Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Inny świat

„Inny świat” - krótkie streszczenie

Autor: Jakub Rudnicki

Część pierwsza
Autor opisuje początki swojego pobytu w radzieckich więzieniach. Pierwszym przystankiem jest Witebsk. Rytm dnia ustalają tam kopniaki w drzwi kilkudziesięcioosobowej celi. Grudziński przywołuje przyczyny swojego aresztowania i osadzenia w więzieniu i łagrze. Skazany został na 5 lat więzienia na podstawie nieprawdziwych zarzutów. Herling charakteryzuje przestępców - „biezprizornych” i „urków”. Wspomina żydowskiego szewca, który miał syna w lotnictwie.

Kolejne miasto to Leningrad. Poznaje tam kolejnych więźniów. Do Wołogdy przewożony jest z pułkownikiem Szkłowskim. Przez Wołogdę dotarł do miejsca docelowego. Był to obóz pracy w Jercewie pod Archangielskiem.

Poznajemy historię obozu. Budowę zaczęli więźniowie w 1936 roku. Cztery lata później stanowiło ważny ośrodek przemysłu drzewnego. Pisarz opisuje „nocne łowy”. Polowanie więźniów na kobiety, które przybyły do obozu. Prowadzili je „Urkowie”. Bezwzględni recydywiści. Łamali prawa obozowe. Nie chcieli wolności. Autor zaprzyjaźnił się z dyżurnym baraku - ojcem Dimką. W szpitalu brakowało miejsc. Od pielęgniarki Tamary Gustaw otrzymał „Zapiski z domu umarłych” Dostojewskiego.

Autor opisuje zbiorowy gwałt na Marusi. Jej kochanek – Kowal – bał się zareagować. Typowy dzień zaczynał się o 5.30. Nikt nie wspominał o dacie końca kary. Nikt nie chciał mieć pecha. Zawiedzeni jej przedłużeniem często popełniali samobójstwa. Ilość wydawanego pokarmu mierzona była dzienną wydajnością człowieka.

Po śniadaniu wyruszano w drogę do pracy. Miała kilka kilometrów. Każda brygada miała wyznaczone obowiązki. Najcięższa był praca przy wyrębie drzew. Najtrudniejsze były pierwsze godziny. Odpoczynek po pracy nie przynosił wytchnienia. Po rewizji wydawano kolację. Nieraz więźniowie wyrywali sobie kociołek z zupą.

Grudziński wspomina o Gorcewie, którego zamordowano pracą. Mężczyzna brał udział w tłumieniu powstania w Azji. Za karę przydzielono mu najcięższą pracę. Zamarzł na mrozie. Z wycieczenia zmarł też inny więzień. Oskarżony został o strzelanie do portretu Stalina. W baraku tranzytowym Gustaw poznał trzech niemieckich komunistów.
Narrator opisuje system pracy przymusowej w Związku Radzieckim. Polegał na jak największym zużyciu człowieka. Człowiek tracił swoje człowieczeństwo. Opowiada historię Miszy Kostylewa. Wyrastał w komunizmie. Czytał francuską literaturę. Oskarżono go o szpiegostwo. Nie przyznawał się do winy. Był torturowany. Przyznał się. Dostał dziesięć lat.

Z obozu, gdzie miał prostą pracę trafił do brygady leśnej. Uratowało go czytanie książki. W marcu 1941 roku trafił do Jercewa z ręką na temblaku. Aby nie pracował, co jakiś czas, wkładał rękę do ognia. Zdecydowano wysłać go na Kołymę. Nikt stamtąd nie wracał. Grudziński zdecydował się jechać w zamian za niego. Odrzucono jego prośbę. Kostylew oblał się wrzątkiem i umarł w męczarniach.

Narrator przedstawia „dom widzeń” - miejsce spotkań więźniów z krewnymi. Widzenie przysługiwało raz na rok. Starano się o nie latami. Więźniów specjalnie przygotowywano do spotkań. Nie mogli mówić o obozie. Widzenie z krewnymi przygnębiało. Podczas jednego z takich spotkań poczęło się dziecko.

Wszyscy pragnęli dostać się do szpitala. Życie przypominało tam normalne. Najbardziej chorzy trafiali do „trupiarni”. Często stymulowano choroby. Jeden z więźniów odrąbał sobie nogę. Herling szpitalu poznał aktora Michała Stiepanowicza i niemieckiego inżyniera. Był oskarżony o szpiegostwo. Ciężko chorował. Zmarł podczas transportu do innego obozu. W Jercewie możliwa była także miłość. Jedna z pielęgniarek pokochała studenta Jarosława. Zazdrosny o nią lekarz wysłał go do innego obozu. Kobieta zmarła podczas porodu.

Co jakiś czas w obozie uroczyście ogłaszano dzień wolny od pracy. Część ludzi odpoczywała. Niektórzy odwiedzali się. Mieszkańcy baraków stanowili rodzinę. Rozmawiali. Pisali listy do bliskich. Pisarz poznał historię Pamfiłowa i jego ukochanego syna. Chłopak w liście akceptował aresztowanie rodzica. Ich kontakt się urwał. Pewnego dnia syn Pamfiłowa sam stał się więźniem i trafił do Jercewa. Mężczyźni pogodzili się.

W Jercewie zdarzały się próby ucieczek. Jeden z Polaków odkładał chleb, jednak zrezygnował z ucieczki. Próbę podjął też Fin - Rusto Karinen. Po kilku dniach wrócił nieprzytomny do obozu. Za karę został skatowany. Walczył o życie i leczył się przez 5 miesięcy. Więźniowie uważali, że warto było próbować.

Część druga
W obozie nieustannie panował głód. Kobiety oddawały się za dodatkową porcję jedzenia. Uległa młoda Polka, córka generała oraz śpiewaczka operowa – Tania. Jak twierdzi Grudziński „człowiek jest ludzki w ludzkich warunkach”. O literaturze narrator rozmawiał z profesorem Lazarowiczem. Mężczyzna, ze względu na wiek, skazany był na „trupiarnię”.

W Jercewie wielki głód pojawił się z końcem zimy 1941 roku. Jedzono nawet zwierzęta. Głód oszukiwano papką robioną z mąki. W wolnym czasie pisano listy. Odpoczywano. Grudziński poznał historię Czeczena. Dostał 15 lat. Jego zonę i dzieci gdzieś wywieziono. Więzień czekał na śmierć. Śmierć była anonimowa. W nocy sen przerywały krzyki rozpaczy.

Autor opowiada, jak wyglądało życie kulturalno-oświatowe w zonie. Czasem odbywały się pokazy filmowe lub odbywały się przedstawienia teatralne. Działała też biblioteka. Po projekcji „Wielkiego Walca” Herling wracał z Natalią Lwowną. Kobieta pożyczyła mu „Zapiski z martwego domu” Dostojewskiego. Odnalazł tam prawdziwy obraz obozowego życia. Jedynym sposobem ucieczki było samobójstwo.

W występie teatralnym brali udział więźniowie. Śpiewaczka operowa, marynarz i skrzypek żydowskiego pochodzenia. Natalia Lwowna próbowała popełnić samobójstwo.

W czerwcu 1941 roku wybuchła wojna rosyjsko-niemiecka. Więźniów politycznych i Niemców dodatkowo szykanowano. Na porządku dziennym było donosicielstwo. Pisarz wspomina grę w szachy z Ormianinem – Machapetianem. Latem więźniowie pracują przy sianokosach. Grudziński zaczyna chorować.

Mimo ogłoszonej amnestii dla Polaków (układ Sikorski-Majski) wciąż pozostaje w niewoli. Doniósł na niego rzekomy przyjaciel od gry w szachy. Podejmuje z 5 innych więźniów głodówkę. Zostaje przeniesiony do izolatki. Obok więzione są trzy siostry zakonne z Węgier, które odmówiły pracy. Rozstrzelano je. W odosobnieniu stan zdrowia Herlinga pogorszył się. Ósmego dnia głodówki trafił do szpitala.

„Trupiarnia” była miejscem, gdzie niezdolni do pracy więźniowie umierali. Grudziński trafił tam po głodówce. Spotkał tam wielu więźniów, których poznał wcześniej. Poznał historię kulawego Dimki. W młodości był popem. Przestał wierzyć w Boga. Odrąbał sobie stopę, aby przywrócić swą wiarę w człowieka. W „Trupiarni” więźniowie rozmawiali i grali w szachy. Autor spędził tam Boże Narodzenie. Wysłuchał wówczas opowiadania B.

Nauczyciel gimnazjalny został oskarżony o pracę na rzecz kapitalistycznej polski. Nie przyznawał się. Torturowano go. Pracował w obozie. Odesłano go do miejsca, gdzie warunki były skrajne (Aleksiejewka). Po ogłoszeniu amnestii wrócił do Jercewa.

W styczniu 1942 roku Herling-Grudziński został zwolniony z obozu w Jercewie. W Wołogdzie żebrał. Spał na dworcu. Przez Buj dotarł do Swierdłowska. Odwiedził tam byłego współwięźnia – Krugłowa. Miał romans z Gruzinką, która nie wierzyła w istnienie obozów. W Czelabińsku wraz z innymi Polakami rozpoczął podróż przez Rosję. Do Armii Polskiej wstąpił w Ługowoje. Z armią Andersa opuścił Związek Radziecki.

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Inny świat” - krótkie streszczenie
„Inny świat” - streszczenie szczegółowe
„Inny świat” a biografia autora
Geneza „Innego świata”
Kompozycja i poetyka „Innego świata”
Obozowa rzeczywistość „Innego świata”
Praca w „Innym świecie”
Mechanizm zbrodni i terroru ukazane w „Innym świecie”
Człowiek a normy moralne w powieści „Inny świat”
„Inny świat” w kontekście historycznym
Struktura „Innego świata”
Narracja „Innego świata”
Obozowa topografia „Innego świata”
„Inny świat” - plan wydarzeń
„Inny świat” - wyjaśnienie tytułu
„Inny świat” - krótki plan wydarzeń
Odwołania do Dostojewskiego w „Innym świecie”
Terminologia łagrowa w „Innym świecie”
Motyw głodu w „Innym świecie”
Motyw choroby w „Innym świecie”
„Inny świat” a dzieła kultury o podobnej tematyce
Opis dnia pracy w Jercewie
Opis pracy w „lesopowale”
Bibliografia




Bohaterowie
Bohaterowie „Innego świata”



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies