Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Wesele

Stanisław Wyspiański - biografia

Autor: Karolina Marlga

Autor Wesela poza tym, że był genialnym dramaturgiem, był także wyśmienitym malarzem, rysownikiem, poetą i projektantem mebli.

Urodził się 15 stycznia 1869 roku w Krakowie. Duszę artysty odziedziczył po ojcu – rzeźbiarzu Franciszku Wyspiańskim. Wpływ na twórczość Stanisława mieli przyjaciele jego ojca, m. in. Jan Matejko i Józef Szujski. Od artystów czerpał nauki nie tyle w dziedzinie malarstwa, co w dramatopisarstwie. Matejko uczył go wspaniałej historii Polski i dumy z ojczyzny. Od Szujskiego zaś zaczerpnął odmienne przekonanie - Polacy są sami sobie winni niewolniczego losu.

Stanisław po śmierci matki – Marii z domu Rogowskich (w 1878 roku) mieszkał przez dwa lata z ojcem. W 1880 roku zamieszkał u wujostwa Stankiewiczów. Edukację rozpoczął w 1875 w szkole ćwiczeń przy seminarium nauczycielskim. W cztery lata później został przyjęty do znanego Gimnazjum św. Anny.

Osiem lat po tym wydarzeniu został studentem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podczas swojej edukacji poznał m.in. Lucjana Rydla, Kazimierza Przerwę-Tetmajera, Józefa Mehoffera, Henryka Opieńskiego, czy Stanisława Estreichera. Młody Wyspiański dużo czasu spędzał właśnie z tym ostatnim . Był częstym gościem w domu państwa Estreicherów, ludzi mocno związanych z Krakowem.

Drugim miejscem, w którym często można było go wtedy spotkać, był dom państwa Rydlów. To właśnie w domach przyjaciół kształtowały się jego poglądy i pasje. Wówczas też zapałał miłością do teatru.

Artysta w 1900 roku ożenił się z Teodorą Teofilą Pytkówną, służącą pochodzącą ze wsi wuja Stankiewicza. Dla kobiety zrezygnował z ukochanego Krakowa i osiedlił się z nią w Węgrzcach. Rodzina, której Wyspiański był bardzo oddany, szybko się powiększyła.

W momencie przeprowadzki do Węgrzyc artysta był już chory na syfilis. Pomimo choroby, pozostał bardzo twórczy, malował liczne portrety kobiet, dzieci, własne. Tworzył impresjonistyczne pejzaże Krakowa. Jego koronną techniką były pastele.
Zasłynął także jako ilustrator książek oraz jako inicjator tzw. sztuki stosowanej. Projektował wnętrza i meble.

Był reformatorem polskiego teatru, inscenizatorem, twórcą kostiumów i dekoracji. Opracował własną koncepcję tzw. teatru monumentalnego, ogromnego, opierającego się na syntezie sztuk i nawiązującego do polskiego romantyzmu.

U schyłku życia Wyspiańskiemu nie udało się zostać dyrektorem teatru, co bardzo przeżył. Stanowisko trafiło w ręce Ludwika Solskiego. Dramatopisarz zmarł 28 listopada 1907 roku. Pochowano go w kościele ojców Paulinów na Skałce.

Szybki test:

Po ślubie Wyspiański przeniósł się wraz z żoną:
a) do Krakowa
b) do Bronowic
c) do Węgrzyc
d) do Paryża
Rozwiązanie

Wyspiański był inicjatorem
a) sztuki rękodzieła
b) sztuki mody
c) sztuki używanej
d) sztuki wyzwolonej
Rozwiązanie

Wyspiański ukończył gimnazjum:
a) św. Jadwigi
b) św. Anny
c) św. Heleny
d) św. Brygidy
Rozwiązanie

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Wesele” - krótkie streszczenie
„Wesele” - streszczenie szczegółowe
„Wesele” - plan wydarzeń
Geneza „Wesela” Wyspiańskiego
Stanisław Wyspiański - biografia
Ocena społeczeństwa w „Weselu” Wyspiańskiego
Mity narodowe w „Weselu” Wyspiańskiego
Obraz inteligencji w „Weselu” Wyspiańskiego
Obraz chłopów w „Weselu” Wyspiańskiego
Struktura i odmiany dramatu w „Weselu”
„Wesele” jako dramat narodowy
„Wesele” jako dramat neoromantyczny
„Wesele” jako dramat symboliczny
„Wesele” jako dramat fantastyczny
„Wesele” jako dramat realistyczny
Symboliczne zakończenie „Wesela”
Symbolika przedmiotów w „Weselu”
Rola zjaw w „Weselu” Wyspiańskiego
Kalendarium życia i twórczości Stanisława Wyspiańskiego
Stylizacja na gwarę w „Weselu”
„Teatr mój widzę ogromny”, czyli koncepcja teatru ogromnego
Czas i miejsce akcji w „Weselu” Wyspiańskiego
Wymowa ideowa „Wesela” Wyspiańskiego
Symbolika w „Weselu”
Ponadczasowość „Wesela” Wyspiańskiego
Najważniejsze cytaty „Wesela”
Wybrane adaptacje „Wesela” w kulturze
Bibliografia
Premiera spektaklu „Wesele”




Bohaterowie
Bohaterowie „Wesela” i ich pierwowzory
Panna Młoda - charakterystyka
Pan Młody - charakterystyka
Dziennikarz - charakterystyka
Poeta - charakterystyka
Gospodyni - charakterystyka
Żyd - charakterystyka
Rachel - charakterystyka
Czepiec - charakterystyka
Nos - charakterystyka
Jasiek - charakterystyka
Radczyni - charakterystyka
Ojciec - charakterystyka
Dziad - charakterystyka
Klimina - charakterystyka
Ksiądz - charakterystyka
Marysia - charakterystyka
Pozostali bohaterowie „Wesela”



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies