Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Szewcy

Problematyka „Szewców”

Autor: Karolina Marl�ga

Chociaż Witkacy sam uważał, iż sztukę należy odpolityczniać: „Wbrew twierdzeniom realistów teatr jest teoretycznie (i bywał faktycznie w pewnych swych rzadkich przejawach) sztuką czystą i nie trzeba go gwałtem ani dla kwestii społecznych, ani dla kwestii ról jako takich zaprzepaszczać”, to jednak w Szewcach skoncentrował się w znacznej mierze na kwestiach politycznych i społecznych właśnie.

Problematykę dramatu Witkacego trafnie określił Wojciech Rzehak: „Jak w soczewce skupiają się tu wszystkie obsesyjne lęki i kompleksy Witkacego: przeczucie nachodzącej zagłady cywilizacyjnej, lęk przed komunizmem, którego skutki Witkiewicz widział w roku 1918 w Rosji, zagrożenie coraz silniejszym i potężniejszym faszyzmem. W Szewcach odnaleźć także można typowe dla Witkacego obsesje seksualne, obrazy klęsk erotycznych i manifestację wrogości do przedstawicieli płci odmiennej (mizoginizm)”.

Bardzo ważnym problemem Szewców jest zagadnienie władzy. Jest ona najwyższą wartością dla głównych bohaterów dramatu i każdy z nich dąży do jej posiadania. Witkacy ukazał władzę polityczną jako deprawującą i demoralizującą.

Innym wielkim tematem, z którym w Szewcach zmierzył się Witkacy jest rewolucja. Przewrót polityczny w dramacie został ukazany w sposób groteskowy i zdeformowany, ale przez to jeszcze bardziej przerażający. Dramat można odczytywać jako przegląd ustrojów i reżimów sprawowania władzy, pomiędzy którymi zmiany dokonywane są na drodze rewolucji. Witkacy w bardzo trafny sposób wskazał na uniwersalne prawidłowości, które można zaobserwować przy niemal każdym przewrocie społecznym czy politycznym.

Szewcy to smutna przepowiednia nadciągającego kresu cywilizacji opartej na sztuce, filozofii oraz religii. W żadnej z zaprezentowanych przez Witkacego wizji ustrojowej nie ma miejsca na te wartości. W każdym systemie jednostka nie ma nic do powiedzenia, a władzy zależy na ujednoliceniu społeczeństwa. Żaden z opisanych przez Witkiewicza, choć nienazwanych po imieniu, ustrojów nie stanowił remedium na bolączki świata stojącego na krawędzi upadku. Autor potępił zarówno kapitalizm, komunizm, faszyzm, a także rewolucje oparte na żądzy władzy i chęci wzbogacenia się.

Witkacy przedstawił swoje przekonanie, iż nic nie jest w stanie uchronić świata sztuki przed nadciągającymi czasami technokracji.

Zobacz inne artykuły:

Streszczenia	Opracowanie
„Szewcy” – streszczenie szczegółowe Streszczenie „Szewców” w pigułce	Geneza „Szewców” Biografia Stanisława Ignacego Witkiewicza Czas i miejsce akcji „Szewców” Problematyka „Szewców” Język „Szewców” Witkacego Struktura i kompozycja „Szewców” Czysta Forma Witkacego Interpretacja tytułu „Szewców” Problematyka władzy w „Szewcach” Witkacego Krytyka ustrojów politycznych w „Szewcach” Witkacego Obraz rewolucji w „Szewcach” Witkacego Motywy literackie obecne w „Szewcach” Nuda i Nienasycenie w „Szewcach” Biogram życia i twórczości Witkacego Sceniczne dzieje „Szewców” dawniej i dziś O Witkacym powiedzieli... Cytaty z Witkacego Najważniejsze cytaty „Szewców” Bibliografia
Bohaterowie
Charakterystyka Księżny Iriny Wsiewołodownej Zbereźnickiej-Podberezkiej Charakterystyka Sajetana Tempe Charakterystyka prokuratora Scurviego Charakterystyka pozostałych bohaterów „Szewców”

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies