Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Mloda Polska

Lucyfer - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marl�ga

Na harfach morze gra - kłębi się rajów pożoga -
i słońce - mój wróg słońce! wschodzi wielbiąc Boga”.

Dramatyczny monolog zniewolonego przez blask słonecznych promieni oraz odrzuconego przez otoczenie Lucyfera kryje w sobie drugie dno – jest metaforyczną charakterystyką mentalności ludzi z epoki Młodej Polski. Zdominowane przez dekadencki sprzeciw wobec mieszczańskiego świata, przekonane o całkowitym upadku kultury, wyznające nieodwracalny kryzys sztuki i wszelkich ideologii, reprezentujące pogląd o wyczerpaniu się wszystkich możliwości artystycznych i uzależnieniu kultury, cywilizacji i ludzkiej moralności od zysku i opłacalności, społeczeństwo stało się pretekstem do opisania go w metaforycznym utworze „Lucifer”. Bohater liryku jest kopią modernistycznego nihilisty, zrezygnowanego, zmęczonego, smutnego i narzekającego na problemy z odnalezieniem prawdziwego „ja”.

Poddając liryk wnikliwej analizie formalnej, należy przyjrzeć się przede wszystkim jego kompozycji. Tekst składa się z czternastu linijek o układzie żeńskich rymów ABAB, podzielonych na cztery zwrotki. Miciński nie zastosował reguły regularnych sylab w wersie, dbając za to o rozbudowaną warstwę semantyczną.

Targające głównego bohatera poczucie wewnętrznego rozdarcia jest ukazane przez wiele plastycznych, symbolicznych scenek. Jego cierpienie, problemy z samookreśleniem własnego jestestwa czy rozterki psychiczne oddaje poniższa strofa:
„Ja - otchłań tęcz - a płakałbym nad sobą
jak zimny wiatr na zwiędłych stawu trzcinach -
jam blask wulkanów - a w błotnych nizinach
idę, jak pogrzeb, z nudą i żałobą”.

Wśród wielu środków poetyckiego wyraz należy wymienić:

rozbudowaną kolorystykę świata przedstawionego, w którym panuje ponura i mroczna atmosfera, wszystko zdaje się być ciemne, szare, czarne („w mrokach gór”), momentami przewijają się rzucające się w oczy, jaskrawe kolory, np. czerwień zorzy, pomarańcz i żółć („płomień boży”; „iskra” bólów; „pył pustyni”; „blask wulkanów”; „słońce”), biel na tle granatu („piorun burz”);

uplastyczniające obraz epitety, np. „głuchy dzwon”, „czerwień zorzy”, „zimny wiatr”, „błotne niziny”);

łączące przeciwstawne znaczeniowo wyrazy oksymorony, podkreślające rozdarcie wewnętrzne podmiotu, targające nim przeciwieństwa, np. „głuchy dzwon”, „otchłań tęcz”);