Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Kamienie na szaniec

Wartości artystyczne argumentem za ponadczasowością „Kamieni na szaniec”

Autor: Karolina Marlga

„Wszystko, co napisał Aleksander Kamiński: czy to będzie podręcznik dla instruktorów zuchowych, wspomnienie, opowiadanie czy rozprawa ściśle naukowa, jest zawsze autentyczne, bo głęboko przez autora przeżyte i przemyślane, i zawsze bardzo uczciwe (…)Kamiński wprawdzie sam podkreślał, że nie jest powieściopisarzem, że to, co pisze, jest relacją o wydarzeniach prawdziwych, a przecież doskonale konstruuje fabułę, potrafi zawsze utrzymać czytelnika w napięciu, a jego język jest barwny i obrazowy. Są w jego dorobku twórczym teksty tak znakomite, jakich nie powstydziłby się niejeden pisarz (…)Właśnie to, że wyrastają z autentycznych zdarzeń, że opowiadają o ludziach prawdziwych, stanowi o ich walorach czytelniczych; w tej prawdziwości: historycznej, psychologicznej i moralnej tkwi istota pisarstwa Aleksandra Kamińskiego. Nie ma w nim fałszu i pustobrzmiących słów; autor pozostaje zawsze w zgodzie z tymi, o których pisze, i z samym sobą. Takie też są Kamienie na szaniec.” - Krystyna Heska-Kwaśniewicz we Wstępie do „Kamieni na szaniec” Aleksandra Kamińskiego.

Mimo iż od momentu wydania powieści Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na szaniec” upłynęło ponad pół wieku, powieść ta nadal zyskuje kolejnych wielbicieli, stając się źródłem informacji o nie tylko o rzeczywistości II wojny światowej, lecz również o życiu pokolenia Kolumbów, jego marzeniach, planach i problemach. W czym tkwi siła tej powieści?

Przede wszystkim Kamiński opisał szczegółowo konspiracyjne życie polskiego harcerstwa, dając lekcję honorowego zachowania, odwagi i prawdziwej, wiernej przyjaźni kolejnym pokoleniom Polaków. Wszystko, co opisał, zaczerpnął „z życia”, dokumentując każdą akcję, korzystając z zeznań świadków oraz wspomnień Tadeusza „Zośki” Zawadzkiego. Ataki dotyczące przerysowania postaci, zbytniej przesady czy idealizowania historii są w jego przypadku bezpodstawne i śmieszne.

„Kamienie na szaniec” są także niezwykłym portretem zbiorowym polskiej młodzieży wojennej. Walorem książki jest fakt, iż wszystkie postacie – zarówno te pierwszo- jak i drugoplanowe - są autentyczne. Tacy bohaterowie jak „Zośka”, „Alek”, „Rudy”, Leszek Domański, Andrzej Zawadowski, czy Jaś Wuttke żyli naprawdę, Kamiński pokazał ich dokładnie takimi, jakimi byli w codziennym życiu, „mówią swymi własnymi słowami, dzielą się swymi prawdziwymi przeżyciami, ich gesty, zachowania, wygląd zewnętrzny utrwalone zostały z najczulszą dokładnością. Są żywi. I w takim ich rysunku psychologicznym tkwi jeden z sekretów popularności książki” – trafnie spostrzega Heska-Kwaśniewicz.
Konstatując, Kamiński stworzył interesującą i wartką opowieść o trójce głównych bohaterów w czasach II wojny światowej i latach okupacji Polski. Ważny jest również sposób, w jaki tego dokonał, ponieważ to o kolejny atut książki i argument za słusznością jej ogromnej popularności i coraz to nowych rzeszach czytelników.
Umiejętność prostego, jasnego i zwięzłego pisania o kwestiach ważnych, niejednokrotnie tragicznych czy wręcz górnolotnych, mistrzowskie operowanie nastrojami, dyskretne przechodzenie od żartu do wzniosłości, delikatność pokazywania śmierci bohaterów, których czytelnik poznaje przez całą opowieść, posługiwanie się narracją niczym kamerą filmową (płynne przechodzenie z czasu przeszłego w teraźniejszy), jej dynamizm, rozbudowanie charakterystyki postaci, poddanych wnikliwej analizie psychicznej i socjologicznej, połączenie elementów ryzyka, przygody i niebezpieczeństwa z fragmentami wojennymi, stopniowanie emocji aż do punktu kulminacyjnego (akcja pod Arsenałem i odbicie Janka Bytnara z rąk Niemców) czy wartkość akcji – to tylko niektóre z cech stylu Kamińskiego, wpływające na ponadczasowość jego dzieła.

Powieść „Kamienie na szaniec” jest zatem nie tylko ciekawą opowieścią o losach trójki odważnych bohaterów, którzy – wyznając uniwersalne wartości przyjaźń, miłość, honor i ojczyzna - w walce z okupantem oddali własne życie, lecz jest także dowodem na niezwykłość stylu autora.

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Inne
Charakterystyka Alka
Geneza tytułu „Kamieni na szaniec”
Biografia Aleksandra Kamińskiego
Szczegółowe streszczenie „Kamieni na szaniec”
Charakterystyka Rudego
Geneza „Kamieni na szaniec”
„Kamienie na szaniec” - krótkie streszczenie
Charakterystyka Zośki
Akcja pod Arsenałem – streszczenie
Dokument epoki, czyli problematyka „Kamieni na szaniec”
Charakterystyka pozostałych bohaterów „Kamieni na szaniec”
Gatunek literacki, narracja, język i styl „Kamieni na szaniec”
„Kamienie na szaniec” - plan wydarzeń
Szczegółowy plan wydarzeń „Kamieni na szaniec”
Losy Macieja Aleksego Dawidowskiego („Glisty”, „Alka”, „Kopernickiego”, „Koziorożca”)
Wartości artystyczne argumentem za ponadczasowością „Kamieni na szaniec”
Losy Jana Bytnara („Rudego”, „Janka”, „Krokodyla”)
Krytyka literacka o „Kamieniach na szaniec”
Słowniczek najważniejszych pojęć związanych z „Kamieniami na szaniec”
Losy Tadeusza Zawadzkiego („Zośki”, „Tadeusza”, „Kotwickiego”, „Kajmana”, „Lecha Pomarańczowego”)
Bibliografia
Najważniejsze cytaty „Kamieni na szaniec”
Czas i miejsce akcji „Kamieni na szaniec”
Kalendarium twórczości Aleksandra Kamińskiego



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies