JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Syzyfowe prace
ChÅ‚opiec wykonaÅ‚ polecenie, dokonaÅ‚ po polsku rozbioru gramatycznego i logicznego caÅ‚ego wiersza, czym zdziwiÅ‚ niebywale prowadzÄ…cego zajÄ™cia. ZaczÄ™li rozmawiać o literaturze polskiej, której Zygier dużo czytaÅ‚ w Warszawie. ChÅ‚opiec przybliżyÅ‚ biografiÄ™ Mickiewicza, a potem – stajÄ…c na Å›rodku klasy – zaczÄ…Å‚ gÅ‚oÅ›no recytować RedutÄ™ Ordona, zmieniajÄ…c skalÄ™ gÅ‚osu i gestykulujÄ…c:
„Gdy Turków za BaÅ‚kanem twoje straszÄ… spiże,
Gdy poselstwo francuskie twoje stopy liże,
Warszawa jedna mocy twej urÄ…ga!
Podnosi na ciÄ™ rÄ™kÄ™ (…)
nieraz widziałem
Garstkę naszych, walczącą z Moskali nawałem,
Gdy godzinę wołano dwa słowa: - pal! nabij!
Gdy oddechy dym tłumi, trud ramiona słabi,
A wciąż grzmi rozkaz wodzów, wre żołnierza czynność,
Nakoniec bez rozkazu pełnią swą powinność,
Nakoniec bez rozwagi, bez czucia pamięci
Żołnierz, jako młyn palny, nabija, grzmi, kręci
Broń od oka do nogi, od nogi - na oko...
Aż ręka w ładownicy długo i głęboko -
Szukała... Nie znalazła... I żołnierz pobladnął,
Nie znalazłszy ładunku, już bronią nie wtadnął
I poczuł, że go pali strzelba rozogniona
I puÅ›ciÅ‚ jÄ… i upadÅ‚... Nim dobijÄ…, skona (...)”.
Zebrani do tej pory na lekcjach języka polskiego znudzeni drzemali lub odrabiali zaległości. Teraz pierwszy raz, z zaciekawieniem i w ciszy, przysłuchiwali się, stojąc wyprostowani. Profesor kazał Tomaszowi Waleckiemu sprawdzić, czy nikt ich nie podsłuchiwał z korytarza. Z jego bladej twarzy spływały łzy.
Marcin również sÅ‚uchaÅ‚ recytacji w skupieniu: „Serce Marcina szarpnęło siÄ™ nagle, jakby chciaÅ‚o wydrzeć siÄ™ z piersi, ciaÅ‚em jego potrzÄ…saÅ‚o wewnÄ™trzne Å‚kanie. ÅšcisnÄ…Å‚ mocno zÄ™by, żeby z krzykiem nie szlochać. ZdawaÅ‚o mu siÄ™, że nie wytrzyma, że skona z żalu.”. PrzypomniaÅ‚ sobie historiÄ™ powstaÅ„ca, usÅ‚yszanÄ… niegdyÅ› od Nogi w Gawronkach.
Rozdział XVI
Czytamy opis posesji i mieszkania Mariana Gontali, u którego dochodzi do potajemnych zebraÅ„, odczytów referatów zbuntowanych przeciw rusyfikacji gimnazjalistów. ChÅ‚opcy czytajÄ… zakazanÄ… literaturÄ™ polskÄ…. NastÄ™puje przemiana głównego bohatera pod wpÅ‚ywem lektury Mickiewicza i rozmów o historii Polski z Zygierem. Pewnego wieczora Marcin podąża na „bibkÄ™” do MaÅ„ka, gdy przypadkiem napotyka inspektora Majewskiego, chcÄ…cego wyszpiegować kryjówkÄ™ patriotów. ChÅ‚opiec (niezauważenie) obrzuca bÅ‚otem szpiega i ostrzega kolegów przed pedagogiem i rychÅ‚Ä… rewizjÄ…. Poszukiwania kryjówki zbuntowanych uczniów przez znieważonego pedagoga i wÅ‚adze koÅ„czÄ… siÄ™ niepowodzeniem.
Marcin chodziÅ‚ do ósmej klasy. W Klerykowie znajdowaÅ‚a siÄ™ olbrzymia posesja należąca do Å»yda. WczeÅ›niej mieÅ›ciÅ‚a siÄ™ tam fabryka „Starego Browaru”. ZostaÅ‚a przerobiona na mieszkania przez nowego wÅ‚aÅ›ciciela. Okinawa byÅ‚y maÅ‚e, sienie jak pieczary, ze Å›cian odpadaÅ‚ tynk. Podwórze byÅ‚o brukowane, a wkoÅ‚o rosÅ‚y ogrody. Z jednej strony pÅ‚ynęła gnijÄ…ca rzeczuÅ‚ka, a trzy pozostaÅ‚e otaczaÅ‚y mury z bramami. Ponad kanaÅ‚em staÅ‚ „drewniany parkan na podmurowaniu wiszÄ…cy nad rzekÄ…”. Brzegami kanaÅ‚u biegÅ‚a bÅ‚otnista uliczka, którÄ… można byÅ‚o przebyć tylko w dÅ‚ugich kaloszach, by uniknąć zamoczenia. Streszczenie „Syzyfowych prac”
Autor: Karolina MarlêgaChÅ‚opiec wykonaÅ‚ polecenie, dokonaÅ‚ po polsku rozbioru gramatycznego i logicznego caÅ‚ego wiersza, czym zdziwiÅ‚ niebywale prowadzÄ…cego zajÄ™cia. ZaczÄ™li rozmawiać o literaturze polskiej, której Zygier dużo czytaÅ‚ w Warszawie. ChÅ‚opiec przybliżyÅ‚ biografiÄ™ Mickiewicza, a potem – stajÄ…c na Å›rodku klasy – zaczÄ…Å‚ gÅ‚oÅ›no recytować RedutÄ™ Ordona, zmieniajÄ…c skalÄ™ gÅ‚osu i gestykulujÄ…c:
„Gdy Turków za BaÅ‚kanem twoje straszÄ… spiże,
Gdy poselstwo francuskie twoje stopy liże,
Warszawa jedna mocy twej urÄ…ga!
Podnosi na ciÄ™ rÄ™kÄ™ (…)
nieraz widziałem
Garstkę naszych, walczącą z Moskali nawałem,
Gdy godzinę wołano dwa słowa: - pal! nabij!
Gdy oddechy dym tłumi, trud ramiona słabi,
A wciąż grzmi rozkaz wodzów, wre żołnierza czynność,
Nakoniec bez rozkazu pełnią swą powinność,
Nakoniec bez rozwagi, bez czucia pamięci
Żołnierz, jako młyn palny, nabija, grzmi, kręci
Broń od oka do nogi, od nogi - na oko...
Aż ręka w ładownicy długo i głęboko -
Szukała... Nie znalazła... I żołnierz pobladnął,
Nie znalazłszy ładunku, już bronią nie wtadnął
I poczuł, że go pali strzelba rozogniona
I puÅ›ciÅ‚ jÄ… i upadÅ‚... Nim dobijÄ…, skona (...)”.
Zebrani do tej pory na lekcjach języka polskiego znudzeni drzemali lub odrabiali zaległości. Teraz pierwszy raz, z zaciekawieniem i w ciszy, przysłuchiwali się, stojąc wyprostowani. Profesor kazał Tomaszowi Waleckiemu sprawdzić, czy nikt ich nie podsłuchiwał z korytarza. Z jego bladej twarzy spływały łzy.
Marcin również sÅ‚uchaÅ‚ recytacji w skupieniu: „Serce Marcina szarpnęło siÄ™ nagle, jakby chciaÅ‚o wydrzeć siÄ™ z piersi, ciaÅ‚em jego potrzÄ…saÅ‚o wewnÄ™trzne Å‚kanie. ÅšcisnÄ…Å‚ mocno zÄ™by, żeby z krzykiem nie szlochać. ZdawaÅ‚o mu siÄ™, że nie wytrzyma, że skona z żalu.”. PrzypomniaÅ‚ sobie historiÄ™ powstaÅ„ca, usÅ‚yszanÄ… niegdyÅ› od Nogi w Gawronkach.
Rozdział XVI
Czytamy opis posesji i mieszkania Mariana Gontali, u którego dochodzi do potajemnych zebraÅ„, odczytów referatów zbuntowanych przeciw rusyfikacji gimnazjalistów. ChÅ‚opcy czytajÄ… zakazanÄ… literaturÄ™ polskÄ…. NastÄ™puje przemiana głównego bohatera pod wpÅ‚ywem lektury Mickiewicza i rozmów o historii Polski z Zygierem. Pewnego wieczora Marcin podąża na „bibkÄ™” do MaÅ„ka, gdy przypadkiem napotyka inspektora Majewskiego, chcÄ…cego wyszpiegować kryjówkÄ™ patriotów. ChÅ‚opiec (niezauważenie) obrzuca bÅ‚otem szpiega i ostrzega kolegów przed pedagogiem i rychÅ‚Ä… rewizjÄ…. Poszukiwania kryjówki zbuntowanych uczniów przez znieważonego pedagoga i wÅ‚adze koÅ„czÄ… siÄ™ niepowodzeniem.
W tym domu w oficynie na piÄ™terku mieszkaÅ‚ z rodzicami, rodzeÅ„stwem, ciotkÄ… MatyldÄ… i starÄ… babkÄ… kolega Marcina z klasy ósmej – Marian Gontala. Nazywano go „MaÅ„kiem”. Jego ojciec byÅ‚ urzÄ™dnikiem w Izbie Skarbowej. Rodzina zajmowaÅ‚a trzy izby i kuchniÄ™. Maniek z dwoma braćmi (uczniami niższych klas) mieszkaÅ‚ w pokoiku na „górce” (strychu). Od piÄ…tej klasy utrzymywaÅ‚ siÄ™ z korepetycji i pomagaÅ‚ finansowo rodzicom. Pokoik na strychu miaÅ‚ żelazny piecyk i maÅ‚e okienko z widokiem na przedmieÅ›cie Klerykowa. Gdy Marian o godzinie dwudziestej drugiej wracaÅ‚ do domu z korepetycji, wówczas zbierali siÄ™ u niego koledzy (wymykali siÄ™ potajemnie ze swych stancji). Wieczorem bramy wokół posesji byÅ‚y zamykane, wiÄ™c chÅ‚opcy na podwórze przechodzili tylko sobie znanym przejÅ›ciem. Nazywali je „dziurÄ… Efialtesa”. Efialtes byÅ‚ greckim zdrajcÄ…. W czasie najazdu Persów na swÄ… ojczyznÄ™ w 480 roku p.n.e. wskazaÅ‚ wrogom górskie przejÅ›cie udostÄ™pniajÄ…ce napad na tyÅ‚ wojsk Greckich, broniÄ…cych siÄ™ w wÄ…wozie Termopilskim. KÅ‚adli na rzece deskÄ™ ukrytÄ… w zaroÅ›lach, przechodzili przez niÄ…. W parkanie byÅ‚a jedna deska ruchoma, odsuwali jÄ… i już byli na posesji, a potem na „górce”. U MaÅ„ka spotykali siÄ™: Zygier, Marcin, Walecki, Radek (bardzo zaprzyjaźniÅ‚ siÄ™ z Zygierem). Zbiórki byÅ‚y potajemne (nauczyciele zakazywali przecież jakichkolwiek spotkaÅ„). DziÄ™ki Bernardowi chÅ‚opcy zaczÄ™li wszystko postrzegać inaczej. Czytali zakazanÄ… literaturÄ™ polskÄ…, którÄ… dostarczaÅ‚ Radek (u niego na stancji w izbie byÅ‚a szafka z książkami pana PÅ‚oniewicza). Poznawali utwory Mickiewicza. Borowicz przeczytaÅ‚: „utwory Mickiewicza i SÅ‚owackiego, «Historja powstania listopadowego» M. Mochnackiego, mnóstwo pamiÄ™tników z r. 1831 i 63, broszury polityczne, wydanie pisarzy okresu Zygmuntowskiego, przekÅ‚ad Boskiej Komedji, dzieÅ‚ Szekspira, powieÅ›ci Wiktora Hugo, Balzaca i t. d., wreszcie dosyć utworów literatury «miejscowej» (…)”.
strona: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
Szybki test:
Przed egzaminami w klerykowskim gimnazjum Marcin uczęszczał na korepetycje do:a) Wiechowskiego
b) Ozierskiego
c) Majewskiego
d) Sztettera
RozwiÄ…zanie
Marcin Borowicz, gdy zaczynał edukację w Owczarach miał:
a) osiem lat
b) sześć lat
c) dziewięć lat
d) siedem lat
RozwiÄ…zanie
Księdz Wargulski zrzucił ze schodów inspektora Sieldewa, gdy ten zarzucił mu:
a) krytykÄ™ rusyfikacji
b) niechęć do Rosjan
c) głoszenie po polsku kazań
d) śpiewanie hymnu po polsku
RozwiÄ…zanie
Więcej pytań
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies