Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nie-Boska komedia

Tło historyczne „Nie – Boskiej komedii”

Autor: Ewa Petniak

Wielką Rewolucję Francuską naznaczyły lata wzmożonego terroru. W powszechnych mordach i samosądach brało udział społeczeństwo. Ginęli zwłaszcza uprzywilejowani, a wykonawcami wyroków były najczęściej niegdyś pokrzywdzone warstwy społeczne: chłopstwo, mieszczaństwo. Na prowincji ginęli księża i poborcy podatków, w Paryżu urzędnicy królewscy, potem wszyscy, których podejrzewano o zdradę, szpiegostwo oraz przeciwnicy rewolucji. Ostrza gilotyn ścinały głowy. Czasem uśmiercano po sto osób dziennie Niektórych wieszano, innych rozstrzeliwano. Próby przewrotów politycznych również kończyły się masowymi egzekucjami. Tłumienie rewolucyjnych buntów przez zmieniające się i następujące po sobie rządy przynosiło tysiące ofiar.

Pozycja Kościoła znacznie osłabła pod wpływem filozofii Oświecenia, ludzie stopniowo tracili wiarę i zaufanie do uprzywilejowanego duchowieństwa, a gdy nastał rewolucyjny przewrót, bez oporów niszczono mienie kościelne (świątynie, plebanie, klasztory) i likwidowano duchownych. W sierpniu 1789 roku uchwalono dekret znoszący przywileje kleru i powinności chłopskie wobec Kościoła. Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela z sierpnia 1789 wnosiła wolność wyznania. Wtedy masowo już odchodzono od chrześcijaństwa. W grudniu tego samego roku wydano dekret ustanawiający wszelkie dobra kościelne własnością państwa. Kościół utracił swoją władzę. W lutym 1790 roku kasacji uległy zakony, unieważniano śluby zakonne. Od października 1793 roku rozpoczęto akcję zamykania świątyń, kościoły zamieniano teraz na Świątynie Rozumu. Odbywały się w nich obchody święta Rozumu (związki z filozofią Oświecenia). W trakcie uroczystości półnagie kobiety tańczyły na zbezczeszczonych ołtarzach. Rozpoczęła się fala prześladowań wszystkich mieniących się katolikami.

Powstrzymał ją Robespierre (jeden z przywódców rewolucji, stojący na czele lewicowego ugrupowania jakobinów). Przywrócił on duchownym kościoły, ale wprowadził też kult Istoty Najwyższej – „wyższej” siły „obserwującej” życie ludzkie, ale nie ingerującej w żywot człowieka. Wierzono nadal w nieśmiertelność duszy, ale hołd składano Rozumowi, Wolności, Naturze, Prawdzie i Ludzkości. O Istocie Najwyższej miały uczyć się pięcioletnie dzieci, ustanowiono szereg świąt związanych z nowym kultem. Rozpoczęła się religijna propaganda. Położył jej kres Napoleon Bonaparte po objęciu władzy (1799). Kościół począł funkcjonować w ramach własnej instytucji, kult Istoty Najwyższej stopniowo zanikał, nie zniesiono wolności wyznania i tak jest po dzień dzisiejszy we wszelkich państwach o ustroju demokratycznym. 9 listopada 1799 Napoleon Bonaparte dokonał zamachu stanu, pozbawiając władzy przywódców Dyrektoriatu. Następnego dnia ogłosił się Pierwszym Konsulem, w 1804 roku został cesarzem, wówczas to powstało Cesarstwo Francji.
Konsekwencjami rewolucji było zastąpienie władzy absolutnej ustrojem republikańskim. Obalono system feudalny i zniesiono obowiązki chłopów wobec panów i Kościoła. Uchwalono Deklarację Praw Człowieka i Obywatela. Gwarantowała ona wolność słowa i wyznania, równość wobec prawa, niezależność narodu francuskiego, nienaruszalność praw własności. W znacznym stopniu ograniczono władzę Kościoła, sukcesywnie następowała dechrystianizacja społeczeństwa. Odebrano duchowieństwu ich przywileje i własności. Zniszczono mienie Kościoła (świątynie, przedmioty kultu, zlikwidowano zakony). Szerzył się kult rozumu, człowieka, wolności, zgodnie z ideologią Oświecenia. Owe zmiany dały podwaliny demokracji, a człowieka uczyniły podmiotem życia.

Wprowadzony we Francji w 1804 roku Kodeks Cywilny zwany też Kodeksem Napoleona (przez niego wydany i zatwierdzony) wnosił o równości przed prawem, wolności dla każdego (wolność zatrudnienia i wyboru zawodu), ochronie własności prywatnej, rozdzielał Kościół od państwa jako dwie niezależne instytucje. Kodeks Napoleona propagował rewolucyjne ideały, po podbojach napoleońskich zaczął obowiązywać w krajach podbitych (Belgia, Holandia, Księstwo Warszawskie) i stał się wytyczną w formowaniu prawodawstwa państw demokratycznych.

strona:    1    2    3    4    5  

Zobacz inne artykuły:

Inne
Geneza „Nie – Boskiej komedii” Krasińskiego
„Nie – Boska komedia” – streszczenie szczegółowe
Streszczenie „Nie – Boskiej komedii” w pigułce
„Nie – Boska komedia” jako dramat romantyczny
Znaczenie tytułu „Nie – Boska komedia” – związki z Dantem
Biografia Zygmunta Krasińskiego - „poety ruin”
Stylistyka i artyzm „Nie – Boskiej komedii”
Kompozycja „Nie – Boskiej komedii”
Motyw rewolucji i porewolucyjnej przyszłości w „Nie – Boskiej komedii” Krasińskiego
Motyw poezji i poety w „Nie – Boskiej komedii”
„Nie – Boska komedia” jako dramat społeczny - „Dwa orły z nas – ale gniazdo twoje strzaskane piorunem” – polemika Pankracego i Hrabiego Henryka
„Nie – Boska komedia” jako dramat metafizyczny
Charakterystyka pozostałych bohaterów „Nie – Boskiej komedii”
„Świat rozbitych form” – tragizm i etyka w „Nie – Boskiej komedii”
Motyw szaleństwa w „Nie – Boskiej komedii”
Realizm i fantastyka w „Nie – Boskiej komedii”
Tło historyczne „Nie – Boskiej komedii”
Prozaiczna żona czy poetycka kochanka? – motyw miłości, rodziny i małżeńskiego szczęścia w „Nie – Boskiej komedii”
Dramatyzm głównych bohaterów „Nie – Boskiej komedii” Krasińskiego
Twórczość Zygmunta Krasińskiego
Plan wydarzeń „Nie-Boskiej komedii”
Krasiński o „Nie – Boskiej komedii”
Funkcje symboli religijnych w dziełach romantycznych twórców
Delfina Potocka – muza i kochanka Zygmunta Krasińskiego
Realizacje sceniczne „Nie – Boskiej komedii” i uwagi krytyków
Uwagi i recenzje o „Nie – Boskiej komedii” w publikacjach XX – wiecznych
Sądy współczesnych poecie o „Nie – Boskiej komedii” (XIX wiek)
Bibliografia



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies