Czas i miejsce akcji „Szewców” ostatnidzwonek.pl
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Szewcy

Czas i miejsce akcji „Szewców”

Autor: Karolina Marlêga

Miejsce i czas akcji dramatu nie są ściśle sprecyzowane. Badacze utworu przyjęli, że historia rozgrywa się w czasie współczesnym autorowi, czyli w I połowie XX wieku. Przyczyniło się do tego umieszczenie w tekście pewnych wskazówek: autentycznych postaci, żyjących w tamtym czasie.

W pierwszym akcie dramatu Sajetan Tempe wspomina postaci kompozytora Karola Szymanowskiego oraz niemieckiego filozofa Hansa Corneliusa (Witkacy korespondowaÅ‚ z nim regularnie w latach trzydziestych), a w trzecim GnÄ™bon Puczymorda przywoÅ‚uje postać poety Juliana Tuwima: „Taki Tuwim nieboszczyk to siÄ™ zawsze ostatecznie pocieszyÅ‚: co by z nim nie byÅ‚o!”.

Miejsce akcji zmienia siÄ™ wraz z każdym aktem, wraz z kolejnym przewrotami, przeprowadzanymi przez bohaterów. W pierwszym jest nim warsztat szewski, rozstawiony na niewielkiej przestrzeni półkolistej, który może być – wedÅ‚ug wskazówki Witkacego - dowolnie „fantastycznie” urzÄ…dzony. Po lewej stronie wisiaÅ‚ fragment kotary wiÅ›niowego koloru (dokÅ‚adnie trójkÄ…t), a w Å›rodku trójkÄ…t Å›ciany szarej z okrÄ…gÅ‚ym okienkiem. Z kolei na prawo leżaÅ‚ pieÅ„ wyschÅ‚ego pokrÄ™conego drzewa, a miÄ™dzy nim a Å›cianÄ… widać byÅ‚o trójkÄ…t nieba.

Dalej na prawo jawiÅ‚ siÄ™ daleki krajobraz z miasteczkami na pÅ‚aszczyźnie. Warsztat umieszczony byÅ‚ wysoko ponad dolinÄ…: „w gÅ‚Ä™bi, jakby na górach wysokich byÅ‚ postawiony… Z daleka dochodzi huk samochodów czy czort wie czego zresztÄ… i ryki syren fabrycznych”.

Takie cechy opisu miejsca, jak przestrzeÅ„ półkolista, trójkÄ…t nieba, okienko, góry, daleki krajobraz z miasteczkami w dolinie sÄ… dowodem, że Witkacy metaforycznie ustanowiÅ‚ warsztat szewski centrum wszechÅ›wiata. Jest to niewÄ…tpliwe odwoÅ‚anie do motywu „teatru Å›wiata”, co potwierdza L. Sokół. Wskazuje on, że na tej „maÅ‚ej szewskiej scenie” - jak to okreÅ›la Czeladnik I – „rozgrywajÄ… siÄ™ wydarzenia, dyskusje, przemiany dotyczÄ…ce jednostki, spoÅ‚eczeÅ„stwa, paÅ„stwa i Å›wiata”. Gdy na koniec I aktu „Dziarscy ChÅ‚opcy” wkraczajÄ… do zakÅ‚adu, także ów Å›wiat reaguje na dramatyzm wydarzeÅ„: „nagÅ‚e Å›ciemnienie widoku w gÅ‚Ä™bi” i „tylko dalekie bÅ‚yskajÄ… Å›wiateÅ‚ka”.
Należy pamiÄ™tać, że warsztat szewski nie zostaÅ‚ uksztaÅ‚towany w sposób statyczny. On, tak samo jak bohaterowie dramatu, zmienia siÄ™ wraz z postÄ™pujÄ…cÄ… akcjÄ…. Dowodem na to może być fragment trzeciego aktu, gdy czytamy „zostaÅ‚ tylko pieÅ„, na którym pala siÄ™ latarki sygnaÅ‚owe czerwone i zielone…W gÅ‚Ä™bi, w dole, nocny pejzaż daleki – Å›wiateÅ‚ka ludzkie i księżyc w peÅ‚ni.”

