„Potop” - TOM I - streszczenie szczegółowe - strona 16
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Potop

„Potop” - TOM I - streszczenie szczegółowe

Autor: Karolina Marlêga

Rozdział XXV
Andrzej wyruszył w drogę, podczas której słyszał opowieści napotkanych ludzi. Mówili o oddziałach Zołtarenki, mordujących ludzi, palących wsie, równających wszystko z ziemią. Kmicic przejeżdżał przez opustoszałe tereny, niegdyś tętniące życiem. W Pilwiszkach nad Szeszupą mieszczanie opowiedzieli mu o napadzie Zołtareńki i jego pięciuset ludzi. Ofiary ocaliła nieznana chorągiew z małym rycerzem na czele, która rozgoniła agresorów.
Andrzej domyślił się, że ową chorągwią dowodził Wołodyjowski.
ZatrzymaÅ‚ siÄ™ z oddziaÅ‚em na odpoczynek w okolicznym zajeździe. Karczmarz doniósÅ‚ mu, ze w staroÅ›ciÅ„skim domu przebywaÅ‚ książe BogusÅ‚aw RadziwiÅ‚Å‚ ze swym wojskiem. WiadomoÅ›ci ta ucieszyÅ‚a puÅ‚kownika, który teraz mógÅ‚ dostarczyć list adresatowi, a nie jechać aż do Tykocina. UdaÅ‚ siÄ™ zatem do BogusÅ‚awa – czÅ‚owieka w wieku trzydziestu piÄ™ciu lat, o drobnej twarzy. Książe zaczÄ…Å‚ czytać na gÅ‚os list od krewnego: „Sam WXMć w drodze bÄ…dź ostrożnym, a o tych frantach konfederatach, którzy siÄ™ przeciw mnie zbuntowali i na Podlasiu grasujÄ…, dla Boga pomyÅ›l WXMć, żeby ich rozprószyć, żeby do króla nie szli. GotujÄ… siÄ™ na ZabÅ‚udów, a tam piwa mocne; jako siÄ™ popijÄ…, żeby ich wyrżnÄ™li, każdy gospodarz swego. Bo nie godzi siÄ™ nic lepszego; ale capita uprzÄ…tnÄ…wszy poszÅ‚oby to w rozdrób (…)”, gdy w pewnym momencie zapytaÅ‚: „- SÅ‚uchajże; panie Kmicic (…) wiÄ™c ja mam razem wyjeżdżać do Prus i razem urzÄ…dzać rzeź w ZabÅ‚udowie? Razem udawać jeszcze stronnika Jana Kazimierza i patriotÄ™, i razem wycinać tych ludzi, którzy króla i ojczyzny nie chcÄ… zdradzić?”. W odpowiedzi zdruzgotany Andrzej oznajmiÅ‚, że musi dostarczyć jeszcze korespondencjÄ™ do ZabÅ‚udowa, do pana Harasimowicza. Po chwili dowiedziaÅ‚ siÄ™, że ów przebywaÅ‚ akurat u BogusÅ‚awa. Harasimowicz stanÄ…Å‚ przed Kmicicem. Gdy mężczyzna otrzymaÅ‚ swój list, RadziwiÅ‚Å‚ kazaÅ‚ mu czytać na gÅ‚os. Z kartki wynikaÅ‚o: „...starostwa moje tÅ‚oczÄ… i na ZabÅ‚udów siÄ™ gotujÄ… idÄ…c snadź do króla. Z którymi bić siÄ™ trudno, bo przecie gromada, ale albo ich wpuÅ›ciwszy, piÄ™knie popoić, a w nocy Å›piÄ…cych wyrżnąć /każdy gospodarz uczynić to może/, albo ich w piwach mocnych potruć, albo o co tam nietrudno, swawolnÄ… także kupÄ… na nich zemknąć, co by siÄ™ na nich obÅ‚owili...(…) Win, jeÅ›li nie można wywieźć(bo tu już u nas nigdzie ich nie dostanie), tedy w skok za gotowe posprzedawać(…) jeżeli siÄ™ zaÅ› kupiec nie znajdzie (czytaÅ‚ żaÅ‚osnym gÅ‚osem Harasimowicz), tedy w ziemiÄ™ pozakopywać, byle nieznacznie, żeby nad dwóch o tym nie wiedziaÅ‚o. BeczkÄ™ jednak jakÄ… i drugÄ… w Orlu i w ZabÅ‚udowie zostawić, a to z lepszych i sÅ‚odszych, co by siÄ™ uÅ‚akomili na niÄ…, a podprawić mocno truciznÄ…, żeby starszyzna przynajmniej powyzdychaÅ‚a, to siÄ™ drużyna rozbieży. Dla Boga, życzliwie mi w tym posÅ‚użcie, a sekretnie, przez miÅ‚osierdzie boże!... A palcie, co piszÄ™ i ktokolwiek o czym wiedzieć bÄ™dzie, odsyÅ‚ajcie go do mnie. Albo sami najdÄ… i wypijÄ…, albo jednajÄ…c może im ten napój podarować...”.
Po wyjÅ›ciu Harasimowicza, Kmicic zbladÅ‚, a pot wystÄ…piÅ‚ mu na czoÅ‚o. MusiaÅ‚ siÄ™ opanować. PoprosiÅ‚ BogusÅ‚awa o szczerÄ… odpowiedź na pytanie, czy hetman miaÅ‚ na celu dobro Rzeczypospolitej, na co usÅ‚yszaÅ‚ ze zdziwieniem spowodowanym nieÅ›wiadomoÅ›ciÄ… Kmicica, że: „Rzeczpospolita to postaw czerwonego sukna, za które ciÄ…gnÄ… Szwedzi, Chmielnicki, Hiperborejczykowie, Tatarzy, elektor i kto żyw naokoÅ‚o. A my z ksiÄ™ciem wojewodÄ… wileÅ„skim powiedzieliÅ›my sobie, że z tego sukna musi siÄ™ i nam tyle zostać w rÄ™ku, aby na pÅ‚aszcz wystarczyÅ‚o; dlatego nie tylko nie przeszkadzamy ciÄ…gnąć, ale i sami ciÄ…gniemy. Niechaj Chmielnicki przy Ukrainie siÄ™ ostaje, niech Szwedzi z Brandenburczykiem o Prusy i wielkopolskie kraje siÄ™ rozprawiajÄ…, niech MaÅ‚opolskÄ™ bierze Rakoczy czy kto bliższy. Litwa musi być dla ksiÄ™cia Janusza, a z jego córkÄ… dla mnie!”.
Po tych słowach Andrzej myślał, że upadnie. Powiedział Radziwiłłowi, że jest zmęczony i musi odpocząć. Obiecał przyjść później, po czym opuścił komnatę. Zrozumiał wówczas, że został oszukany i wykorzystany przez hetmana, któremu wierzył jak ojcu.




strona:    1    2    3    4    5    6    7    8    9    10    11    12    13    14    15    16    17  

Szybki test:

Charłamp to:
a) poważny i cnotliwy pułkownik, biegły i doświadczony żołnierz
b) łowczy królewski
c) starosta dzierżawiący od wojewody mazowieckiego Wąsoczę
d) porucznik piatyhorskiej chorągwi litewskiej i dowódca dragonów Janusza Radziwiłła
RozwiÄ…zanie

Książę Radziwiłł oznajmił, że Rzeczpospolita przechodzi pod władanie Szwedów:
a) o szóstej
b) o dwudziestej
c) o północy
d) w południe
RozwiÄ…zanie

Oleńka Andrzeja Kmicica przed pierwszym spotkaniem w Wodoktach widziała przed:
a) dziesięciu laty
b) sześciu laty
c) ośmiu laty
d) piętnastu laty
RozwiÄ…zanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

Inne
Charakterystyka Aleksandry Billewiczówny
Charakterystyka Andrzeja Kmicica / Babinicza
Czas i miejsce akcji „Potopu”
Geneza i okolicznoÅ›ci powstania „Potopu”
„Potop” - TOM I - streszczenie szczegółowe
PrzeglÄ…d bohaterów historycznych „Potopu”
„Potop” - TOM II - streszczenie szczegółowe
Sposoby kreowania postaci w powieÅ›ci „Potop”
„Potop” - TOM III - streszczenie szczegółowe
Obraz XVII-wiecznego społeczeństwa w powieści Henryka Sienkiewicza
„Ku pokrzepieniu serc” - znaczenie utworu „Potop”
Bohaterowie fikcyjni oraz znani z historii, a nieobecni we współczesnych podręcznikach
TÅ‚o historyczne „Potopu” - stosunki polsko-szwedzkie w XVII wieku
Streszczenie „Potopu” w piguÅ‚ce
Jan Onufry Zagłoba - charakterystyka
JÄ™zyk i styl powieÅ›ci historycznej „Potop”
„Potop” Henryka Sienkiewicza jako powieść historyczna
Kompozycja i artyzm powieÅ›ci „Potop”
Szczegółowy plan wydarzeÅ„ „Potopu”
Powieść historyczna w dziewiętnastowiecznej Polsce
Janusz Radziwiłł - charakterystyka
Biografia Henryka Sienkiewicza
Motyw miÅ‚oÅ›ci w „Potopie”
Filmowe adaptacje „Potopu”
Polscy powieÅ›ciopisarze o „Potopie”
Krytycy literaccy i badacze o „Potopie”
Ciekawostki o Henryku Sienkiewiczu
Wypowiedzi o Sienkiewiczu
Kalendarium twórczości Henryka Sienkiewicza
Kalendarium życia Henryka Sienkiewicza
Najważniejsze cytaty z „Potopu”
Bibliografia



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies