Wyjaśnienie tytułu „Mendel Gdański”
Maria Konopnicka opatrzyła traktującą o problemie antysemityzmu nowelę tytułem składającym się z imienia i nazwiska głównego bohatera. Tytułowy Mendel Gdański jest sześćdziesięciosiedmioletnim warszawskim introligatorem, wychowującym samotnie swego wnuka – Kubusia.W noweli pada wyjaśnienie genezy imienia i nazwiska. Czyni to ich posiadacz w rozmowie z zegarmistrzem. Rodzice nadali mu imię Mendel, ponieważ był ich piętnastym dzieckiem: „jak ja się tam urodził, to nas było dzieci piętnaście, cały mendel. Przez to ja się Mendel nazywam”. Nazwisko zaś, sugerujące raczej ... więcej
Czas, miejsce akcji oraz struktura opowiadania „Mendel Gdański”
Akcja rozgrywa się w II połowie XIX wieku w Warszawie, w której od urodzenia mieszkał i prowadził zakład introligatorski (miejsce akcji) tytułowy bohater. Dzięki usytuowaniu historii w czasach sobie współczesnych, Konopnicka uczyniła nowelę dziełem bardzo realistycznym. Przedstawiła antysemickie poglądy Polaków, którzy nie pamiętali lub nie chcieli pamiętać, że główny bohater darzył nieistniejącą na mapach świata Polskę takim samym uczuciem, jak oni.Opisane wydarzenia dzieją się w ciągu trzech, następujących po sobie dni, czym pisarka skłoniła się w stronę dramatu (poszczególne doby mo... więcej
Plan wydarzeń noweli „Mendel Gdański”
1. Opis postaci Mendla Gdańskiego:· przedstawienie zakładu introligatorskiego;
· historia przeszłości głównego bohatera (wspomnienie zmarłych krewnych);
· poglądy Mendla na wychowanie jedynego wnuka – Jakuba.
2. Relacja z codziennych czynności dziadka i wnuka:
· wspólny posiłek przyniesiony przez sąsiadkę;
· praca przy obkładaniu książek;
· sumienna nauka gimnazjalisty;
· gorące modlitwy szabasowe Gdańskich.
3. Powrót zdenerwowanego Jakuba ze szkoły.
4. Dziadek wysłuchuje skarg na temat szykanowania młodego Żyda.
5. Dependent informuje introligatora o planowanych napaśc... więcej
Geneza noweli „Mendel Gdański”
Nowela została opublikowana w maju w 1890 roku w „Przeglądzie Literackim” (dodatek petersburskiego „Kraju”). Tekst był natychmiastową reakcją na list Elizy Orzeszkowej, długoletniej przyjaciółki Konopnickiej.Autorka rozprawy „O Żydach i kwestii żydowskiej” podjęła w XIX wieku problem antysemityzmu i zagrożeń z niego płynących. Prosiła Marię oraz innych kolegów literatów, by postarali się swą twórczością wywołać w społeczeństwie sprzeciw wobec narastających w Polsce nastrojów antyżydowskich. Orzeszkowa pisała: „czy prozą, czy wierszem, napisz jedną ... więcej
Problem antysemityzmu w noweli „Mendel Gdański”
Koniec XIX wieku w Polsce to czasy zmian, nie zawsze zmierzających w lepszym kierunku. Głoszone uparcie hasła asymilacji Żydów nie zakorzeniły się w świadomości mieszkańców kraju. Ludzie byli wrogo nastawieni do semitów, czego chuligańskimi przejawami było chociażby napadanie na nich na ulicach czy wybijanie szyb żydowskich domów. Pojęcie asymilacja pochodzi od łac. assimilatio i oznacza upodobnienie, zintegrowanie pod względem narodowym i kulturowym. Problem mniejszości narodowych występuje u wieli pisarzy. Wystarczy wspomnieć chociażby Marię Konopnicką (Mendel Gdański), Bolesława Prusa (... więcejObraz miasta przedstawiony w noweli „Mendel Gdański”
Bohaterem noweli jest także Warszawa z końca XIX wieku. To właśnie na jednej z jej cichych uliczek od dwudziestu siedmiu lat główny bohater prowadził zakład introligatorski.Mendel związany był ze stolicą był od urodzenia: „ja się piętnasty urodził, tu, na Stare Miasto, w te wąskie uliczkę. Zara za te żółte kamienice, gdzie apteka?”. Kochał swoją „małą ojczyznę” z całego serca: „- Nu, co un jest ten Mendel Gdański? Un Żyd jest, w to miasto urodzony jest, w to miasto un żyje ze swojej pracy, w to miasto ma grób ojca swego i matki swojej - i żony s... więcej
Narracja i język noweli „Mendel Gdański”
W noweli występuje narracja trzecioosobowa, oddająca pośrednio głos bohaterowi, czyli w tym przypadku staremu introligatorowi – Mendlowi Gdańskiemu. Jego rozmyślania są dla nas źródłem informacji o pochodzeniu, przeszłości, rodzinie. Dzięki przemyśleniom bohatera poznajemy stosunki łączące członków warszawskiej społeczności (mieszkańców jednej z biedniejszych dzielnic).Narrator ujawnia swój stosunek do bohatera oraz opisywanych wydarzeń, stając się pośrednio widoczny. Z jego wypowiedzi widać, że przychylnie traktuje starego Żyda, a z pogardą zegarmistrza (nazywając go tłustym, tępym)... więcej
Wymowa noweli „Mendel Gdański”
Mendel Gdański zawiera pesymistyczne przesłanie. Choć w momencie ataku na Gdańskich pojawili się ludzie gotowi ich bronić, to jednak napaść wywołała takie spustoszenie w sercu głównego bohatera, że stracił on „serce” dla Warszawy i jej mieszkańców.Choć przez całe życie czuł się pełnoprawnym Polakiem (mimo, iż kraju tego nie było na międzynarodowych mapach), martwił się sytuacją pozostającej w niewoli ojczyzny, wychowywał wnuka w myśl tzw. nowoczesnej asymilacji (posyłając go do polskiej szkoły), to jednak ludzie boleśnie dali mu do zrozumienia, że jest obcy. Osądzili go bez ... więcej
Motywy w noweli „Mendel Gdański”
Żyd – nowela porusza problem asymilacji Żydów oraz prześladowania wyznawców judaizmu. Główny bohater – Mendel Gdański – od urodzenia jest warszawiakiem, pracuje w tym mieście i martwi się sytuacją Polski na arenie międzynarodowej. Mimo tego ludzie dają mu do zrozumienia, że zawsze będzie Żydem, ponieważ Żyd to zawsze Żyd.Gdański jest praktykującym Żydem. Wychowywał wnuka w poszanowaniu dla kultury i tradycji żydowskiej, zachowując wszystkie obyczaje związane z obrzędowością. W piątki spożywał z wnukiem obiad składający się z ryby, makaronu i wypieczonej kaczki. Gdańsk... więcej
Najważniejsze cytaty noweli „Mendel Gdański”
· I nie na tym mądrość jest, coby mało ludzi było. ale na tym mądrość jest, coby uni dużo dobrego zrobili, dużo ziemi obsiali, dużo obkopali, dużo obsadzili. Coby uni dużo przemysłów mieli, dużo rozumu się uczyli, dużo dobrości znali w sercu jeden dla drugiego. Mnie jeden stary chłop powiadał, co jak bocian więcej dzieci ma, niż ich wyżywić może, to jedno albo i dwa z gniazda precz zruci. Tak niech już pan dobrodziej kłopotu o to nie ma. To i nad ludźmi taka moc musi być. co te gęby liczy i te ziarna w kłosie też...· Ale jak te ludzie do smutku się zejdą, tak się uni do płakania zejdą,... więcej
Czas i miejsce akcji noweli „Nasza szkapa”
Akcja noweli toczy się w latach siedemdziesiątych w drugiej połowie XIX wieku, w czasach współczesnych autorce. Rodzina Mostowiaków zajmuje mały, ciemny i wilgotny pokoik na poziomie piwnicy w mieszkaniu znajdującym się w jednej z najbiedniejszych dzielnic Warszawy - na Powiślu.Do ciemnego pokoju nigdy nie przedostał się promyk słońca. Panował tam mrok i wilgoć. W kącie stał piec. Gdy nadchodziła wczesna wiosna i odwilż, po ścianach lała się woda. Miejsce akcji zmieniało się w miarę postępu choroby matki, która cierpiała na gruźlicę. Na początku noweli synowie spali jeszcze na łóżk... więcej
Narracja i język noweli „Nasza szkapa”
W noweli występuje narracja prowadzona w pierwszej osobie. Historię rodziny Mostowiaków opowiada najstarszy syn Anny i Filipa – Wicek Mostowiak – chłopiec dziesięcio- lub dwunastoletni.Konopnicka oddała mu prowadzenie narracji, ponieważ chciała w ten sposób uwiarygodnić i urozmaicić opowieść o losach biednej rodziny, które postrzegamy w sposób inny, niż dotychczas. W relacji Wicka brak jest górnolotnego języka, ponieważ wypowiada się warszawską gwarą (mieszkał przecież w stoicy, w jej biedniejszej dzielnicy). Chłopiec opowiada o swej rodzinie w sposób rzeczowy, traktując chorob... więcej
Problematyka noweli „Nasza szkapa”
Na pierwszy plan tej krótkiej i innowacyjnej noweli Marii Konopnickiej (dziecięcy narrator) wysuwają się wstrząsające i smutne losy rodziny warszawskiego piaskarza – Filipa Mostowiaka. W formie wspomnień kilkunastolatka otrzymujemy historię zmagania się z biedą i nędzą, chorobą członka rodziny, rozpaczą bezsilnego ojca. A wszystko to zostaje okraszone naiwnością i dosłownością, na jaką stać jedynie dzieci.Nasza szkapa jest zatem mistrzowskim studium psychologicznym, oddającym hierarchię wartości i świat dziecięcych wrażeń i spraw. Na kilkunastu stronach poznajemy Wicka, Felka, ... więcej
Plan wydarzeń noweli „Nasza szkapa”
1. Utrata lepiej płatnej pracy przez głowę rodziny – Filipa.2. Sprzedaż łóżka, poduszki i kołdry synów Żydowi.
3. Wizyta doktora u chorej matki.
4. Spanie chłopców na sienniku pod piecem.
5. Kilka dni ciepła i lepszego jedzenia.
6. Ponowna wizyta Żyda i sprzedaż szafy.
7. Odkrycie przez chłopców „skarbów” znajdujących się w miejscu po meblu (blaszany guzik, zardzewiała igła, boża krówka z wyszczerbionymi skrzydełkami).
8. Powieszenie przez ojca na gwoździu na ścianie dwóch sukienek należących do żony.
9. Pogorszenie stanu zdrowia Anny.
10. Kolejna wizyta doktora.
11. Sprzedaż czterec... więcej
Charakterystyka rodziny Mostowiaków
Rodzina Mostowiaków składa się z pięciu osób: ojca Filipa, matki Anny oraz trzech synów: najstarszego Wicka (narrator noweli), Felka oraz małego Piotrusia.Bohaterowie są w ciężkiej sytuacji finansowej. Na utrzymanie rodziny Filip zarabia jako przewoźnik żwiru i piasku. Nie jest to zbyt opłacalne zajęcie. Dodatkowym problemem rodziny jest gnieżdżenie się w małym, wilgotnym i słabo ogrzewanym pokoiku położonym na poziomie piwnicy i postępująca gruźlica Anny.
Rodzinie nie wystarcza skromnej pensji Filipa na zaspokojenie podstawowych potrzeb, takich jak jedzenie (w kryzysowych momentach cieszą... więcej
Motywy literackie w noweli „Nasza szkapa”
Bieda – problem ten jest głównym tematem noweli. Rodzina Mostowiaków zajmuje mały, ciemny i wilgotny pokoik na poziomie piwnicy w mieszkaniu znajdującym się w jednej z najbiedniejszych dzielnic Warszawy - na Powiślu. Mieszkańcy mają ciężką sytuację finansową. Na utrzymanie tylu osób Filip zarabia jako przewoźnik żwiru i piasku, co nie jest zbyt opłacalnym zajęciem. Dodatkowym problemem rodziny jest postępująca gruźlica Anny.Rodzinie na zaspokojenie podstawowych potrzeb nie wystarcza skromna pensja Filipa. Nie mają co jeść (w kryzysowych momentach cieszą się, gdy mogą posilić się gotowan... więcej
Najważniejsze cytaty noweli „Nasza szkapa”
· - Tfu! - splunął ojciec. - Co tam pani takie rzeczy będzie gadała? Cóż to, przykrzy mi się, czy co? Czy my to tylko na zdrowe czasy przysięgali sobie, a na te chore to nie? Czy to ona przy kim, nie przy mnie, nie przy moich dzieciach zdrowie straciła?...· Szkapę kochaliśmy niezmiernie. Jak tylko zapamiętam, na świecie zawsze był ojciec, matka i szkapa. Felka potem dopiero bociany przyniosły, Piotrusia takoż: ale szkapa należała do rzędu tych istot, które zawsze są, bo są. Wyobrazić sobie po prostu nie mogłem ani jej początku, ani też jej końca. Szkapa należała do nas, a my do niej: ani my ... więcej
Motyw dziecka w „Naszej szkapie”
Nowela autorki „Roty” jest opowieścią o niezawinionej krzywdzie dziecka. Nasza szkapa to uniwersalna, ponadczasowa historia, która nawet w XXI wieku nie traci na aktualności.W utworze Marii Konopnickiej występuje troje dzieci: najstarszy, około dwunastoletni Wicek (narrator noweli), Felek oraz mały przedszkolak Piotruś. Bracia byli bardzo związanie ze sobą, gotowi w każdej chwili oddać swą porcję chleba bardziej głodnemu.
Dwunastolatek uważnie obserwuje swą rodzinę. Przygląda się zachowaniu ojca, czyni rzeczowe i niemalże pozbawione emocji uwagi na temat postępującej choroby... więcej
Czas i miejsce akcji noweli „Miłosierdzie gminy”
Akcja utworu rozgrywa się w szwajcarskiej gminie Hottingen w II połowie XIX wieku, a więc w czasach współczesnych autorce. Historia dotycząca mieszkańców „miłosiernej” gminy rozpoczyna się na kilka minut przed godziną dziewiątą. Utwór przedstawia licytację starca, odbywającą się w nowym, luksusowym budynku kancelarii: „Sam gmach, prosty, szary, kwadratowy niemal, ma na płaskim dachu niską żelazną balustradę o złoconych gałkach, a na fasadzie cztery pilastry i pamiątkową tablicę z napisem. Napis ten, błyszczący wesoło złoceniem swych liter, przyciąga oczy ludzkie. Każdy prawie ... więcejZnaczenie tytułu „Miłosierdzie gminy”
Maria Konopnicka nadała noweli sarkastyczny i ironiczny tytuł: Miłosierdzie gminy. Kartka z Httingen. Miłosierdzie bogatej gminy okazuje się czymś całkowicie przeciwnym, niż wskazywałby na to tytuł.Mieszkańcy Hottingen szczycą się swym dobrym sercem, wielokrotnie wypowiadając słowo „miłosierdzie”: „Piękne nasze ustawy wygnały z ziemi naszej żebraninę, a wprowadziły do niej miłosierdzie. Nie ma już opuszczonych! Nie ma już nędzarzy! Gmina jest ich matką, gmina jest ich żywicielką”, „Gmina ma nad nim miłosierdzie”, „- Człowiek ma miłosierdzie - woła... więcej
Plan wydarzeń noweli „Miłosierdzie gminy”
1. Gromadzenie się mieszkańców Hottingen pod pięknym gmachem kancelarii.2. Opis wyglądu budynku.
3. Przedstawienie postaci i sposobu myślenia.
4. Objaśnienie sytuacji starców w gminie.
5. Przybycie radcy Storcha.
6. Opis wyglądu postaci.
7. Wejście do gmachu kancelarii.
8. Podział mieszkańców na „interesownych” i „ciekawych”.
9. Charakterystyka każdej z dwóch grup.
10. Oczekiwanie na licytację.
11. Przemówienie radcy Storcha.
12. Zakłamanie mężczyzny.
13. Przybliżenie zasad licytacji.
14. Wyjście pierwszego kandydata - Kuntza Wunderlego.
15. Opis wyglądu i przeżyć wewnęt... więcej
Problematyka noweli „Miłosierdzie gminy”
Nowela Marii Konopnickiej porusza wiele problemów. Począwszy od poniżania starego człowieka, poprzez zakłamanie i hipokryzję mieszkańców wysoko rozwiniętej szwajcarskiej gminy, a skończywszy na traktowaniu żywych istot jak rzeczy. A wszystko w imię mylnie pojmowanego pojęcia miłosierdzia.Problemem, wokół którego rozwija się główny wątek utworu, jest fałszywa dobroczynność mieszkańców bogatej szwajcarskiej gminy Hottingen. Miasteczko zamieszkują mleczarze, ślusarze, ogrodnicy czy przewoźnicy, którzy przyczyniają się do wysokiej pozycji osady. Są to ludzie majętni, o zabezpieczonej pozycji... więcej
Motywy literackie w noweli „Miłosierdzie gminy”
Cierpienie – w noweli mamy do czynienia z dwoma rodzajami cierpienia. Oba dotyczą starca Kuntza Wunderlego, wystawionego na okrutną licytację. Tragarz cierpiał fizycznie, ponieważ starał się ukryć problemy związane z reumatyzmem. Na siłę prostował kręgosłup, maszerował – tak jak mu kazano – choć sprawiało mu to ogromny ból. O wiele większe jednak było jego cierpienie psychiczne: poniżany, wyszydzany, traktowany jak zwierzę – musiał nadal udawać wesołość i stać wyprostowany w obliczu kilkudziesięciu śmiejących się par oczu.Fałszywa dobroczynność – jest to... więcej
Najważniejsze cytaty noweli „Miłosierdzie gminy”
· Czy tylko będzie w czym wybrać?...Pod jesień słabnie to jak muchy.· - Ustawy gminy są ustawami chrześcijańskiego miłosierdzia, są one nie tylko naszą zdobyczą cywilizacyjną, ale naszą chlubą. Tak jest, panowie, one są naszą chlubą! Wiadomo panom, że młodość nie trwa, siły opuszczają, choroba i bieda łamie. Jest to powszechne prawo, któremu ulega światcały. Ale nasza gmina podejmuje walkę z tym prawem. W jaki sposób? W bardzo prosty: przygarnia tych, których skrzywdziło życie, przygarnia nędzarzy i wydziedziczonych, przygarnia kaleki i niemocne starce!
· Tymczasem Kuntz Wunderl... więcej
Czas i miejsce akcji noweli „Dym”
Wydarzenia opisane w noweli rozgrywają się w drugiej połowie XIX wieku (prawdopodobnie chodzi o lata siedemdziesiąte), czyli w czasach współczesnych Marii Konopnickiej. Pisarka opisała to, co znała z autopsji - nękającą ludzi biedę.Historia matki i jej syna rozgrywa się w małym polskim miasteczku, w nędznej facjatce na poddaszu kamienicy położonej w niedaleko fabryki, w której pracował jako kotłowy Marcyś.... więcej
Plan wydarzeń noweli „Dym”
... więcejWyjaśnienie tytułu noweli „Dym”, rola dymu w utworze
Konopnicka opatrzyła nowelę metaforycznym tytułem, który w pełni ukazał wielorakość wymowy utworu.Wartość semantyczna słowa dym uwypukla przesłanie tego krótkiego, kilkustronicowego dzieła, oddając refleksyjność utworu. Choć główną bohaterkę spotkała ogromna krzywda, ponieważ straciła jedyną radość w życiu – syna – to jednak świat się nie skończył. Dym unosił się znad fabryki tak samo, jak i przed tragedią. Tak, jak kiedyś był znakiem obecności Marcysia (dorzucał on węgiel do ogromnego, parowego kotła), tak po jego śmierci, stał się symbolem kruchości i przem... więcej
Narracja noweli „Dym”
W noweli występuje narracja trzecioosobowa, oddająca pośrednio głos bohaterowi, czyli w tym przypadku staruszce. Jej rozmyślania na temat ukochanego syna, jego pracy, życia w ciasnej izdebce są dla nas źródłem wiedzy o stanie jej ducha, o jej charakterze. Dowiadujemy się, że jest osobą troskliwą, pełną poświęcenia dla jedynaka.Nowela stanowi przykład oszczędzania słowa, co w mistrzowskim stylu uprawiała Maria Konopnicka. W Dymie nie odnajdziemy rozwlekłych i nużących opisów przyrody czy motywacji bohaterów, narracja nie zanudzi nas swą epickością czy wielowątkowością. W tym utw... więcej
Problematyka noweli „Dym”
Dym Marii Konopnickiej to wzruszająca historia matki i syna. Na przykładzie krótkiego wycinka z życia tych prostych i skromnych ludzi pisarka ukazała problem biedy, samotności oraz bezwarunkowej miłości matczynej i synowskiej.Choć w noweli występują zaledwie dwie osoby, to jednak ich kreacje są tak uniwersalne, że niosą sobą wiele znaczeń. Poznajemy chudą staruszkę i jej dorastającego syna, którzy wiodą skromne i monotonne życie w małej, nędznej izdebce na poddaszu domu nieopodal fabryki, z której wydobywa się tytułowy dym. Ci ludzie są dla siebie wszystkim. Marcyś stanowi treść życia ... więcej
Motywy literackie w noweli „Dym”
Matka – jest, obok Marcysia, główną bohaterką noweli. Choć nie poznajemy nawet jej imienia, wdowa jest symbolem bezwarunkowej miłości matczynej i troskliwości o dziecko. Posiada wszystkie cechy, jakie przypisalibyśmy wzorowej matce (być może byłoby inaczej, gdyby nie miała tak dobrego syna, jak Marcyś).Syn – Marcyś jest półsierotą i ukochanym dzieckiem swej matki, którą darzy szacunkiem i miłością. Stara się dbać o jej dobry nastrój, żartując czy nucąc piosenki mimo zmęczenia po ciężkiej pracy.
Dym – Konopnicka uczyniła dym symbolem matczynej i synowskiej miłoś... więcej
Najważniejsze cytaty noweli „Dym”
... więcejCechy nowelistyki Marii Konopnickiej
Maria Konopnicka jest przykładem pisarki, która swą twórczością chciała zwrócił uwagę społeczeństwa na nękające je problemy. Oto najbardziej charakterystyczne cechy jej nowel:· Wiele form narracji, począwszy od pierwszoosobowej z perspektywy dziecka (Nasza szkapa), poprzez trzecioosobową (Mendel Gdański), a skończywszy na narratorze charakterystycznym bardziej dla form reportażowych, niż literackich. W cyklu Obrazki więzienne pisarka skonstruowała „osobę mówiącą”, która nie narzuca swej interpretacji odbiorcy, prawie nie komentuje faktów. Konopnicka wykorzystywała narrato... więcej
Rola nowel pozytywistycznych na przykładzie twórczości Konopnickiej.
Gdy myślimy o epoce pozytywizmu i jej głównych tezach ideologicznych, od razu przypominają się nam dwa postulaty: „praca u postaw” oraz „praca organiczna”. Konopnicka nie była jedną z działaczek, które bezkrytycznie wierzyły w te pojęcia, w to, że są one gwarantem polepszenia sytuacji najbiedniejszych i opuszczonych. Pisarka starała się raczej polepszyć sytuację najbiedniejszych poprzez konsekwentne działanie, a nie przez puste programy społeczników. Poprzez swą nowelistykę pełniła społeczną misję.Przedstawiając i upominając się o prawa tych, których zepchnięto na marg... więcej
Czas i miejsce akcji „Obrazków więziennych”
Akcja trzech historii rozgrywa się w więzieniu, w ostatnim dwudziestoleciu XIX wieku.Z obrazka Podług księgi” dowiadujemy się o wyglądzie budynku więzienia i okolic. Dziedziniec otaczała brama, przez którą spacerujący popołudniami więźniowie obserwowali „życie za murami”. Wówczas podwórze „ożywało” (zazwyczaj panowała na nim cisza), mimo iż miejsce przechadzki - nazywane ogródkiem, wcale nie przypominało uporządkowanego terenu: „Właściwie mówiąc nie była to przechadzka, ale raczej kręcenie się w kółko i popychanie wzajemne, gdyż miejsca... więcej
Plan wydarzeń „Obrazków więziennych”
I. Podług księgi1. Przyjazd wozu z kapustą.
2. Prośba woźnicy o otworzenia więziennej bramy.
3. Otwarcie bramy i utknięcie wozu w połowie wjazdu z powodu rozrzuconych na więziennym dziedzińcu skrzynek.
4. Opis wyglądu dziedzińca i spacerujących „jednorocznych”, i „drugorocznych” więźniów.
5. Przedstawienie postaci Cygana.
6. Przybycie drugiego wozu z zaopatrzeniem i zamieszanie przy bramie.
7. Przywidzenie Janowej o mignięciu „czegoś” między wozami.
8. Spostrzeżenie strażnika.
9. Brak Cygana wśród spacerujących.
10. Zamkniecie aresztantów w korytarzu.
11. Pogoń za ucie... więcej
Problematyka „Obrazków więziennych”
Obrazki więzienne są zapisem wizyt Marii Konopnickiej w więzieniach. Stanowią relację z bezpośrednich obserwacji i rozmów pisarki przeprowadzonych z więźniami i pracownikami placówek penitencjarnych. Trzy historie mają cechy szkicu reportażowego. Autorka uwidacznia swój emocjonalny stosunek do bohaterów i problemów ich dotyczących.Konopnicka pokazała więźniów z ich „ludzkiej” strony. Zainteresowała się ich dramatami, uświadamiając w ten sposób fakt, iż przeżywali oni codziennie takie same problemy i tragedie, jak ludzie przebywający na wolności.
Opowieść o Cyganie, który próbę... więcej
Najważniejsze cytaty „Obrazków więziennych”
O Dzikiej:„Chciała coś mówić, ale nagle drżeć zaczęła, przymknęła oczy i szukając ręką oparcia padła w tył na tapczan, uderzyła w ścianę głową i zaniosła się wielkim płaczem... - De Dieu... de Dieu... de Dieu... - łkała nie mogąc wymówić nic więcej. A tuż zaraz chwycił ją spazmatyczny i niepowstrzymany śmiech, przy którym te powracające na usta jej wyrazy miały jakieś okropne, tragiczne znaczenie. Trwało to może kwadrans, a może i dłużej, w którym to czasie na próżno usiłowałam uspokoić Dziką. Rozpięłam jej stanik i zmaczawszy chustkę w dzbanku położyłam ją na ... więcej
Bibliografia
1. Bachórz J., Wstęp, w: M. Konopnicka, Na normandzkim brzegu, Gdańsk 1978.2. Baculewski J., Maria Konopnicka, Warszawa 1978.
3. Bobrowska B., Konopnicka na szlakach romantyków, Warszawa 1997.
4. Borkowska G., Pozytywiści i inni, Warszawa 1996.
5. Brodzka A., Maria Konopnicka, Warszawa 1975.
6. Brodzka A., O nowelach Marii Konopnickiej, Warszawa 1958.
7. Chruściński K., Posłowie, w: M. Konopnicka, Warszawa 1977.
8. Czapczyński T., Tułacze lata Marii Konopnickiej, Łódź 1957.
9. Grochola W., Niełatwo być Konopnicką, Warszawa 1988.
10. Konopnicka i wspó... więcej
Nowela jako gatunek. Wyznaczniki
Romantyzm stopniowo zacierał granice pomiędzy poszczególnymi gatunkami literackimi, zmieniały się prawidła rządzące w świecie literatury oraz normy regulujące założenia twórcze autora. Nowela jednak budziła zawsze swoiste zainteresowanie, ze względu na jej charakter oraz historyczne uwarunkowania. Za prekursora nowelistyki oraz twórcę tego gatunku uważa się renesansowego Giovanniego Boccaccia – włoskiego „mistrza w opowiadaniu różnych historii i anegdot w wybranym, towarzyskim gronie.” Właściwa forma noweli ukształtowała się jednak w XIX wieku. Zyskała wówczas swoich sympaty... więcej
kontakt | polityka cookies