Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nowele Prusa

„Katarynka” - streszczenie

Autor: Karolina Marl�ga

Na wprost okien pana Tomasza od strony podwórza znajdowały się lokale dla mniej zamożnych ludzi. Kiedyś mieszkali tam urzędnik sądowy, krawiec, emerytka, zaś obecnie dwie panie z dziewczynką. Ponieważ wszystkie okna byłą akurat otwarte, bohater obserwował z nich nowe lokatorki. Od razu był widać, że kobiety były ubogie. Wprowadziły się niedawno. Młodsza z nich była mamą ośmioletniej dziewczynki, która na starszą mówiła „pani”. Każdego ranka same zamiatały swe mieszkanie, a około południa „najemnica” przynosiła im skromny obiad. Kobiety pracowały całymi dniami, szyjąc przy swych maszynach. Wszędzie leżały rozłożone tkaniny, kłębki bawełny do robienia pończoch czy kaftaników. Dziewczynka była ładna, ciemnowłosa, blada i powolna. Stale siedziała przy oknie, bawiła się lalką i stale nadsłuchiwała. Pan Tomasz nigdy nie widział, jak biegała po pokoju czy śpiewała. Na twarzy ośmiolatki nie było uśmiechu, dlatego tak bardzo zaintrygowała bohatera. Usłyszał, jak pewnej niedzieli powiedziała: „Prawda mamo, że jest tu smutno…”. Te słowa zdziwiły mecenasa, ponieważ zawsze miał dobry humor.

Pewnego dnia około szesnastej, bohater jak zwykle siedział w swym gabinecie, słońce świeciło w okna sąsiadek z naprzeciwka. Wówczas ujrzał niezwykły widok. Ze zdziwienia założył binokle. Dziewczynka z naprzeciwka, stojąc w oknie – patrzyła w słońce. Bohater zrozumiał wówczas, że mała była niewidoma.

Dziewczynka straciła wzrok dwa lata wcześniej, po tym, jak dostała silnej gorączki i przez kilka tygodni leżała nieprzytomna. Choć matka starała się jak mogła, a jej stan na krótko się poprawił – okazało się, że dziewczynka straciła wzrok na zawsze. Pytała, czemu jest wciąż ciemno. Z czasem nauczyła poruszać się po omacku po pokoju, samodzielnie ubierać i rozbierać, rozpoznawać przedmioty po dotyku.

Matka kupiła jej porcelanową lalkę za rubla, której nie wypuszczała z rąk. Bawiła się nią, wstawała do niej nocą myśląc, że jest dzień. Nie odczuwała zmian pór dnia: „Stopniowo pamięć wzrokowych wrażeń poczęła zacierać się w dziewczynce. Czerwona wiśnia stała się dla niej wiśnią gładką, okrągłą i miękką, błyszczący pieniądz był twardym i dźwięcznym krążkiem, na którym znajdowały się jakieś znaki w płaskorzeźbie. Wiedziała, że pokój jest większy od niej, dom większy od pokoju, ulica od domu. Ale wszystko to jakoś - skróciło się w jej wyobraźni. Uwaga jej skierowała się na zmysł dotyku, powonienia i słuchu. Jej twarz i ręce nabrały takiej wrażliwości, że zbliżywszy się do ściany czuła o kilka cali lekki chłód. Zjawiska odległe oddziaływały na nią tylko przez słuch. Przysłuchiwała się więc po całych dniach”. Odróżniała chód stróża, stukot chłopskiego wózka z drewnem, wozu do wywożenia śmieci. Mogła chodzić po całym domu, znała każdy kamień na starym podwórzu, wszystkie rynny, beczki. Miejscami, które interpretowała jako noc i dzień, były piwnica (panował w niej chłód i wilgoć) i strych z małym okienkiem (słyszała tam śpiew ptaków, szczekanie psów, turkot wozów, czuła ciepło wiatru). Jej matka porozumiała się ze swą dawną przyjaciółką i razem wynajęły mieszkanie w domu, naprzeciwko tego, w którym mieszkał pan Tomasz.

„Katarynka” - streszczenie

Szybki test:

Zobacz inne artykuły: