JÄ™zyk i styl „Syzyfowych prac” ostatnidzwonek.pl
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Syzyfowe prace

JÄ™zyk i styl „Syzyfowych prac”

Autor: Karolina Marlêga

Żeromski starał się w języku powieści odzwierciedlić realne życie uczniów klerykowskiego gimnazjum, metody rusyfikatorów i początek rodzenia się świadomości narodowej.

Analiza użytych środków językowo-stylistycznych według Władysława Słodkowskiego:

· Bogaty i zróżnicowany jÄ™zyk artystyczny w narracji i dialogach.

· W narracji próby naukowego i urzÄ™dowego stylu wypowiedzi.

· W dialogach i przy charakterystyce Å›rodowiskowej, w wypowiedziach przedstawicieli różnych grup spoÅ‚eczeÅ„stwa mowa potoczna, nasycona elementami gwary, żargonu Å›rodowiskowego, zapożyczeniami (przede wszystkim z rosyjskiego).

· Konkretność i obrazowość wypowiedzi, na przykÅ‚ad stara Przepiórzyca przyjmujÄ…c Borowicza na stancjÄ™, mówi: „- Moja pani Borowiczowa, to ci sumiennie mówiÄ™, że tu chÅ‚opcu bÄ™dzie, jak w domu. Ja tam dobra nie jestem, ale i nie kÄ…sam. Do nauki i dobrego zawsze napÄ™dzÄ™ i caÅ‚a rzecz. GÅ‚odny u nas nie bÄ™dzie, tego możesz być pewna, a jak mu bÄ™dzie strasznie źle, to niech zadrze ogona i rwie do Gawronek!...”. W tym samym stylu wypowiada siÄ™ jedna z przekupek klerykowskich – Jacentowa. Gdy ktoÅ› mówi jej, że profesor Leim idzie w mundurze i w pierogu, odpowiada: „Musi toto być ciężkie, choć i taki cudacki pieróg, bo jak to profesorzyna nadyma siÄ™, a dmucha, a chucha, jakby furÄ™ drzewa dźwigaÅ‚ na gÅ‚owie”.

· Postacie posÅ‚ugujÄ… siÄ™ sÅ‚ownikiem nasyconym cechami charakterystycznymi dla ich Å›rodowiska. Na przykÅ‚ad podmiejska karczmarka posÅ‚uguje siÄ™ zwrotami zawierajÄ…cymi cechy fonetyczne i gramatyczne, wÅ‚aÅ›ciwe gwarze chÅ‚opskiej. Zwraca siÄ™ do Radka: „A i cóż to rodzice nie mogli odesÅ‚ać kumamy, nie żeby zaÅ› piechotÄ… rypać tyli Å›wiat? Przecie od nas do PyrzogÅ‚owów, - a bo ja wiem, - bÄ™dzie pewnie oÅ›m mil z ogunem. Cóż ta za rodzic i taki musi być bez honoru, żeby zaÅ›...”.

· Skażenia jÄ™zykowe ówczesnym jÄ™zykiem rosyjskim urzÄ™dowym, na przykÅ‚ad w wypowiedziach pedela gimnazjalnego: „Wospreszcza siÄ™ gadać po polski!”, „(…)jazda, poka czas. Za szest' sekund zwonok! Stawajta, chÅ‚opcy, na Å‚bach - nu! Prawoje pleczo wpieriod – marsz!”.
· Zróżnicowanie stylu mowy potocznej w zależnoÅ›ci od sytuacji czy przedmiotu rozmowy widoczne na przykÅ‚ad w wypowiedziach pani Wiechowskej. Gdy przyjmowaÅ‚a Marcinka do szkoÅ‚y w Owczarach, zwróciÅ‚a siÄ™ do jego rodziców z poważnÄ… mowÄ…: „Czemkolwiek Marcinek zostanie (…) czy to obywatelem ziemskim, czyli też kapÅ‚anem, czy sekretarzem gminnym, albo oficerem — zawsze powinien to mieć przedewszystkiem na uwadze, że ma być chlubÄ… swej familji. Nie wiem, jaki o tej sprawie sÄ…d majÄ… paÅ„stwo dobrodziejostwo, co siÄ™ zaÅ› mnie tyczy, to jest to moje Å›wiÄ™te przeÅ›wiadczenie...”.

Z kolei podczas rozmowy z mężem nie dbaÅ‚a już o poprawność jÄ™zyka. OpowiadajÄ…c mu sytuacjÄ™, której nie byÅ‚ Å›wiadkiem, użyÅ‚a dość ordynarnych zwrotów, jak: „Zalesiaczka wyleciaÅ‚a pierwsza z gÄ™bÄ…... (…) " No, stul gÄ™bÄ™, to ci rozpowiem po kolei, jak i co byÅ‚o. PowiedziaÅ‚a tak... Ażem Å›cierpÅ‚a, jak zaczęła mleć tym pyskiem! PowiedziaÅ‚a tak: Dopraszam siÄ™ Å‚aski, wielmożny naczelniku, nie chcemy tego nauczyciela, co tu siedzi u nas we wsi. On jej na to: " Nie chcecie tego nauczyciela, a to dlaczego ? -" Ona wtedy: Nie chcemy tego pana Wiechowskiego, bo źle uczy. " Jak to źle uczy? co wam siÄ™ nie podoba? " Nam siÄ™, " ona powiada, " nic nie podoba, co ta on uczy. Ij, co ta dÅ‚ugo gadać, " wtrÄ…ciÅ‚a siÄ™ zaraz stara DulÄ™bina, " wielmożny naczelniku, nie chcemy tego nauczyciela, bo nam uczy dzieci jakichsi Å›piewaniów po rusku, na książce tylko to samo po rusku; cóż to za nauka taka? Dzieciska bez trzy zimy waÅ‚Ä™sajÄ… siÄ™ do tej ta szkoÅ‚y i nie umie siÄ™ żadne modlić na książce, a jak które umie, to siÄ™ nie we szkole nauczyÅ‚o, tylko jedno od drugiego, choć i na bÅ‚oni za bydÅ‚em”.

strona:    1    2    3  

Szybki test:

Przykładem wprowadzenia do języka potocznego wyrażeń i zwrotów gwarowych nie jest:
a) mowa karczmarki
b) relacja Jędrka o kradzieży klaczy
c) wystÄ…pienie Zygiera
d) opowiadanie strzelca Nogi o zabitym powstańcu
RozwiÄ…zanie

Owczarnia to według gwary uczniów gimnazjum klerykowskiego:
a) koza
b) stołówka
c) klasa wstępna
d) stancja
RozwiÄ…zanie

Najwięcej zapożyczeń w Syzyfowych pracach pochodzi z:
a) z języka niemieckiego i angielskiego
b) łaciny i języka rosyjskiego
c) języka rosyjskiego i niemieckiego
d) łaciny i języka niemieckiego
RozwiÄ…zanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
Streszczenie „Syzyfowych prac”
„Syzyfowe prace” streszczenie w piguÅ‚ce
Stefan Żeromski - biografia
„Napisać muszÄ™ książkÄ™, gdzie wypowiem, ze historia mego czasu byÅ‚a przedmiotem mego badania i bólu mego serca”, czyli powstanie powieÅ›ci
Geneza i autobiografizm „Syzyfowych prac”
Czas i miejsce akcji „Syzyfowych prac”
JÄ™zyk i styl „Syzyfowych prac”
Kompozycja „Syzyfowych prac”
Znaczenie tytułu powieści
Artyzm „Syzyfowych prac” Å»eromskiego
Metody rusyfikacji polskiej mÅ‚odzieży na podstawie „Syzyfowych prac”
Rusyfikacja ziem polskich w XIX wieku
Szczegółowy plan wydarzeÅ„ „Syzyfowych prac”
Rusyfikacja ziem polskich w XIX wieku
„Syzyfowe prace” na wielkim i maÅ‚ym ekranie
Morfologia, skÅ‚adnia oraz stylistyka „Syzyfowych prac”
Żeromski - kalendarium twórczości
Krytycy i badacze o „Syzyfowych pracach”
Twórczość Stefana Żeromskiego
Najważniejsze cytaty „Syzyfowych prac”
Bibliografia




Bohaterowie
Charakterystyka Marcina Borowicza
Charakterystyka Andrzeja Radka
Charakterystyka Bernarda Zygiera (Siegera)
Charakterystyka pozostałych bohaterów



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies