Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nie-Boska komedia

Tło historyczne „Nie – Boskiej komedii”

Autor: Ewa Petniak

Władze powstańcze próbowały uzyskać aprobatę innych państw. Zwracały się do rządów Francji i Wielkiej Brytanii, lecz te, pod naciskiem rosyjskich dyplomatów, uznały polski przewrót narodowy za wyłączną (wewnętrzną) sprawę Imperium Rosyjskiego. Po upadku powstania rozpoczęła się seria prześladowań - ograniczenia kulturowe: likwidacja szkolnictwa wyższego, język rosyjski w szkołach, rusyfikacja administracji, aresztowania i zsyłki, przymusowy pobór do wojska. Na kraj nałożono wysoką kontrybucję – rodzaj odszkodowania (na rzecz zwyciężonego), obowiązkowe pokrycie strat. Polakom podcinano państwowe korzenie, trwała polityka wynarodowienia. Inteligencja uciekała z kraju, by za granicą tworzyć podwaliny dla wolności.

Kwestia żydowska – sprawa Przechrztów

Wart uwagi jest również problem żydowski zarysowany w dziele Krasińskiego.W „Nie – Boskiej komedii” przechrztami nazywani są Żydzi, którzy pozornie przyjęli wiarę chrześcijańską. Stoją oni u boku „pseudokatolików”, bo ci, niegdyś wyznający wiarę w Boga, niszczą nagle wszystkie miejsca kultu i czci Najwyższego – jako symbol „wyburzenia” przeszłości. Na jej gruzach ma powstać nowy świat i nowy ład społeczny. Nowy bóg zwie się
Wolność.

Celem przechrztów jest wytępienie religii chrześcijańskiej i narzucenie własnej – judaizmu: „Cieszmy się, bracia moi. – Krzyż, wróg nasz, podcięty, zbutwiały, stoi dziś nad kałużą krwi, a jak raz się powali, nie powstanie więcej. – Dotąd pany go bronią. (...)
Na wolności bez ładu, na rzezi bez końca, na zatargach i złościach, na ich głupstwie i dumie osadzim potęgę Izraela – tylko tych panów kilku – tych kilku zepchnąć jeszcze w dół – trupy ich przysypać rozwalinami Krzyża.”


Skąd u Krasińskiego tak krytyczny obraz Żydów?
W czasach współczesnych poecie toczyła się publiczna polemika o prawa obywatelskie ludności żydowskiej. Pojawiały się głosy postulujące zrównanie praw Żydów z resztą ludności oraz głosy opozycyjne w formie antyżydowskich wystąpień. Od czasów Oświecenia trwały dyskusje o nadanie nieszlacheckim warstwom narodu przywilejów społecznych. Poeta przypuszczał, iż Żydzi są sojusznikami przewrotu społecznego.
W 1818 roku ojciec Zygmunta Krasińskiego – generał Wincenty Krasiński (były żołnierz napoleoński) wystąpił z broszurą proponującą podział Żydów wedle posiadanych dóbr i ograniczenie ich praw publicznych. Skrytykował tę formę podziałów major Walerian Łukasiński – patriota i działacz niepodległościowy. Zarzucił Krasińskiemu nietolerancję, ale ojciec Zygmunta nie pozostał bierny wobec tej odpowiedzi, wydał kolejną broszurę argumentującą jego postawę.

Sam Zygmunt Krasiński musiał znać owe publikacje potwierdzające poglądy przeciwników. Zapewne nieobca była mu również książka Jana Czyńskiego o „Sprawie Żydów polskich rozpatrywanej jako problem europejski” wydana po francusku w Paryżu 1833 roku. Autor publikacji twierdził mianowicie, że Żydzi są sojusznikami wojny rewolucyjno – społecznej. Taka opinia musiała rozbudzić w Krasińskim najgorsze obawy i podejrzenia, stąd u niego złośliwy osąd wspomnianej grupy wyznaniowej. I faktycznie w „Nie – Boskiej komedii” Żydzi zwani szyderczo Przechrztami, jawią się jako sprzymierzeńcy krwawej i brzemiennej w tragiczne skutki rewolucji.

strona:    1    2    3    4    5  

Zobacz inne artykuły:

Inne
Geneza „Nie – Boskiej komedii” Krasińskiego
„Nie – Boska komedia” – streszczenie szczegółowe
Streszczenie „Nie – Boskiej komedii” w pigułce
„Nie – Boska komedia” jako dramat romantyczny
Znaczenie tytułu „Nie – Boska komedia” – związki z Dantem
Biografia Zygmunta Krasińskiego - „poety ruin”
Stylistyka i artyzm „Nie – Boskiej komedii”
Kompozycja „Nie – Boskiej komedii”
Motyw rewolucji i porewolucyjnej przyszłości w „Nie – Boskiej komedii” Krasińskiego
Motyw poezji i poety w „Nie – Boskiej komedii”
„Nie – Boska komedia” jako dramat społeczny - „Dwa orły z nas – ale gniazdo twoje strzaskane piorunem” – polemika Pankracego i Hrabiego Henryka
Prozaiczna żona czy poetycka kochanka? – motyw miłości, rodziny i małżeńskiego szczęścia w „Nie – Boskiej komedii”
Dramatyzm głównych bohaterów „Nie – Boskiej komedii” Krasińskiego
„Nie – Boska komedia” jako dramat metafizyczny
Charakterystyka pozostałych bohaterów „Nie – Boskiej komedii”
„Świat rozbitych form” – tragizm i etyka w „Nie – Boskiej komedii”
Motyw szaleństwa w „Nie – Boskiej komedii”
Realizm i fantastyka w „Nie – Boskiej komedii”
Tło historyczne „Nie – Boskiej komedii”
Twórczość Zygmunta Krasińskiego
Plan wydarzeń „Nie-Boskiej komedii”
Krasiński o „Nie – Boskiej komedii”
Funkcje symboli religijnych w dziełach romantycznych twórców
Delfina Potocka – muza i kochanka Zygmunta Krasińskiego
Realizacje sceniczne „Nie – Boskiej komedii” i uwagi krytyków
Uwagi i recenzje o „Nie – Boskiej komedii” w publikacjach XX – wiecznych
Sądy współczesnych poecie o „Nie – Boskiej komedii” (XIX wiek)
Bibliografia



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies