podziemnej „Wawer” nie dołączył Zeus. Z rozkazu Głównej Kwatery Szarych Szeregów, wyruszył do Wilna nawiązać kontakt z harcerstwem wileńskim. Zaginął. Chłopcy przez lata odwiedzali jego mieszkanie. Często rozmawiali z jego matką. Kobieta wciąż czekała na powrót syna.

Rozdział III
W SŁUŻBIE MAŁEGO SABOTAŻU

Komendant „Wawra” pouczył chłopców, że najważniejsze to odwaga, staranne przygotowanie i ostrożność w wykonaniu akcji. Powtarzał, że nie wolno się im zatracić w „tej robocie”. Po otrzymaniu rozkazu zespół „Buków” musiał samodzielnie zorganizować plan. Zobowiązani byli wybrać skuteczną metodę przeprowadzenia zleconej akcji. W tej kwestii mieli wolną rękę.

Chłopcy otrzymali pierwsze zadanie. Była to akcja fotograficzna. Właściciele zakładów fotograficznych umieszczali na wystawie portrety niemieckich żołnierzy w mundurach. „Wawer” kilkakrotnie wysyłał do nich listy ostrzegające. Nie przyniosło to skutku.

Chłopcy obmyślili plan. Postanowili wybić szyby tego zakładu. Na ich drodze stanął jednak problem. Większość tego typu zakładów znajdowała się przy głównych ulicach. Panował tam duży ruch. Ciągle chodzili Niemcy. Wiosną 1941 roku ludzie w Warszawie nie znali jeszcze żadnych „akcji” ulicznych. Obawiano się ich reakcji.

W końcu zadanie wykonał Alek. Najpierw rozpoznał teren. Pojechał z samego rana rowerem na ulicę Marszałkowską. Jego kieszenie były wypchane żelaznymi śrubami. Chłopiec wyczekał odpowiedni moment. Gdy nikt nie patrzył, rzucił nimi z całej siły w witrynę zakładu fotograficznego. Brzęk tłuczonego szkła słychać było wszędzie. Alkowi udało się uciec. Po drodze wybił inne trzy zakładowe witryny.

Po tej akcji cały zespół „Buków” powielał ten plan przez kilka kolejnych miesięcy. W końcu z większości zakładowych wystaw zniknęły fotografie. To był pierwszy „sukces” bohaterów.

Kolejną akcją była akcja kinowa. Miała zniechęcić rodaków przed odwiedzaniem kin. Wyświetlano w nich tylko propagandowe niemieckie filmy. W ten sposób wspierano finansowanie uzbrojenia armii wroga na froncie. Takie było przeznaczenie zysku z biletów. Na filmy chodziła w większości tzw.„publiczka warszawska”.

Członkowie Małego Sabotażu rozpoczęli pisanie kredą na murach hasła „Tylko świnie siedzą w kinie”. Chłopcy poruszali się w grupkach. Jedni pisali, drudzy ich ubezpieczali na wypadek nadejścia niemieckiej policji. To działanie zajmowało trochę czasu. Napisy na murach musiały być wielkie i wyraźne. Pewnego dnia posiadający talent plastyczny Rudy podczas wypisywania tego sloganu domalował do niego dwie świnie siedzące na krzesłach. Było to pewną modyfikacją „akcji”.

Z czasem chłopcy zaczęli zagazowywać kina. Po wybuchu pojawiał się dym. Wybuchał pożar. Odpowiedzią z strony Niemców były łapanki w salach. Podczas seansów polowano na sabotażystów. W ostatecznym rozliczeniu akcja kinowa nie przyniosła efektu - „publiczka warszawska” wygrała, ludzie nadal chodzili do kina.

Nowym zleceniem Małego Sabotażu była akcja Paprocki. Paprocki był restauratorem przy ulicy Madalińskiego. „Regularnie w każdą sobotę ogłaszał się w gadzinowym „Nowym Kurierze Warszawskim” komunikując, że pośredniczy w prenumeracie „Der Sturmer” (jednego z najbardziej plugawych tygodników hitlerowskiej propagandy) i innych niemieckich pism”.

strona:    1    2    3    4    5    6    7    8    9  

Szybki test:

Kto dowodził akcją pod Arsenałem?
a) Zośka
b) Stefan Orsza
c) Alek
d) Florian Marciniak
Rozwiązanie

Ilu więźniów uwolniono w akcji Celestynów?
a) dwunastu
b) stu pięciu
c) czterdziestu dziewięciu
d) dziewięćdziesięciu
Rozwiązanie

W listopadzie 1942 roku powołano znane pod nazwą „Kedyw”:
a) Kierownicze Dywizje
b) Kierownictwo Dywersji
c) Konspiracyjne Dywizjony
d) Komendantury Wywiadu
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

Inne

Geneza tytułu „Kamieni na szaniec” Biografia Aleksandra Kamińskiego Szczegółowe streszczenie „Kamieni na szaniec” Charakterystyka Alka Geneza „Kamieni na szaniec” „Kamienie na szaniec” - krótkie streszczenie Charakterystyka Rudego Dokument epoki, czyli problematyka „Kamieni na szaniec” Charakterystyka Zośki Akcja pod Arsenałem – streszczenie Charakterystyka pozostałych bohaterów „Kamieni na szaniec” Gatunek literacki, narracja, język i styl „Kamieni na szaniec” „Kamienie na szaniec” - plan wydarzeń Szczegółowy plan wydarzeń „Kamieni na szaniec” Losy Macieja Aleksego Dawidowskiego („Glisty”, „Alka”, „Kopernickiego”, „Koziorożca”) Krytyka literacka o „Kamieniach na szaniec” Wartości artystyczne argumentem za ponadczasowością „Kamieni na szaniec” Losy Jana Bytnara („Rudego”, „Janka”, „Krokodyla”) Słowniczek najważniejszych pojęć związanych z „Kamieniami na szaniec” Losy Tadeusza Zawadzkiego („Zośki”, „Tadeusza”, „Kotwickiego”, „Kajmana”, „Lecha Pomarańczowego”) Kalendarium twórczości Aleksandra Kamińskiego Bibliografia Najważniejsze cytaty „Kamieni na szaniec” Czas i miejsce akcji „Kamieni na szaniec”

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies