Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Mloda Polska

Padlina - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marl�ga

„Twórczość Baudelaire’a, daleka od łzawej liryczności Lamartine’a czy Musseta, zbiegła się nie tylko z nurtem sztuki dla sztuki – l’art. pour l’art. (Gautier, Leconte de Lisle i parnasizm). Niebawem odkryta zostanie przez nadciągającą falę symbolizmu, który ucieka od materializmu naturalistów w krainę niejasno przeczuwanej Transcendencji, sugerowanej poprzez (też baudelaire’owski) las symboli. Ale i XX – wieczna awangarda doceni jego gonitwę za nowością czy łamanie estetycznych tabu (np. brzydota nobilitowana jako wartość estetyczna), tabu ustalanych i bronionych przez konwencjonalne akademizmy epoki II Cesarstwa” - fragment zaczerpnięty ze zbiorowego opracowania „Historia literatury francuskiej” (Katarzyna Dybeł, Barbara Marczuk, Jan Prokop, Warszawa 2005) kompletnie nakreśla pokrótce charakter twórczości francuskiego prekursora uwieczniania w poezji elementów powszechnie uważanych za brzydkie, odrażające czy kontrowersyjne.

Doskonałą ilustracją motywów w poezji Charlesa Baudelaire'a jest wiersz „Padlina” (inna nazwa to „Zwłoki”), opublikowany w dyskusyjnym zbiorze „Kwiaty zła”.

Interpretacja i analiza

Wiersz „Padlina” rozpoczyna się bezpośrednim zwrotem do adresatki słów pierwszoosobowego podmiot lirycznego, w której należy rozpoznać towarzyszącą mu podczas letniego spaceru kobietę:
„Przypomnij sobie, cośmy widzieli, jedyna,
W ten letni tak piękny poranek”.

Ważny jest tu sposób, z jakim mężczyzna zwraca się do niewiasty. Użycie określenia „jedyna” wskazuje na bliskie relacje pary bohaterów.

Kolejne wersy odsłaniają tajemnicę owego poranku:
„U zakrętu leżała plugawa padlina
Na ścieżce żwirem zasianej”.

Widok padliny, czyli rozkładającego się ciała, burzy idylliczną atmosferę, wprowadzoną przez pierwszy dwuwiersz. Na wiejskiej ścieżce, pod padającymi promieniami słońca i przed oczyma spacerujących ludzi leżą zwłoki kobiety, wulgarnie nazwane tytułową padliną:
„Z nogami zadartymi lubieżnej kobiety,
Parując i siejąc trucizny,
Niedbała i cyniczna otwarła sekrety
Brzucha pełnego zgnilizny”.

Właścicielka gnijącego ciała „lubieżnie” zadarła w górę nogi, dzięki czemu wydobywający się z niej odór mógł rozprzestrzeniać się na większy teren, „ Parując i siejąc trucizny”. Postawa kobiety jest „Niedbała i cyniczna”, niewiele robi sobie z tego, że właśnie staje się obiektem wstrętu, a jej widok budzi odrazę. Wnętrze jej ciała wypełnione jest zgnilizną.

W następnej linijce podmiot powraca do opisu krajobrazu, stanowiącego tło do widoku padliny:
„Słońce prażąc to ścierwo jarzyło się w górze,
Jakby rozłożyć pragnęło
I oddać wielokrotnie potężnej Naturze
Złączone z nią niegdyś dzieło”.

Podmiot odnosi wrażenie, że prażące słońce pragnie wpłynąć na czas rozkładu zwłok, aby jak najszybciej połączyły się one z Naturą, ich pierwszą matką.

Unoszące się nad głowami zebranych niebo zdawało się przyglądać szkieletowi kobiety, którego procesy rozkłady przybliżały do „kwiatu”, czyli zmieniały całkowicie jego wygląd. Podmiot wspomina także parujący z ciała zapach, a raczej fetor. Był tak intensywny, iż jego towarzyszka o mały włos nie upadła zemdlona w trawę. „Smród” sprowadził miłośniczki gnijącej materii, czyli muchy:
„Brzęczała na tym zgniłym brzuchu much orkiestra
I z wnętrza larw czarne zastępy
Wypełzały ściekając z wolna jak ciecz gęsta
Na te rojące się strzępy”.

Opis brzęczących much oraz wypełzających z wnętrza ciała czarnych larw jest niezwykle sugestywny i mimowolnie buduje w wyobraźni czytelnika określone obrazy, właściwe raczej krwawej serii współczesnych amerykańskich horrorów o wiele mówiącym tytule „Piła”, niż francuskiej poezji epoki modernizmu.

strona: 1 2 3