Z kolei w II akcie akcja przenosi siÄ™ do wiÄ™zienia, w którym po przewrocie bojówki „Dziarskich ChÅ‚opców” zamkniÄ™ci zostali szewcy. Informacje o wyglÄ…dzie sceny czerpiemy – jak w przypadku poprzedniego aktu – z didaskaliów: „WiÄ™zienie. Sala przymusowej bezrobotnoÅ›ci, przedzielona tzw. „balaskami” na dwie części: na lewo nie ma nic, na prawo - wspaniale urzÄ…dzony warsztat szewski. W Å›rodku na podwyższeniu, odgrodzona ozdobnymi kratami od reszty sali, katedra dla prokuratora, za niÄ… drzwi, a nad niÄ… witraż, przedstawiajÄ…cy „bÅ‚ogosÅ‚awieÅ„stwo pracy zarobkowej” - może być zupeÅ‚nie niezrozumiaÅ‚a kubistyczna bzdura - wyjaÅ›nia jÄ… widzom powyższa nazwa, wypisana ogromnymi literami”.

W ostatnim, III akcie przebieg wydarzeÅ„ ponownie przenosi siÄ™ do warsztatu szewskiego, który tym razem zostaÅ‚ „przerobiony” na siedzibÄ™ nowego wÅ‚adcy – Sajetana Tempe. Do zmian wystroju sceny można zaliczyć na przykÅ‚ad pojawienie siÄ™ wspaniaÅ‚ego dywanu na podÅ‚odze.

Szybki test:

Warsztat szewski umieszczony był:
a) ponad horyzontem
b) w dolinie
c) wysoko ponad dolinÄ…
d) nad zbiornikiem wodnym
RozwiÄ…zanie

O której z wymienionych postaci nie ma mowy w dramacie?
a) Przybyszewski
b) Tuwim
c) Boy
d) Szymanowski
RozwiÄ…zanie

Witraż w więzieniu przedstawiał:
a) „bÅ‚ogosÅ‚awieÅ„stwo pracy ustawicznej”
b) „bÅ‚ogosÅ‚awieÅ„stwo pracy zarobkowej”
c) „bÅ‚ogosÅ‚awieÅ„stwo pracy zbiorowej”
d) „bÅ‚ogosÅ‚awieÅ„stwo pracy masowej”
RozwiÄ…zanie

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Szewcy” – streszczenie szczegółowe
Streszczenie „Szewców” w piguÅ‚ce
Geneza „Szewców”
Biografia Stanisława Ignacego Witkiewicza
Problematyka „Szewców”
Czas i miejsce akcji „Szewców”
JÄ™zyk „Szewców” Witkacego
Struktura i kompozycja „Szewców”
Czysta Forma Witkacego
Problematyka wÅ‚adzy w „Szewcach” Witkacego
Krytyka ustrojów politycznych w „Szewcach” Witkacego
Obraz rewolucji w „Szewcach” Witkacego
Interpretacja tytuÅ‚u „Szewców”
Motywy literackie obecne w „Szewcach”
Nuda i Nienasycenie w „Szewcach”
Sceniczne dzieje „Szewców” dawniej i dziÅ›
Biogram życia i twórczości Witkacego
O Witkacym powiedzieli...
Cytaty z Witkacego
Najważniejsze cytaty „Szewców”
Bibliografia




Bohaterowie
Charakterystyka Księżny Iriny Wsiewołodownej Zbereźnickiej-Podberezkiej
Charakterystyka Sajetana Tempe
Charakterystyka prokuratora Scurviego
Charakterystyka pozostaÅ‚ych bohaterów „Szewców”



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies