Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nie-Boska komedia
Dzieło Krasińskiego to jednocześnie dramat społeczny ujęty w klamrę historii dziejów. W tym sensie „Nie – Boską” można określić mianem tragedii nowożytnej. Wyraźnie nakreślone są tu warstwy społeczne, które skłócone, toczą ze sobą rewolucyjną batalię. Bohaterowie wyobrażają klasowe ideały i postawy. Podana jest ich skrótowa charakterystyka, między innymi poprzez wypowiedzi samych postaci.
Autor, wzorem samego siebie, pragnął nakreślić wewnętrzny konflikt poety zdeterminowanego do życia w określonej sytuacji dziejowej. Nie sprecyzował czasu historycznego ani przestrzeni geograficznej (jedynym wiadomym miejscem są Okopy Świętej Trójcy na Podolu), co oznacza, iż nie miał zamiaru przedstawiać wizji konkretnego społeczeństwa czy określonych faktów historycznych (odwołał się do nich sugestywnie), jego celem było udramatyzowanie osobistych poglądów historiozoficznych (jednostka w społeczeństwie i w dziejach, prywatne refleksje).
Luźne powiązanie scen dramatu, wielowątkowość akcji oraz niewyjaśnione zakończenie (proroctwo końca dziejów ludzkich czy też wizja odbudowy świata?) pozwalają wnioskować o kompozycji otwartej. Elementem wiążącym jest postać hrabiego Henryka, obecnego niemal we wszystkich epizodach, ponadto jego osoba jest tu punktem wyjścia do „wielopoziomowych” rozważań.
O specyfice otwartej kompozycji dramatu mówi Maria Janion:
„Dla formy otwartej znamienna jest różnorodność, rozproszona, asymetryczna wielość akcji, przestrzeni i czasu [...]. Dramat o formie otwartej posługuje się techniką zmieniających się punktów widzenia, fragmentarycznymi, luźnymi scenami otwartymi często na zasadzie asocjacji [kojarzenia]. Może im brakować określonego związku przyczynowego. Dramat taki gardzi na ogół ekspozycją (...). Liczne wątki biegną obok siebie. Rolę integrującą odgrywa najczęściej określona postać dramatyczna – swoiście rozumiany bohater.”
Nie bez znaczenia są „wątki symboliczno – myślowe” ujawniające się w wypowiedziach różnych bohaterów, a obecne w poszczególnych częściach utworu. Część z nich naszkicowana jest w pierwszej i drugiej części, w pozostałych zaś zostaje rozwinięta. Dzieje się tak w przypadku zagadnienia poezji i tematu rewolucji. Dziewica ucieleśnia Poezję i z nią „zdradza” Pan Młody Żonę. Maria wie o złudzeniach, marzeniach Męża i by stać się godną jego miłości pragnie zostać poetką. Jako obłąkana, w Części I wypowiada pewne proroctwo: „Kto jest poetą, ten nie żyje długo.” Jej słowa znajdują potwierdzenie w Części IV: tragicznie giną dwaj niespełnieni poeci: młody Orcio i jego ojciec – hrabia Henryk.
W Części II Filozof mową o spróchniałym drzewie, które musi upaść, symbolicznie nawiązuje do kwestii buntu społecznego i obalenia starego porządku. Jego teorie realizują się w częściach następnych. Pierwiastki „symboliczno – myślowe” pełnią, podobnie jak główny bohater i narrator (obecny we wstępach), funkcję scalającą – wiążą utwór. Zakończenie jest typowe dla dramatu (tragiczne): giną wszyscy główni bohaterowie. „Nie – Boska komedia” jako dramat romantyczny
Autor: Ewa PetniakDzieło Krasińskiego to jednocześnie dramat społeczny ujęty w klamrę historii dziejów. W tym sensie „Nie – Boską” można określić mianem tragedii nowożytnej. Wyraźnie nakreślone są tu warstwy społeczne, które skłócone, toczą ze sobą rewolucyjną batalię. Bohaterowie wyobrażają klasowe ideały i postawy. Podana jest ich skrótowa charakterystyka, między innymi poprzez wypowiedzi samych postaci.
Autor, wzorem samego siebie, pragnął nakreślić wewnętrzny konflikt poety zdeterminowanego do życia w określonej sytuacji dziejowej. Nie sprecyzował czasu historycznego ani przestrzeni geograficznej (jedynym wiadomym miejscem są Okopy Świętej Trójcy na Podolu), co oznacza, iż nie miał zamiaru przedstawiać wizji konkretnego społeczeństwa czy określonych faktów historycznych (odwołał się do nich sugestywnie), jego celem było udramatyzowanie osobistych poglądów historiozoficznych (jednostka w społeczeństwie i w dziejach, prywatne refleksje).
Luźne powiązanie scen dramatu, wielowątkowość akcji oraz niewyjaśnione zakończenie (proroctwo końca dziejów ludzkich czy też wizja odbudowy świata?) pozwalają wnioskować o kompozycji otwartej. Elementem wiążącym jest postać hrabiego Henryka, obecnego niemal we wszystkich epizodach, ponadto jego osoba jest tu punktem wyjścia do „wielopoziomowych” rozważań.
O specyfice otwartej kompozycji dramatu mówi Maria Janion:
„Dla formy otwartej znamienna jest różnorodność, rozproszona, asymetryczna wielość akcji, przestrzeni i czasu [...]. Dramat o formie otwartej posługuje się techniką zmieniających się punktów widzenia, fragmentarycznymi, luźnymi scenami otwartymi często na zasadzie asocjacji [kojarzenia]. Może im brakować określonego związku przyczynowego. Dramat taki gardzi na ogół ekspozycją (...). Liczne wątki biegną obok siebie. Rolę integrującą odgrywa najczęściej określona postać dramatyczna – swoiście rozumiany bohater.”
Nie bez znaczenia są „wątki symboliczno – myślowe” ujawniające się w wypowiedziach różnych bohaterów, a obecne w poszczególnych częściach utworu. Część z nich naszkicowana jest w pierwszej i drugiej części, w pozostałych zaś zostaje rozwinięta. Dzieje się tak w przypadku zagadnienia poezji i tematu rewolucji. Dziewica ucieleśnia Poezję i z nią „zdradza” Pan Młody Żonę. Maria wie o złudzeniach, marzeniach Męża i by stać się godną jego miłości pragnie zostać poetką. Jako obłąkana, w Części I wypowiada pewne proroctwo: „Kto jest poetą, ten nie żyje długo.” Jej słowa znajdują potwierdzenie w Części IV: tragicznie giną dwaj niespełnieni poeci: młody Orcio i jego ojciec – hrabia Henryk.
Dante w „Boskiej Komedii” zaznaczył różnicę między tragedią a komedią. Dla niego odmienność pomiędzy tymi gatunkami polega między innymi na stopniowej zmianie nastroju oraz przeciwnym biegu wydarzeń: w tragedii początek zazwyczaj jest podniosły i spokojny, akcja zmierza ku katastrofie i nią się kończy, natomiast w komedii początek może być smutny, ale zakończenie musi być pogodne. I tak jest w przypadku dzieła Alighieri: autor wskazuje najpierw straszliwości piekła, potem prowadzi czytelnika przez czyściec, a następnie wiedzie do raju. W „Nie – Boskiej komedii” odwrotnie - rzecz zaczyna się rajską wizją ślubu, harmonii i szczęścia, które nagle zostają zaburzone i wiodą do katastrofy. W scenach ostatnich pełno już trupów i ruin, można odnieść wrażenie, że dotarło się do dna piekła. Pojęcie „komedii” zostaje zdeformowane - finał jest tragiczny i raczej nie śmieszy, ale autor wcale nie twierdzi, że jest to tragedia – zdaje się mówić: „oto komedia waszego życia i waszych dążeń. Ponura, straszna, ale tylko komedia.”
strona: 1 2 3
Szybki test:
Krasiński:a) zachował jedność czasu
b) zachował jedność akcji
c) złamał zasadę trzech jedności
d) zachował jedność miejsca
Rozwiązanie
„Nie – Boskiej komedii” nie cechuje:
a) łączenie stylów
b) enigmatyczne zakończenie
c) kompozycja zamknięta
d) połączenie realizmu i fantastyki
Rozwiązanie
Niesceniczność „Nie-Boskiej komedii” powoduje:
a) łatwość w odbiorze tekstu
b) trudności z interpretacją utworu
c) rozbudowanie didaskaliów
d) trudnościami adaptacyjne
Rozwiązanie
Więcej pytań
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies