Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nie-Boska komedia

„Nie – Boska komedia” – streszczenie szczegółowe

Autor: Ewa Petniak

Motto

„Do błędów, nagromadzonych przez przodków, dodali to, czego nie znali ich przodkowie – wahanie się i bojaźń; i stało się zatem, że zniknęli z powierzchni ziemi i wielkie milczenie jest po nich.” Bezimienny

W pierwszym i drugim wydaniu „Nie – Boskiej komedii” (I - marzec 1835, II – 1837) pod mottem znajdował się napis: Koran, k. 2 wers 18. W wydaniu trzecim z 1858 roku, ów napis znikł, a poeta określił autora słów jako Bezimiennego, sugerując pośrednio, iż sam jest twórcą przytoczonego zdania. Motto, potępiające całą zbiorowość i wydające na nią wyrok, nie pochodzi z muzułmańskiej księgi. Koran nie zawiera podziału ludzkości według klas społecznych. Niewierni i grzesznicy są tam skazani na potępienie, nie zaś na całkowite unicestwienie – „znikanie z powierzchni ziemi” i „wielkie milczenie”. Ocena Krasińskiego, przypominająca fragment z Koranu, sformułowana jest zgodnie z romantyczną wiedzą o przemianach historii. Faktyczne zdanie ze świętej księgi mahometan wymierzone jest w niewiernych.

„To be or not, to be, that is the question.” – Hamlet
“Być albo nie być, oto jest pytanie.” - Hamlet
(W. Szekspir)


Przytoczony cytat z Szekspira (monolog Hamleta, akt III, scena I „Hamlet”) jest formą refleksji nad zagrożonym bytem własnej klasy, podyktowany obawą o byt całej cywilizacji w przededniu możliwej rewolucji.


Część pierwsza
Część pierwsza zaczyna się apostrofą skierowaną do Poezji, która jawi się jako piękność, lecz jej urok jest pozorny. Poeta może czuć się wybrańcem Boga, lecz słowem musi zaświadczać o prawdzie i ku niej prowadzić. Sztuka słowa musi nierozerwalnie wiązać się z życiem poety.

Anioł Stróż zwiastuje narodziny dziecka, a w wiejskim kościółku ślub bierze młoda para. Pan Młody przysięga kochać Żonę, a ona obiecuje być mu wierną. Odbywa się przyjęcie weselne.
Złe Duchy ożywiają nieboszczkę – Dziewicę – uosobienie piękna i poezji. Pewnej nocy Mąż spostrzega Dziewicę i przeklina swoje małżeństwo, uświadamia sobie, że porzucił marzenia i ideały młodości i ugrzązł w prozie życia. Wkrótce na świat przychodzi potomek Marii i Hrabiego Henryka – Orcio. Chłopiec ma przyjąć sakrament chrztu. Trwają przygotowania.

Ponownie pojawia się Dziewica i uwodzi Męża, a ten porzuca rodzinę i podąża za kochanką. Maria błogosławi synowi i przeklina go, jeśli nie zostanie poetą. W chwili, gdy Orcio przyjmuje chrzest, Mąż powraca na łono rodziny. „Fantastyczna” kochanka okazała się ułudą i tworem diabelskich mocy. Małżonka Henryka z rozpaczy traci rozum i zostaje odwieziona do szpitala wariatów. Tu pośród innych opętanych manią wielkości, ona również czuje się wyróżniona – Bóg wysłuchał jej modlitw i uczynił ją poetką. Mąż odwiedza Marię w szpitalu. Chora wkrótce umiera.


Część pierwszą rozpoczyna apostrofa skierowana do Poezji. Narrator snuje refleksje na jej temat. Porusza również kwestię poety jako artysty obdarzonego mocą tworzenia, wpływania na umysły ludzkie. Twórca może mierzyć się z Bogiem, ponieważ tworzy rzeczy wieczyste – nieśmiertelną poezję, lecz sam jest śmiertelny, a przez to niedoskonały. Poezja natomiast powinna być idealna, nie przesadnie „ubrana” w słowa, ma odkrywać prawdę i ku prawdzie prowadzić:

„Przez ciebie płynie strumień piękności, ale ty nie jesteś pięknością.”

Poezja wyróżnia twórcę – artystę słowa: „Błogosławiony ten, w którym zamieszkałaś, jako Bóg zamieszkał w świecie, nie widziany, nie słyszany, w każdej części jego okazały, wielki, (...)”; ma również siłę niszczenia – wiedzie do zguby tych, którzy całkowicie jej zawierzą : „(...) bo jedno tych gubisz, którzy się poświęcili tobie, którzy się stali żywymi głosami twej chwały.”

strona:    1    2    3    4    5    6    7    8    9    10    11    12    13    14  

Szybki test:

Rewolucjoniści: mężczyźni i kobiety tańczą i śpiewają o wolności wokół:
a) szubienicy
b) studni
c) płonącego stosu
d) wiekowego dębu
Rozwiązanie

Część drugą zaczyna apostrofa do:
a) Boga
b) Szatana
c) Poezji
d) Orcia
Rozwiązanie

„Młodszym bratem szatana” Hrabia Henryk nazywa:
a) Bianchettiego
b) Pankracego
c) Ojca chrzestnego
d) Leonarda
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

Inne
Geneza „Nie – Boskiej komedii” Krasińskiego
„Nie – Boska komedia” – streszczenie szczegółowe
Streszczenie „Nie – Boskiej komedii” w pigułce
„Nie – Boska komedia” jako dramat romantyczny
Znaczenie tytułu „Nie – Boska komedia” – związki z Dantem
Biografia Zygmunta Krasińskiego - „poety ruin”
Stylistyka i artyzm „Nie – Boskiej komedii”
Kompozycja „Nie – Boskiej komedii”
Motyw rewolucji i porewolucyjnej przyszłości w „Nie – Boskiej komedii” Krasińskiego
Motyw poezji i poety w „Nie – Boskiej komedii”
„Nie – Boska komedia” jako dramat społeczny - „Dwa orły z nas – ale gniazdo twoje strzaskane piorunem” – polemika Pankracego i Hrabiego Henryka
„Nie – Boska komedia” jako dramat metafizyczny
Charakterystyka pozostałych bohaterów „Nie – Boskiej komedii”
„Świat rozbitych form” – tragizm i etyka w „Nie – Boskiej komedii”
Motyw szaleństwa w „Nie – Boskiej komedii”
Realizm i fantastyka w „Nie – Boskiej komedii”
Tło historyczne „Nie – Boskiej komedii”
Prozaiczna żona czy poetycka kochanka? – motyw miłości, rodziny i małżeńskiego szczęścia w „Nie – Boskiej komedii”
Dramatyzm głównych bohaterów „Nie – Boskiej komedii” Krasińskiego
Twórczość Zygmunta Krasińskiego
Plan wydarzeń „Nie-Boskiej komedii”
Krasiński o „Nie – Boskiej komedii”
Funkcje symboli religijnych w dziełach romantycznych twórców
Delfina Potocka – muza i kochanka Zygmunta Krasińskiego
Realizacje sceniczne „Nie – Boskiej komedii” i uwagi krytyków
Uwagi i recenzje o „Nie – Boskiej komedii” w publikacjach XX – wiecznych
Sądy współczesnych poecie o „Nie – Boskiej komedii” (XIX wiek)
Bibliografia



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies