Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Śluby panieńskie

Motywy w „Ślubach panieńskich”

Autor: Karolina Marl�ga

Teoria magnetyzmu (mesmeryzmu)

Aleksander Fredro nawiązuje w swym dziele tytułem (Śluby panieńskie, czyli Magnetyzm serca) i tematyką do ukształtowanej i popularnej w epoce romantyzmu pseudonaukowej teorii magnetyzmu, stworzonej przez Franciszka Mesmera. Według niej w człowieku tkwi umiejętność oddziaływania na innych za pomocą duchowej siły, określonej pojęciem fluidu. Człowiekiem, który zna i wykorzystuje magnetyzm w utworze, jest Gustaw. Uczy Anielę zidentyfikowania i przeżywania miłości, przy okazji sam wpadając w sidła uczucia. Serca bohaterów „łączą się w jedno” poprzez komunię serc (popularna w romantyzmie teoria Rousseau).

Bohater romantyczny

Bohatera Ślubów panieńskich można nazwać raczej antyromantycznym. Gucio nie buntował się przeciw niesprawiedliwościom świata, lecz odczuwał bunt wobec „umowy”, jaką zawarli Radost i Dobrójska. Młodzieniec nie miał zamiaru przeciwstawić się woli „dorosłych”, jak Kordian czy Gustaw, lecz dokładał wszelkich starań, by opóźnić moment zaręczyn. Buntował się wobec nudy i przewidywalności zalotów, monotonności wiejskiej atmosfery, jednostajnemu, zaplanowanemu życiu przy boku niekochanej, lecz pięknej i mądrej żony. Przejawy jego buntu również były inne. Nie czuł braku chęci do życia, nie chciał się zabić, nie popadł w stan marazmu. Buntował się aktywnie, wymykając się w nocy na bale, hazard oraz zachowując się arogancko i lekceważąco (zasnął w salonie w obecności dam).

Fredro tą kreacją energicznego, aktywnego i dokładającego starań do osiągnięcia celu ośmieszył romantycznego bohatera: nieszczęśliwego, cierpiącego, bezradnego, czekającego na śmierć kochanka, czego bezpośrednim dowodem może być zestawienie Gucia z Gustawem (IV część Dziadów). Zdrabniając imię, chciał dowieść, iż w jego bohaterze nie ma nic z pompatyczności i wyniosłości mickiewiczowskiego bohatera, którego karykaturą jest Albin.

Miłość

Śluby panieńskie są apoteozą, wywyższeniem miłości. Puentą dzieła jest przekonanie, że miłość to uczucie prawdziwe i stałe, a nie sztuczne i ulotne, jak u romantyków. Aniela przekonała się dzięki przeprowadzonej przez Gustawa intrydze, że „najpiękniejsze z uczuć” istnieje. Dziewczyna zrozumiała jednak, że rodzi się powoli, a nie „spada nagle z nieba”, w co wierzyła po lekturze romantycznych dzieł. Fredro sprzeciwił się mickiewiczowskiej tezie o miłości „od pierwszego wejrzenia”, ukazując Gucia, który stopniowo dorastał do kochania, uświadamiając sobie jego siłę i moc. Fredro pokazał wzór prawdziwej miłości. Nie było nim sentymentalne wzdychanie smutnego, ponurego, płaczliwego, bezradnego i biernego Albina (przypominającego postać Wertera z Cierpień młodego Wertera Goethego) – karykatury romantycznego kochanka, lecz to uczucie, o które walczył Gustaw i które miało moc zmieniającą losy bohaterów.

W dziele mamy kilka rodzajów miłości, dzięki czemu poznajemy jej różne oblicza, począwszy od mocnego i silnego uczucia Gustawa do Anieli, pogodnego i pełnego zrozumienia i wyrozumiałości Anieli do Gustawa, poprzez przekorne Klary do Albina, sentymentalne, pełne łez i rozpaczy Albina do Klary, a skończywszy na dawnym, lecz nieśmiało kultywowanym Radosta do Dobrójskiej.

Prawo młodych ludzi do wyboru życiowego partnera

Utwór porusza tak ważną kwestię, jak problem prawa młodych ludzi do wyboru partnera, miłości i małżeństwa. W momencie rozpoczęcia akcji małżeństwo Gustawa i Anieli jest tylko kwestią czasu, ponieważ opiekunowie młodych już zawarli „umowę” o ich przyszłości. Nie było ważne, iż Gustaw traktował Anielę początkowo jak „wieśniaczkę”, zasypiał w jej towarzystwie, okazywał znudzenie, a ona traktowała go jak fircyka nieprzedstawiającego sobą żadnych głębszych wartości. Para nie przewidywała protestu, pewnie i tak doszłoby do ślubu bez miłości, gdyby nie nagłe pojawienie się szczerego uczucia dzięki intrydze wymyślonej przez bohatera.

strona: 1 2

Zobacz inne artykuły:

Streszczenia	Opracowanie
„Śluby panieńskie” – streszczenie szczegółowe Streszczenie „Ślubów panieńskich” w pigułce	Życiorys Fredry Geneza „Ślubów panieńskich” Problematyka „Ślubów panieńskich” „Śluby panieńskie” jako komedia intrygi i charakteru Czas i miejsce akcji „Ślubów panieńskich” Język utworu i rodzaje komizmu w „Ślubach panieńskich” Kompozycja i struktura „Ślubów panieńskich” Tytuł komedii Fredry Motywy w „Ślubach panieńskich” „Śluby panieńskie” - komedia romantyczna czy antyromantyczna? Szczegółowy plan wydarzeń „Ślubów panieńskich” Aleksander Fredro – kalendarium życia Szlachecka obyczajowość w „Ślubach panieńskich” Motto „Ślubów panieńskich” Słynne cytaty z utworów Aleksandra Fredry Twórczość Aleksandra Fredry Najważniejsze cytaty w „Ślubach panieńskich” Bibliografia
Bohaterowie
Albin – charakterystyka postaci Gustaw – charakterystyka postaci Aniela – charakterystyka postaci Klara – charakterystyka postaci Pani Dobrójska – charakterystyka postaci Radost – charakterystyka postaci

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies