JÄ™zyk utworu i rodzaje komizmu w „Åšlubach panieÅ„skich” ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Śluby panieńskie

JÄ™zyk utworu i rodzaje komizmu w „Åšlubach panieÅ„skich”

Autor: Karolina Marlêga

Aleksander Fredro w komediodramacie Śluby panieńskie posługuje się językiem sobie współczesnym, czyli charakterystycznym dla środowiska, w którym się obracał (galicyjskie ziemiaństwo). Plusem słownictwa, którym posługują się bohaterowie utworu jest jego żywość i potoczność, jasność (pozbawiony cech wysławiania się starej szlachty) i poetycki wdzięk.

Język ten przykładem na literackie zastosowanie języka ironicznego i aluzyjnego. Fredro zastosował głównie jedenastozgłoskowiec, wykorzystując miejscami także ośmiozgłoskowiec (przejawia się we fragmentach, w których należało doprowadzić do maksymalnej synchronizacji elementy werbalne i ruchowe) i trzynastozgłoskowiec (występuje, gdy Fredro prezentuje światopogląd bohaterów).

Komediopisarz, tworzÄ…c utwór, dbaÅ‚, by jego dzieÅ‚o zainteresowaÅ‚o odbiorcÄ™ i widza. Dlatego też nie lekceważyÅ‚ znaczenia humoru i gier sÅ‚ownych, urozmaicajÄ…c Åšluby dużą iloÅ›ciÄ… przysłów, sentencji, aforyzmów, wÅ›ród których najbardziej znane to: „O, nie wszystko zÅ‚oto, / Co siÄ™ nam Å›wieci”, „OdlegÅ‚ość celu nadziei nie zmniejsza”, „MiÅ‚ość jest jedna... / UdawaÅ„ tysiÄ…ce” czy „Cudzy sekret - rzecz Å›wiÄ™ta!”. Autor zadbaÅ‚ również o to, by wypowiedziami jeszcze bardziej skontrastować bohaterów, indywidualizujÄ…c ich jÄ™zyk (inaczej mówi sentymentalny Albin, a inaczej przekorna Klara)

Rodzaje komizmu:

Komizm Fredry jest przykładem komizmu subtelnego i pogodnego, pogłębiającego atmosferę beztroskiej zabawy, obecnej w szlacheckim dworku. Dotyczy zaskakujących reakcji Gustawa (zakochuje się szczerze), Anieli (dostrzega w Gustawie wartościowego mężczyznę), Klary (w końcu zgadza się na małżeństwo), Albina (pod koniec utworu zdobywa się na męską decyzję, wyzywając Radosta na pojedynek), a nawet Radosta (spocony biega po domu w poszukiwaniu ladaco). Bohaterowie rozumieją w finale dramatu, że wyznawali mylne zasady i poglądy.

Komizm występuje w wielu odmianach:
1. w wypowiedziach postaci.

Dzieło Fredry zachwyca i bawi po dziś dzień czytelników i widzów licznymi przykładami słownego komizmu, przejawiającego się w momentach zestawienia kontrastowych lub przeciwstawnych wyrazów lub gdy jeden z bohaterów cytuje innego, przekręcając zawsze znaczenie przekazu. Przykładów komizmu w utworze jest wiele, lecz warto przytoczyć pierwszą scenę IV aktu, w której Jan usiłuje zawiązać na dłoni Gustawa chustkę, na znak kontuzji. Mężczyźni dopowiadają wzajemnie zakończenia zdań wypowiedzianych przez siebie, przez co zdania nabierają komicznego sensu. Oto fragment tej sceny:
„[Gustaw chodzi zamyÅ›lony, Jan krok w krok za nim, z czarnÄ… chustkÄ… w rÄ™ku].
Gustaw [podajÄ…c lewÄ… rÄ™kÄ™, nie stajÄ…c] Zawiąż! [do siebie] StaÅ‚o siÄ™… kocham jÄ… szalenie… Lecz ona?...
Jan [chodzÄ…c za nim i opatrujÄ…c rÄ™kÄ™] Wcale nic…
Gustaw [stojÄ…c] Jak to nic?
Jan [jak wprzódy] Nie ma tu nic.
Gustaw: Na rÄ™ku!... Wiąż tylko… [chodzi, do siebie] Hm, sprzyja, Ale jak bÄ™dzie, gdy rolÄ™ odmieniÄ™? Jak? Kiedy zacząć?
Jan [nie mogąc w chodzie zawiązać ręki dla różnych jestów Gustawa] Niech się pan zatrzyma. [Gustaw wyrywa rękę, którą Jan chwyta i dalej chodząc wiąże].
Gustaw [do siebie] Zatrzymać… pewnie… WÄ™zeÅ‚ jest…
Jan [puszczajÄ…c] Jest, panie.
Gustaw [do siebie] Lecz jak rozwiązać?
Jan: Za koniuszek… (…)”.


2. w charakterystyce postaci, z których każdej nadał Fredro komiczny rys.

Ponadto w komedii wystÄ™puje komizm postaci, widoczny w didaskaliach i dialogach. Autor rozpoczÄ…Å‚ charakterystykÄ™ poszczególnych postaci, z uwzglÄ™dnieniem humorystycznych cech, już od pierwszej sceny I aktu, koÅ„czÄ…c dopiero w ostatniej aktu V. Niektóre osoby komedii mogÅ‚yby przez jej caÅ‚Ä… akcjÄ™ milczeć, a i tak byÅ‚yby najzabawniejszymi z caÅ‚ego utworu (sentymentalny i uczuciowy Albin, którego Gustaw okreÅ›laÅ‚ sÅ‚owami: „SmÄ™tny kochanek, aspirant ponury” czy „Już czujÄ™ wilgoć, zbliża siÄ™ fontanna!”). PrzykÅ‚adem komizmu postaci jest scena czwarta V aktu, w której dochodzi do rozmowy Albina i Klary. Dziewczyna informuje mÅ‚odzieÅ„ca o matrymonialnych planach Radosta:

strona:    1    2  

Szybki test:

„Åšluby panieÅ„skie” nie sÄ… przykÅ‚adem:
a) komedii intrygi
b) komedii szekspirowskiej
c) komedii charakteru
d) komedii antyromantycznej
RozwiÄ…zanie

Bohaterowie mówią językiem charakterystycznym dla:
a) mieszczaństwa
b) ziemiaństwa
c) inteligencji
d) arystokracji
RozwiÄ…zanie

Aleksander Fredo w „Åšlubach panieÅ„skich”:
a) jest złośliwy
b) jest subtelny i inteligentny
c) ma na celu krytykÄ™
d) ma na celu wyśmiewanie
RozwiÄ…zanie

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Åšluby panieÅ„skie” – streszczenie szczegółowe
Streszczenie „Åšlubów panieÅ„skich” w piguÅ‚ce
Geneza „Åšlubów panieÅ„skich”
Życiorys Fredry
„Åšluby panieÅ„skie” jako komedia intrygi i charakteru
Czas i miejsce akcji „Åšlubów panieÅ„skich”
Problematyka „Åšlubów panieÅ„skich”
JÄ™zyk utworu i rodzaje komizmu w „Åšlubach panieÅ„skich”
Kompozycja i struktura „Åšlubów panieÅ„skich”
Tytuł komedii Fredry
„Åšluby panieÅ„skie” - komedia romantyczna czy antyromantyczna?
Szczegółowy plan wydarzeÅ„ „Åšlubów panieÅ„skich”
Aleksander Fredro – kalendarium życia
Motywy w „Åšlubach panieÅ„skich”
Szlachecka obyczajowość w „Åšlubach panieÅ„skich”
Motto „Åšlubów panieÅ„skich”
Twórczość Aleksandra Fredry
Słynne cytaty z utworów Aleksandra Fredry
Najważniejsze cytaty w „Åšlubach panieÅ„skich”
Bibliografia




Bohaterowie
Albin – charakterystyka postaci
Gustaw – charakterystyka postaci
Aniela – charakterystyka postaci
Klara – charakterystyka postaci
Pani Dobrójska – charakterystyka postaci
Radost – charakterystyka postaci



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies