Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Pieśń o Rolandzie

Średniowieczne wzorce osobowe na przykładzie „Pieśni o Rolandzie”

Autor: Karolina Marl�ga

Pieśń o Rolandzie jest pochwałą rycerskich cnót, wojen, obrony chrześcijaństwa oraz ukochanej ojczyzny. Utwór jest ważny dla współczesnego czytelnika z powodu doskonałego odzwierciedlenia stosunków społeczeństwa feudalnego, arystokratycznego oraz rycerskiego.
Stan rycerski od początku swego istnienia wykształcił specyficzny styl życia oraz hierarchię wartości, składające się na etos rycerski, będący charakterystycznym rysem epoki średniowiecza. Możemy go odtworzyć poprzez zanalizowanie cech idealnego rycerza.

Ideał doskonałego rycerza

Ten wzorzec parenetyczny był w średniowieczu bardzo popularny. Średniowieczny rycerz, aby zostać pasowany, musiał przyjść na świat w „odpowiedniej” rodzinie, musiał mieć znakomity rodowód z tradycjami, czyli być „szlachetnie urodzony”.

Potwierdzenie tej reguły odnajdujemy w omawianym utworze. Roland był siostrzeńcem Karola Wielkiego, nosił tytuł hrabiego. Dwunastu parów było baronami. Diuk Naim przedstawiał się jako Książe Bawarii, Ryszard Stary – Normandii.

Czasem zdarzały się odstępstwa od tej zasady, lecz były one rzadkie. Dotyczyły przede wszystkim wsławienia się w bohaterskich czynach wojennych, za które waleczny kawaler otrzymywał tytuł.

Ponadto rycerz musiał być niezwykle urodziwy, a jego sylwetka i maniery miały wyróżniać go z tłumu. Swą urodę miał podkreślać poprzez odpowiedni strój, który najczęściej składał się z paradnej zbroi ozdobionej złotem, srebrem i cennymi kamieniami. Ważnym elementem rynsztunku rycerza był jego miecz, wykuty przez najlepszego płatnerza oraz koń, traktowany jako towarzysz walki. Zarówno narzędziom walki, jak i zwierzętom, nadawano imiona. I tak Karol Wielki jeździł na Tensendurze, Roland na Wajlantyfie, Ganelon na Tarancie, a Marsyl na Ganionie. Jeśli zaś chodzi o miecze, to cesarz posługiwał się Radosnym, tytułowy bohater utworu Durendalem, jego druh Oliwier - Hauteclaire, arcybiskup Turpin - Almasem, Ganelon - Murglejem, a Baligant – Szacownym.

Roland jest przykładem idealnego rycerza: „Przez wąwozy hiszpańskie jedzie Roland na Wejlantyfie, swym rączym rumaku. Przybrał się w zbroję, która go pięknie zdobi. Jedzie mężny baron, potrząsając włócznią. Do nieba obraca ostrze; do żeleźca przymocował proporzec, całkowicie biały; frędzle biją mu o ręce. Szlachetne jest jego ciało, twarz jasna i roześmiana”. Na głowie nosił zdobiony kamieniem i złotem hełm, a w gałce jego miecza, zwanego Durendalem, spoczywały relikwie wielu świętych (ząb św. Piotra czy strzęp szaty Matki Bożej).

Prócz „szlachetnego pochodzenia”, urody i odpowiedniego stroju rycerz musiał być bardzo silny, aby bronić słusznej sprawy w częstych bitwach, czy nawet z tak prozaicznego powodu, jakim było noszenie zbroi, ważącej około siedemdziesięciu kilogramów!

Ponadto musiał stale myśleć o swej sławie, dbać o nią w każdej chwili, starać się zawsze być pierwszym, niepokonanym, zawsze mścić zniewagi, bronić honoru seniora, ponieważ ciążyła na nim tak zwana odpowiedzialność rodowa. Ciągła gonitwa za przygodami, wystawianie się na próby wiązało się z nieobecnością w domu. Z tą zasadą wiązała się inna. Średniowieczny rycerz nigdy nie uciekał z pola walki, nawet, gdy czuł zbliżającą się klęskę czy śmierć. Dla niego ucieczka byłą najgorszym przewinieniem, wolał odejść jako waleczny rycerz, niż żyć jak tchórzliwy uciekinier.

Roland wsławił się w bitwie wiele razy. W Hiszpanii zdobył Nobles, Commibles, Waltemę i Ziemię Pińską, Balagier, Tudelę, Sezylę. Wcześniej zajął jeszcze Andegawię, Bretanię, Normandię, Akwitanię, Lombardię i całą Romanię, a prócz nich Bawarię i całą Flandrię, Burgundię, całą Apulię, Konstantynopol, Saksonię, Szkocję Walię, Islandię, Anglię.

Wśród innych cech doskonałego rycerza możemy wyróżnić jeszcze wzorowy stosunek do dam, słabszych od siebie i pokrzywdzonych. Rycerz miał idealne maniery, potrafił zachować się w towarzystwie, nigdy nie kłamał, zawsze dotrzymywał słowa, był gotowy oddać życie w imię „słusznej sprawy”, czyli za ojczyznę, wiarę katolicką (częste wyprawy krzyżowe) oraz swego władcę.

strona: 1 2

Zobacz inne artykuły:

Inne

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies