Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nowele Prusa

„Antek”- streszczenie

Autor: Karolina Marl�ga

Wieś otaczały wzgórza, od północy porosłe sosnowym lasem, od południa zaś zasłane tarniną i leszczyną. Za wsią biegła dolina przecięta rzeką. Od zachodu stała tama, za nią płynęła Wisła i ponownie ciągnęły się wapienne wzgórza. Chaty chłopskie pokrywała słoma, wkoło domostw rozciągały się ogródki. W tej wsi mieszkał Antek.

Po urodzeniu chłopiec zajął kołyskę po zmarłym bracie aż do czasu, gdy po dwóch latach na świat przyszła jego siostra – Rozalia. Wówczas Antek zaczął sypiać na ławie. Dni upływały mu na kołysaniu siostrzyczki. Gdy miał trzy lata, los zaczął go przyzwyczajać do swej zmienności. Chłopiec dostał batem od furmana, ponieważ nie uważał na jadące konie. Innym razem wpadł do rzeki, a w końcu pogryzły go psy i przez dwa tygodnie leżał na piecu, a matka leczyła jego głębokie rany.

W wieku czterech lat dostał od ojca sukienną kamizelkę z mosiężnym guzikiem, a matka obarczyła go obowiązkiem nieustannego pilnowania Rozalki. Zakres jego obowiązków powiększał się z każdym rokiem. Gdy miał pięć lat, pasał świnie. Czynił to jednak nieudolnie, ponieważ zwierzęta wchodziły w kartofle i robiły „szkodę”. Uwagę malca stale odwracało coś, co widział po drugiej stronie Wisły. Nie wiedział, co to było. Dopiero matka wyjaśniła mu, że to kręcący się wiatrak. Ciekawość nie dawała od tego momentu spokoju Antkowi.

Pewnego dnia popłynął promem przez Wisłę. Na drugim jej brzegu wdrapał się na wapienną górę i ujrzał budynek z czterema kręcącymi się skrzydłami. Pastuchowie wyjaśnili mu, że był to młyn mielący zboże na mąkę, a wiatrak kręci się pod wpływem siły wiatru. Po powrocie do domu chłopiec dostał lanie od matki za pozostawienie świń bez opieki. Od tej chwili od świtu do nocy Antek strugał patyki, układał je na krzyż, w kolumny, aż w końcu zbudował mały wiatraczek – taki sam, jaki widział za rzeką.

Gdy skończył dziesięć lat, potrafił już wystrugać: płoty, studnie, drabiny, chałupy. Sąsiedzi widząc jego talent, mówili, że Antek będzie w przyszłości albo dobrym majstrem, albo gałganem (ponieważ nie pilnował świń).

W tym czasie na świat przyszedł brat chłopca – Wojtek, a jego ojciec został przygnieciony w lesie drzewem tak, że zmarł na miejscu. Rozalia była już na tyle duża, że zimą pomagała w domu: nosiła wodę, zamiatała izbę, gotowała nawet krupnik, a w lecie pasała razem z bratem świnie.

Antek, zajęty struganiem, wciąż nie zwracał uwagi na zwierzęta, za co dostawał lanie od matki. Kobieta płakała nad losem swego syna, żaliła się kumowi Andrzejowi, nazywając Antka leniem i darmozjadem. Krewny, który w młodości praktykował flisactwo, doradzał jej, by posłała syna do szkoły, a potem do jakiegoś majstra, gdzie mógłby nauczyć się zawodu na dalsze życie. Chłopiec oznajmił im, że w przyszłości będzie stawiał wiatraki.

Gdy bohater miał dziesięć lat, jego siostra nagle zachorowała. Miała gorączkę, błędny wzrok, stale majaczyła. Choć matka natarła ją gorącym octem, napoiła wódką z piołunem, jej stan zdrowia nie poprawiał się. Na ciele Rozalki pojawiły się sine plamy. Wówczas kobieta posłała po Grzegorzową. Zapłaciwszy znachorce sześć groszy matka dziewczynki, poprosiła o radę. Grzegorzowa obejrzała chorą, opluła wkoło niej podłogę, nasmarowała ją sadłem, lecz nie przyniosło to skutku. Wtedy rzekła: „Napalcie kumo, w piecu do chleba. Trza dziewczynie zadać na dobre poty, to ją odejdzie”. Matka wykonała polecenie znachorki. Kobiety umieściły dziewczynkę na sosnowej desce i zaczęły wsuwać do pieca na rozżarzone węgle. Rozalka, gdy poczuła gorąco, ocknęła się i zaczęła wołać: „Matulu, co wy ze mną robicie?”, lecz zebrani uciszali ją tylko, nazywając głupią oraz tłumacząc, że wyjdzie jej to na zdrowie. Wsunęli ją do połowy, choć rzucała się i chwyciła matkę za szyję, krzycząc wniebogłosy: „A dyć wy mnie spalicie, matulu!”, ale „uzdrawiania” nie przerwano.

strona: 1 2 3 4 5

Szybki test:

Wyroby Antka kupował od niego za parę groszy:
a) nauczyciel
b) kowal
c) wójt
d) szynkarz
Rozwiązanie

Uwagę Antka stale odwracały wiatraki, które widział:
a) podczas pracy u kowala
b) z okien szkoły
c) po drugiej stronie Wisły
d) z okien swojego domu
Rozwiązanie

Antek chciał ofiarować wójtowej:
a) kwiaty
b) podkowę
c) wystrugany wiatrak
d) krzyżyk
Rozwiązanie

Więcej pytań
Zobacz inne artykuły:
Antek
„Antek”- streszczenie
Czas i miejsce akcji noweli „Antek”
Charakterystyka Antka
Streszczenie „Antka” w pigułce
Kompozycja noweli „Antek”
Problematyka „Antka”
Pozostali bohaterowie „Antka”
Motywy literackie w noweli „Antek”
Plan wydarzeń „Antka”
Najważniejsze cytaty noweli „Antek”

Kamizelka
„Kamizelka” - streszczenie
Streszczenie „Kamizelki” w pigułce
Bohaterowie „Kamizelki”
Problematyka „Kamizelki”
Budowa noweli „Kamizelka”
Plan wydarzeń „Kamizelki”
Ekranizacja „Kamizelki”
Najważniejsze cytaty z „Kamizelki”

Katarynka
„Katarynka” - streszczenie
Pan Tomasz – charakterystyka postaci
Problematyka „Katarynki”
Czas i miejsce akcji „Katarynki”
Streszczenie„ Katarynki” w pigułce
Charakterystyka dziewczynki
„Katarynka” jako nowela
Motywy literackie w „Katarynce”
Plan wydarzeń „Katarynki”
Ekranizacje „Katarynki”
Najważniejsze cytaty z „Katarynki”

Inne
Biografia Bolesława Prusa
Nowela jako gatunek. Wyznaczniki
Bolesław Prus - kalendarium twórczości
Kalendarium życia Bolesława Prusa
Bibliografia

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies