Już w pierwszym wystąpieniu postaci dowiadujemy się o dwóch możliwych rozwiązaniach problemu, jaki pojawił się w życiu bohaterki. Walka o tron przyniosła śmierć obu jej braciom, a jednemu – uznanemu za zdrajcę – odmówiono pochówku. Antygona pragnie pogrzebać swojego brata, zgodnie z boskim prawem, ale ma też świadomość grożącej kary śmierci za złamanie zakazu. 

"Ja ci nie każę niczego, ni, choćbyś 
Pomóc mi chciała, wdzięczne by mi było, 
Miłość silniejsza niż śmierć
Lecz stój przy twojej myśli, a ja tego
Pogrzebię sama, potem zginę z chlubą."

Słowa Antygony utwierdzają nas w przekonaniu, że bohaterka była świadoma tego, jakie konsekwencje niesie ze sobą dokonanie pochówku wbrew nakazom prawa. Jej decyzja była podyktowana osobistymi przekonaniami.
Bohaterka miała do wyboru:
- obrać ścieżkę swojej siostry i podporządkować się zakazowi Kreona, tym samym skazując się na gniew bogów, zmarłych i możliwy atak Erynii, - zdecydować się na symboliczny pogrzeb brata i poddać się karze śmierci.

Obranie którejkolwiek ze ścieżek prowadzi Antygonę do tragedii. Wybiera między potępieniem ze strony bogów a śmiercią w młodym wieku. Kobieta finalnie decyduje się poświęcić życie, argumentując to chwałą po śmierci i działaniem zgodnie ze swoim sumieniem. 
 

Tragizm Kreona – między autorytetem a zdaniem bliskich

Kreon przez większość czytelników odbierany jest bardzo negatywnie. Wiąże się to z bardzo powierzchowną interpretacją jego postępowania, bez głębszego zastanowienia się nad jego personalną tragedią.

Nowy władca Teb został postawiony przed bardzo ważną dla niego decyzją. Podobnie jak u jego siostrzenicy – każdy wybór w tej sprawie prowadził jego postać do ogromnej tragedii.

Jako władca Kreon miał w obowiązku dbać o dobro państwa. Jednym z przejawów tego obowiązku była decyzja o uznaniu Polinika za wroga. Obawa przed osądem postawiła Kreona przed kolejnymi trudnymi wyborami.

Król Teb mógł cofnąć zakaz i uwolnić Antygonę, co w konsekwencji mogło doprowadzić do buntu mieszkańców Teb i zarzutu o stawianie rodziny ponad prawem. Z kolei trwanie przy swojej pierwszej decyzji skutkowało nie tylko gniewem syna, ale także uznaniem władcy przez mieszkańców za tyrana.
 
Ja też wiem o tym, i trwoga mną miota. 
Ustąpić ciężko, a jeśli się oprę, 
To łatwo klęska roztrąci mą czelność.

W tej wypowiedzi widzimy, że Kreon pod wpływem Tyrezjasza przestaje obawiać się opinii publicznej, a powodem jego niepewności jest sam upór. Cechy charakteru oraz silna chęć zachowania autorytetu doprowadziły do śmierci jego najbliższych. Jest to bezsprzecznie olbrzymia tragedia, z którą bohaterowi przyjdzie żyć do końca swych dni. 
 

Hajmon – lojalność wobec ojca a miłość do narzeczonej

Przywiązanie do bliskich często jest powodem osobistej tragedii. Ofiarą właśnie takich więzi rodzinnych stał się bohater drugoplanowy dramatu Sofoklesa – Hajmon. On również jest postacią tragiczną.

Mężczyzna został postawiony w trudnej sytuacji wyboru „ między młotem a kowadłem”. Przyszło mu wybierać między lojalnością wobec swojego ojca a miłością do swojej narzeczonej. Z niejednej jego wypowiedzi można odczytać, że nie chce on sprzeciwiać się rodzicielowi i pragnie dbać o jego dobro: 

Jeśli ty dziewką; o ciebie się troskam.

Poddanie się nakazowi ojca wiązało się z utratą miłości bezpowrotnie. Przeciwstawienie się Kreonowi i próba obrony Antygony doprowadzić mogła wyłącznie do jego gniewu i kary.

Hajmon miał jeszcze kolejną możliwość – stracić swoje życie wraz ze śmiercią ukochanej – i finalnie właśnie taką decyzję podjął, kończąc tragicznie.

Choć w obu wcześniejszych wyjściach z sytuacji ich konsekwencje nie prowadziły do śmierci, nie miały zatem wymiaru cierpienia fizycznego, to dla Hajmona utracenie ukochanej było największą tragedią w wymiarze duchowym, a spór z ojcem w obronie narzeczonej możemy porównać do psychicznego cierpienia. 
 

Ismena – bezsilność w obliczu tragedii

Ismena jest postacią, która na myśl przywodzi przede wszystkim jedną cechę – bezsilność. Córka Edypa i Jokasty została wprowadzona przez autora dramatu w odmęty różnych decyzji, które już zapadły. Mogła wyłącznie poprzeć je bądź nie zgodzić się z nimi.

Gdy Antygona podjęła decyzję o pochowaniu brata wbrew zakazowi, prosiła Ismenę o pomoc. Kobieta stanęła przed tym samym wyborem co Antygona, lecz ona zdecydowała się na inną ścieżkę niż siostra.

Ja więc, błagając o wyrozumienie 
Zmarłych, że muszę tak ulec przemocy, 
Posłuszna będę władcom tego świata, 
Bo próżny opór urąga rozwadze.

Tragizm Ismeny kryje się w jej rozterkach wewnętrznych. Musi zdecydować, czy pomóc swojej siostrze i skazać się na śmierć, czy stracić ją i zesłać na siebie gniew bogów z powodu swojej bierności i uległości wobec prawa.

Ismena targana wyrzutami sumienia zmieniła swoje zdanie i chciała przejąć część kary Antygony na siebie, jednakże skończyło się to niepowodzeniem. Kobieta została zamknięta w swojej komnacie i od tej pory miała żyć jak prawdziwa niewiasta, zgodnie z wolą króla.
Istotą tragedii przedstawionej w dramacie jest jej wymowa, dramatyczne losy wszystkich bohaterów oraz przepełniający wydarzenia fatalizm.

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Inne

„Antygona” - streszczenie szczegółowe „Antygona” jako tragedia antyczna Antygona - charakterystyka szczegółowa Teatr grecki Cechy tragedii antycznej Pochodzenie i rozwój dramatu antycznego Streszczenie „Antygony” w pigułce Kreon – charakterystyka szczegółowa Prawda rozumu a prawdy uczucia w „Antygonie” Konflikt miedzy jednostką a społeczeństwem w „Antygonie” Konflikt między tym, co boskie a tym co, ludzkie Konflikt tragiczny w „Antygonie” Sofoklesa Biografia Sofoklesa Charakterystyka pozostałych bohaterów „Antygony” Plan wydarzeń „Antygony” „Antygony” różne – reminiscencje: przekłady, kontynuacje i nawiązania... Mit rodu Labdakidów - streszczenie Sofokles - twórczość Interpretacje sceniczne „Antygony” (przykłady) Sofokles - kalendarium życia O Sofoklesie powiedzieli... Oskarżenie Antygony - lista argumentów i przemowa Obrona Antygony - lista argumentów i przemowa Mit tebański – streszczenie Czy Antygona jest bohaterką tragiczną? Ismena - charakterystyka postaci Antygona – problematyka tragedii Sofoklesa Na czym polega uniwersalność „Antygony”? Tragizm bohaterów „Antygony” Sofoklesa: Antygona, Kreon, Hajmon, Ismena Bibliografia

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies