Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nowele Prusa

Nowela jako gatunek. Wyznaczniki

Autor: Ewa Petniak

Najistotniejsza wydaje się być funkcja ekspresywno – impresywna. Celem komunikatu jest oddziaływanie na uczucia adresata: wywołanie wzruszenia, ukazanie stanów psychicznych bohaterów, uwrażliwienie na świat wartości. Forma noweli bardzo temu sprzyja, ponieważ ukazani w utworze ludzie, ich sprawy i świat jawią się w nagłych błyskach, skojarzeniach. To „modeluje” emocje czytelnika. Nie można zapomnieć o funkcji rozrywkowo – autotelicznej (autoteliczny – będący celem samym w sobie). Tej funkcji podporządkowany jest układ zdarzeń, muszą być one ukazane w sposób atrakcyjny, dlatego w noweli pojawiają się zaskakujące zwroty akcji. Wątek fabularny często jest zagadkowy i tajemniczy. Tematyka musi odpowiadać wrażliwości odbiorcy.

Spełnienie wspomnianych funkcji zależy od stopnia rozwoju „użytkownika” noweli, środowiska, które wywiera na niego wpływ, od jego wrażliwości i kompetencji czytelniczych. Dzięki tym czynnikom adresat tekstu nawiązuje kontakt z autorem. Jest to relacja powierzchowna, prymitywna bądź też bardziej głęboka, dojrzała. Czytelnik właściwie wtedy interpretuje komunikat autora, reaguje na zawartą w treści problematykę, dociera do znaczeń odkrywających problemy psychologiczne, egzystencjalne, do ukrytych, metaforycznych sensów.

Często, by „naświetlić”, wyeksponować podjęty temat, pisarze nawiązują do klasycznego schematu nowel (teoria sokoła). W schemacie tym, konstruowanym na wzór małego dramatu, tkwią elementy szczególnie angażujące, absorbujące uwagę czytelnika. Są to na przykład: krótkie i szybkie ukazywanie zdarzeń aż do punktu kulminacyjnego, a ten często wiąże się z kategorią przygody, niekiedy z tajemnicą. Forma noweli w większości wypadków koncentruje się na perypetiach bohatera, ukazując go pomiędzy istotnymi momentami życia. Odsłania wówczas jego przeżycia wewnętrzne, wskazuje na ich dramatyzm. Właśnie z bohaterem (lub bohaterami) utworu ma się utożsamiać czytelnik.




strona:    1    2    3  

Zobacz inne artykuły:

Antek

„Antek”- streszczenie Czas i miejsce akcji noweli „Antek” Charakterystyka Antka Streszczenie „Antka” w pigułce Kompozycja noweli „Antek” Problematyka „Antka” Pozostali bohaterowie „Antka” Motywy literackie w noweli „Antek” Plan wydarzeń „Antka” Najważniejsze cytaty noweli „Antek”

Kamizelka

„Kamizelka” - streszczenie Streszczenie „Kamizelki” w pigułce Bohaterowie „Kamizelki” Problematyka „Kamizelki” Budowa noweli „Kamizelka” Plan wydarzeń „Kamizelki” Ekranizacja „Kamizelki” Najważniejsze cytaty z „Kamizelki”

Katarynka

„Katarynka” - streszczenie Pan Tomasz – charakterystyka postaci Problematyka „Katarynki” Czas i miejsce akcji „Katarynki” Streszczenie„ Katarynki” w pigułce Charakterystyka dziewczynki „Katarynka” jako nowela Motywy literackie w „Katarynce” Plan wydarzeń „Katarynki” Ekranizacje „Katarynki” Najważniejsze cytaty z „Katarynki”

Inne

Biografia Bolesława Prusa Nowela jako gatunek. Wyznaczniki Bolesław Prus - kalendarium twórczości Kalendarium życia Bolesława Prusa Bibliografia

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies