Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Śluby panieńskie

„Śluby panieńskie” - komedia romantyczna czy antyromantyczna?

Autor: Karolina Marlga

Fredro opublikował swój komediodramat w roku 1832, czyli w szczytowym okresie romantyzmu. Dlatego też stał się obiektem ataków krytyków, którzy chcieli w każdym dziele widzieć elementy patriotyczne i narodowe.

Gdy Śluby panieńskie trafiły w ręce czytelników, musiały konkurować z takimi dziełami, jak Ballady i romanse, Dziady, Sonety krymskie, Konrad Wallenrod Adama Mickiewicza.

Jednoznaczne zakwalifikowanie dramatu w krąg utworów romantycznych jest niemożliwe tak samo, jak jednoznaczne stwierdzenie, że Śluby są wyłącznie przykładem komedii antyromantycznej.

Cechy komedii romantycznej:

Fredro głównego bohatera komedii nazwał tak samo, jak Adam Mickiewicz pierwszoplanową postać IV części DziadówGustaw, co jest wyraźnym nawiązaniem do dzieła polskiego wieszcza narodowego. Nie jest to jednak próba naśladowania czy chociażby rodzaj hołdu, lecz krytyka mickiewiczowskiego bohatera, przeciwstawienie mu swojego pomysłu na romantycznego bohatera – Gucia.

Inną cechą romantycznych utworów, obecną w Ślubach, jest zarysowanie i podkreślenie czułej strony natury człowieka, dbałość o romantyczną stronę charakteru. Takie cechy, jak wrażliwość czy skłonność do kierowania się emocjami są widoczne we wszystkich postaciach komedii. Zarówno Gustaw, jak i Radost, Albin czy Klara w kulminacyjnym momencie dramatu przekonują się o ogromnej sile miłości, która rządzi ludzkim życiem.

Dzieło Fredry nawiązuje tytułem i tematyką do ukształtowanej i popularnej w epoce romantyzmu teorii magnetyzmu, według której człowiek posiada zdolność oddziaływania na innych za pomocą duchowej siły, fluidu. Człowiekiem, który zna i wykorzystuje magnetyzm, jest Gustaw. Uczy Anielę rozpoznania i przeżywania miłości, przy okazji sam wpadając w sidła uczucia. Serca bohaterów łączą się poprzez komunię serc (popularna w romantyzmie teoria Rousseau).

Wiara w siłę i moc uczucia, jakim jest miłość, świadczy o tym, że Fredro nie był całkowicie wolny od poglądów romantyzmu, tak często wyśmiewanych w swych dziełach. Cytaty z wypowiedzi Gustawa świadczą o tym, że był przekonany o sile i twórczej roli miłości (a przecież Fredro, jak każdy pisarz i poeta, ujawniał swe poglądy poprzez słowa stworzonych przez siebie postaci):
„Wierz mi - są dusze dla siebie stworzone. / Niech je w przeciwną los potrąci stronę, / One wbrew losom, w tym lub tamtym świecie, / Znajdą, przyciągną i złączą się przecie; / Tak jak dwóch kwiatów obce sobie wonie / Łączą się w górze, jedna w drugiej tonie” oraz: „Mym zdaniem: kochać jest większą rozkoszą - / Los kilku istot zrobić swoim losem, / Czuć i żyć tylko drogich dusz odgłosem, / Dla dobra innych cenić własne życie, / Dla nich poświęcić każde serca bicie, / Światem uczynić najmniejszą zagrodę, / Tam mieć cel życia i życia nagrodę / I kończąc cicho wytknięte koleje, / Za grób swój jeszcze przeciągnąć nadzieje - / Otóż to szczęścia rzetelne zalety!”.

Choć Fredro nie był romantycznym buntownikiem w dosłownym znaczeniu tego pojęcia, to jednak walczył o to samo, co Byron czy Mickiewicz – o prawo człowieka do decydowania o swoim szczęściu i wyborze partnera.

„A ja ci radzę, wypogódź twe czoło, / Nie bądź Gustawem - lecz kochaj wesoło”, czyli przesłanki za traktowaniem dzieła jak utwór antyromantyczny:

Pierwszą cechą, świadczącą za zaklasyfikowaniem Ślubów do utworów nieromantycznych, jest forma utworu, czyli gatunek literacki. Komedia bowiem nie była typowym gatunkiem w epoce dramatów, poematów czy ballad. Czytelnicy woleli czytać o cierpieniu i walce, niż śmiać się z perypetii kontrastowych bohaterów, przedstawionych poprzez zgrabne i lekkie dialogi. Fredro, autor najwybitniejszych polskich komedii, przełamał obowiązujący nurt i popełnił dzieło ukazujące śmiesznostki i wady bohaterów, preferując kategorię komizmu w jego znanych postaciach: komizm słowny, komizm postaci, komizm sytuacyjny.

strona:    1    2    3  

Szybki test:

Bohaterowie Fredry:
a) kochają od pierwszego wejrzenia
b) buntują się przeciw światu
c) pragną popełnić samobójstwo
d) stopniowo dorastają do kochania
Rozwiązanie

Fredro głównego bohatera komedii nazwał tak samo, jak miał na imię bohater dzieła:
a) Juliusza Słowackiego
b) Zygmunta Krasińkiego
c) Adama Mickiewicza
d) Ignacego Krasickiego
Rozwiązanie

Gustaw nie buntował się wobec:
a) monotonności wiejskiej
b) zaplanowanemu życiu przy boku niekochanej
c) Radosta
d) przewidywalności zalotów
Rozwiązanie

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Śluby panieńskie” – streszczenie szczegółowe
Streszczenie „Ślubów panieńskich” w pigułce
Geneza „Ślubów panieńskich”
Życiorys Fredry
„Śluby panieńskie” jako komedia intrygi i charakteru
Czas i miejsce akcji „Ślubów panieńskich”
Problematyka „Ślubów panieńskich”
Język utworu i rodzaje komizmu w „Ślubach panieńskich”
Kompozycja i struktura „Ślubów panieńskich”
Tytuł komedii Fredry
„Śluby panieńskie” - komedia romantyczna czy antyromantyczna?
Szczegółowy plan wydarzeń „Ślubów panieńskich”
Aleksander Fredro – kalendarium życia
Motywy w „Ślubach panieńskich”
Szlachecka obyczajowość w „Ślubach panieńskich”
Motto „Ślubów panieńskich”
Twórczość Aleksandra Fredry
Słynne cytaty z utworów Aleksandra Fredry
Najważniejsze cytaty w „Ślubach panieńskich”
Bibliografia




Bohaterowie
Albin – charakterystyka postaci
Gustaw – charakterystyka postaci
Aniela – charakterystyka postaci
Klara – charakterystyka postaci
Pani Dobrójska – charakterystyka postaci
Radost – charakterystyka postaci



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies