Ich wspólne szczęście nie trwało jednak długo, a splot wydarzeń doprowadził dwójkę kochanków do śmierci. Możemy spekulować, że gdyby nie zakaz pochówku brata, Antygona i tak nie mogłaby cieszyć się szczęściem zbyt długo przez ciążące na niej fatum, które prędzej czy później dosięgnęłoby kobietę.

Czy to z powodu klątwy, czy w wyniku zbiegu niesprzyjających zdarzeń – Antygona została postawiona w sytuacji bez rozwiązania. Chcąc potwierdzić fakt, że jest ona bohaterem tragicznym, przytoczmy treść dramatu „Antygona”. Wydany przez Kreona zakaz pochowania ciała Polinika wstrząsnął kobietą oraz jej siostrą.

Już na wstępie dramatu spotykamy się z wymianą zdań między siostrami. Z tego fragmentu dowiadujemy się, że Antygona pomimo grożącej kary śmierci podjęła decyzję, aby odprawić pochówek bratu. Bohaterka jest w pełni świadoma, że łamie prawo Teb i zakaz króla, jednakże za jej decyzją przemawia nie tylko siostrzana miłość, ale przede wszystkim wierność prawom ustanowionym przez bogów na wszystkich śmiertelnych. Bez krzty wahania przyznaje się przed Kreonem do pochowania Polinika i przyjmuje karę śmierci. Wytyka władcy łamanie praw bożych i stawianie praw ziemskich ponad nimi.

Tyle miał wagi i siły w człowieku,
Aby mógł łamać święte prawa boże,
Które są wieczne i trwają od wieku,
Że ich początku nikt zbadać nie może.
Ja więc nie chciałam ulęknąć się człeka
I za złamanie praw tych kiedyś bogom
Zdawać tam sprawę.

Jej decyzja w odczuciu wszystkich była godna pochwały, ponieważ kobieta postąpiła zgodnie nie tylko z własnymi przekonaniami, ale także z obowiązkiem chowania zmarłych. Decyzja ta jednak doprowadziła Antygonę do śmierci. Choć Kreon zmienił swoją wolę, bohaterka sama odebrała sobie życie przez powieszenie. Decyzja Antygony była słuszna w jej odczuciu. Kobieta musiała zdecydować między własnymi przekonaniami a zasadami, jakie zostały nałożone przez głowę państwa. Wybrana ścieżka przeciwstawienia się władcy ściągnęła na nią oraz bliskie jej osoby śmierć.

Jest to bezsprzecznie tragedia, a konflikt racji i wybór decyzji między mniejszym a większym złem potwierdza tezę, że Antygona zasługuje na miano bohaterki tragicznej.

Moja argumentacja nie byłaby pełna, gdybyśmy nie omówili drugiego możliwego wyboru Antygony i konsekwencji obrania takiej ścieżki. Gdyby Antygona porzuciła swoje przekonania i dostosowała się do zakazu Kreona nie zostałaby skazana na śmierć w grocie. Co za tym idzie – nie popełniłaby samobójstwa, które w konsekwencji doprowadziło również do samobójstwa Hajmona i kolejno Eurydyki.

Warto tutaj wspomnieć tło mitologiczne, aby móc zrozumieć w pełni to postępowanie i rozwiać wątpliwości co do tego, że drugi możliwy wybór miałby również złe zakończenie. Można się pokusić nawet o stwierdzenie, że odmówienie pochówku Polinikowi niosło za sobą o wiele gorsze konsekwencje, które mogłyby dotyczyć całych Teb.

W starożytnej Grecji obrządek pogrzebowy był obowiązkiem narzuconym przez bogów. Zgodnie z zasadami ciało musiało być przysypane chociaż garścią ziemi, jak uczyniła to Antygona, ponieważ wszyscy zrodzeni zostali z ziemi i tylko ona mogła ich zabrać. Brak opłaty dla Charona w postaci obola wsuniętego zmarłemu do ust powodował, że jego dusza lamentowała nad brzegiem Styksu, niepokojąc innych zmarłych i samego Hadesa.

Niedokonanie pochówku było równoznaczne ze znieważeniem bogów, a za ten występek mogli oni zesłać na całe miasto Erynie, które były ucieleśnieniem gniewu zmarłego, całe Teby mogła opanować zaraza, a najgorszą karą było wykluczenie z opactwa boskiego. O możliwych konsekwencjach wspomina również sam Tyrezjasz w dramacie.

Nie masz żadnego ty nad zmarłym prawa,
Ni światła bogi, którym gwałt zadajesz.
Za to czyhają Hadesa i bogów
Mściwe i zgubą grożące Erynie,
By cię w podobnym pogrążyć nieszczęściu (…)

Osoby, które dopuściły się znieważenia bogów, nie mogły uczestniczyć w składaniu ofiar, a nawet miały zakaz zbliżania się do świątyń. w tym kontekście jest nam nieco łatwiej zrozumieć, w jakiej sytuacji znalazła się Antygona. Wybierając zgodność z prawem państwa, narażała nie tylko siebie, ale całą nację na karę boską. Antygona, wiedząc o obciążeniu klątwą, wolała postępować zgodnie z własnymi przekonaniami, podsyconymi miłością do rodzeństwa. Grzebiąc swojego brata, uchroniła siebie i Teby przed gniewem bogów, tym samym zapewniając sobie chwałę po śmierci.

Bohater tragiczny to postać, która stoi przed wyborem dwóch skrajnie negatywny

Zobacz inne artykuły:

Inne

„Antygona” - streszczenie szczegółowe „Antygona” jako tragedia antyczna Antygona - charakterystyka szczegółowa Teatr grecki Cechy tragedii antycznej Pochodzenie i rozwój dramatu antycznego Streszczenie „Antygony” w pigułce Kreon – charakterystyka szczegółowa Prawda rozumu a prawdy uczucia w „Antygonie” Konflikt miedzy jednostką a społeczeństwem w „Antygonie” Konflikt między tym, co boskie a tym co, ludzkie Konflikt tragiczny w „Antygonie” Sofoklesa Biografia Sofoklesa Charakterystyka pozostałych bohaterów „Antygony” Plan wydarzeń „Antygony” „Antygony” różne – reminiscencje: przekłady, kontynuacje i nawiązania... Mit rodu Labdakidów - streszczenie Sofokles - twórczość Interpretacje sceniczne „Antygony” (przykłady) Sofokles - kalendarium życia O Sofoklesie powiedzieli... Oskarżenie Antygony - lista argumentów i przemowa Obrona Antygony - lista argumentów i przemowa Mit tebański – streszczenie Czy Antygona jest bohaterką tragiczną? Ismena - charakterystyka postaci Antygona – problematyka tragedii Sofoklesa Na czym polega uniwersalność „Antygony”? Tragizm bohaterów „Antygony” Sofoklesa: Antygona, Kreon, Hajmon, Ismena Bibliografia

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies