Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Antygona
Sofokles był najpopularniejszym pisarzem swego czasu, epoki „złotego wieku” Aten. Dwadzieścia cztery razy zwyciężał Dionizje, w tym osiemnaście razy zajął pierwsze miejsce (nigdy nie schodził poniżej drugiego).
Burt pisze: „W dionizyjskich rywalizacjach Sofokles zastąpił połączone ze sobą tragedie Ajschylosa odrębnymi sztukami na rozmaite tematy, kładąc nacisk na intensywność i jedność dramatycznego oddziaływania; stworzył tym samym wzór podjęty następnie przez nowożytny dramat zachodni. Jeśli Ajschylosowi przypisujemy odkrycie poetyckich i emocjonalnych możliwości tragedii, musimy przyznać, że to wyrafinowanie i mistrzostwo techniczne Sofoklesa ustaliły wzorzec, według którego ta forma wyrazu oceniana jest od V wieku p.n.e.”.
Dionizje to uroczystości ku czci Dionizosa, boga winnej latorośli. Dzieliły się na Wielkie (obchodzone wiosną w mieście) oraz Małe (wiejskie na przełomie grudnia i stycznia w Attyce). Podczas Wielkich i Małych Dionizji składano w ofierze kozła, a jego krwią polewano korzenie winnej latorośli. Przez następne dni miały miejsce pochody zwane komos.
Tworzył przez sześćdziesiąt dwa lata życia (468r. p.n.e. – 406r. p.n.e.). Nie można jednak dokładnie odtworzyć etapów jego artystycznego dojrzewania, ponieważ z ponad stu dwudziestu napisanych przez niego dramatów (około dziewięćdziesiąt tragedii oraz około trzydzieści dramatów satyrowych) - tylko siedem ocalało w całości.
Był twórcą wielu scenicznych innowacji:
· Pierwszy wprowadził do tragedii greckiej trzeciego aktora. Dzięki temu zabiegowi możliwe stało się przedstawianie bardziej złożonych sytuacji dramatycznych i głębszej analizy psychologicznej.
· Wprowadził na scenę dekoracje.
· Zwiększył liczbę członków chóru z 12 do 15.
· Zwiększył kompetencje przewodnika chóru.
· Zminimalizował bezpośredni wpływ bogów na losy bohaterów.
· Odszedł od trylogii tragicznych (trzech tragedii opowiadających jedną historię, będących składnikiem "tetralogii" - trzy komedie oraz dramat satyrowy) na rzecz traktowania każdej tragedii jako zamkniętej całości.
Miał powiedzieć: „ja przedstawiam ludzi takimi jakimi być powinni, Eurypides zaś, jakimi są”. Sofokles - twórczość
Autor: Karolina MarlgaSofokles był najpopularniejszym pisarzem swego czasu, epoki „złotego wieku” Aten. Dwadzieścia cztery razy zwyciężał Dionizje, w tym osiemnaście razy zajął pierwsze miejsce (nigdy nie schodził poniżej drugiego).
Burt pisze: „W dionizyjskich rywalizacjach Sofokles zastąpił połączone ze sobą tragedie Ajschylosa odrębnymi sztukami na rozmaite tematy, kładąc nacisk na intensywność i jedność dramatycznego oddziaływania; stworzył tym samym wzór podjęty następnie przez nowożytny dramat zachodni. Jeśli Ajschylosowi przypisujemy odkrycie poetyckich i emocjonalnych możliwości tragedii, musimy przyznać, że to wyrafinowanie i mistrzostwo techniczne Sofoklesa ustaliły wzorzec, według którego ta forma wyrazu oceniana jest od V wieku p.n.e.”.
Dionizje to uroczystości ku czci Dionizosa, boga winnej latorośli. Dzieliły się na Wielkie (obchodzone wiosną w mieście) oraz Małe (wiejskie na przełomie grudnia i stycznia w Attyce). Podczas Wielkich i Małych Dionizji składano w ofierze kozła, a jego krwią polewano korzenie winnej latorośli. Przez następne dni miały miejsce pochody zwane komos.
Tworzył przez sześćdziesiąt dwa lata życia (468r. p.n.e. – 406r. p.n.e.). Nie można jednak dokładnie odtworzyć etapów jego artystycznego dojrzewania, ponieważ z ponad stu dwudziestu napisanych przez niego dramatów (około dziewięćdziesiąt tragedii oraz około trzydzieści dramatów satyrowych) - tylko siedem ocalało w całości.
Był twórcą wielu scenicznych innowacji:
· Pierwszy wprowadził do tragedii greckiej trzeciego aktora. Dzięki temu zabiegowi możliwe stało się przedstawianie bardziej złożonych sytuacji dramatycznych i głębszej analizy psychologicznej.
· Wprowadził na scenę dekoracje.
· Zwiększył liczbę członków chóru z 12 do 15.
· Zwiększył kompetencje przewodnika chóru.
· Zminimalizował bezpośredni wpływ bogów na losy bohaterów.
· Odszedł od trylogii tragicznych (trzech tragedii opowiadających jedną historię, będących składnikiem "tetralogii" - trzy komedie oraz dramat satyrowy) na rzecz traktowania każdej tragedii jako zamkniętej całości.
Ocalałe sztuki – dramaty moralne i religijne:
1. Ajas (najstarsza tragedia z zachowanych),
2. Antygona (442 p.n.e),
3. Król Edyp (429 p.n.e. - 426 p.n.e.),
4. Elektra (416 p.n.e.),
5. Kobiety z Trachis (lub Trachinki) (416 p.n.e.),
6. Filoktet (409 p.n.e.),
7. Edyp w Kolonie (ostatnie dzieło pisarza, wydane 5 lat po jego śmierci, opowiadające o życiu Edypa i Antygony na wygnaniu).
Ze względu na miejsce akcji, tragedie te układają się w dwa cykle:
1. trojański (Ajas, Filoktet, Elektra),
2. tebański (Król Edyp, Edyp w Kolonie, Antygona).
Prócz tych dzieł, zachowało się również około czterystu fragmentów dramatu satyrowego Tropiciele.
Polskich tłumaczeń wszystkich zachowanych tragedii Sofoklesa dokonali:
- Zygmunt Węclewski (1875),
- Kazimierz Kaszewski (1888),
- Kazimierz Morawski (1916).
Prócz tego, przekłady pojedynczych utworów zrealizowali:
- Wincenty Smaczniński (1850 - Antygona),
- Jan Czubek (1881 - Antygona),
- Tadeusz Węclewski, (1931 - Antygona)
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies