Charakterystyka Andrzeja Kmicica / Babinicza ostatnidzwonek.pl
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Potop

Charakterystyka Andrzeja Kmicica / Babinicza

Autor: Karolina Marlêga

Główną postacią męską powieści historycznej Henryka Sienkiewicza jest Andrzej Kmicic. Nazywany jest często bohaterem dynamicznym. Dzieje się tak za sprawą zmian, które w nim zachodzą podczas wydarzeń Potopu.

Choć niewiele osób wie, bohater ten jest postaciÄ… historycznÄ… - niestety bardzo maÅ‚o znanÄ…. Sienkiewicz znalazÅ‚ o nim w źródÅ‚ach tylko dwie krótkie wzmianki. Pierwsza pochodziÅ‚a z PamiÄ™tników Jana Chryzostoma Paska. PodajÄ… one, że w 1658 roku puÅ‚kownik Kmicic - „żoÅ‚nierz dobry” - sÅ‚użyÅ‚ w wojsku litewskim pod PawÅ‚em SapiehÄ… i dostaÅ‚ siÄ™ do niewoli rosyjskiej po tym, jak dowódca wyprawiÅ‚ go na podjazd przeciw ChowaÅ„skiemu w okolice SzkÅ‚owa. Na szczęście z rÄ…k Moskali wydobyÅ‚ go Czarniecki. Z kolei imiÄ™ Kmicica poznajemy w krótkim ustÄ™pie Przywilejów i konstytucji za panowania Jego Królewskiej MoÅ›ci MichaÅ‚a I roku PaÅ„skiego 1670, ponieważ w tym roku trybunaÅ‚ litewski uchyliÅ‚ zaoczny wyrok sÄ…dowy z chorążego orszaÅ„skiego, Samuela Kmicica.

Sienkiewicz wzbogacił życiorys bohatera historycznego o wątek miłości do szlachcianki Oleńki Billewiczówny, służbę u księcia Janusza Radziwiłła czy rozsadzenie kolubryny podczas obrony Jasnej Góry. Z czynów innych postaci historycznych przypisał zaś Kmicicowi pomysł nieudanego porwania Bogusława (podstarości zebrzydowski Zarzecki porwał szwedzkiego dowódcę zamku w Lanckoronie pod pozorem wypróbowania podarowanego mu konia), czy niektóre bohaterskie czyny Piotra Czarnieckiego w czasie obrony Jasnej Góry opowiedziane w Nowej gigantomachii. Z biografii Paska z kolei Sienkiewicz zaczerpnął oskarżenie o zdradę, pozyskanie względów króla Jana Kazimierza, ostre starcie z senatorami.

W momencie poznania Kmicica, jest on mÅ‚odym chorążym orszaÅ„skim. Jego wyglÄ…d opisuje cytat, z którego „widzimy” Andrzeja oczami panny OleÅ„ki: „Oczy panny Aleksandry spoczęły bÅ‚yskawicÄ… na twarzy Kmicica, a potem znów wbiÅ‚y siÄ™ w ziemiÄ™; przez ten czas jednak zdoÅ‚aÅ‚a panienka dojrzeć pÅ‚owÄ… jak żyto, mocno podgolonÄ… czuprynÄ™, smagÅ‚Ä… cerÄ™, siwe oczy bystro przed siÄ™ patrzÄ…ce, ciemny wÄ…s i twarz mÅ‚odÄ…, orlikowatÄ…, a wesoÅ‚Ä… i junackÄ…”.
SmukÅ‚y, wysoki, bogato ubrany mÅ‚odzieniec powodowaÅ‚ szybsze bicie serca u wszystkich kobiet. Uroda i maska zuchwaÅ‚ego i dumnego kawalera traciÅ‚a jednak na wartoÅ›ci w miarÄ™ rozwoju akcji. Bohater nie potrafiÅ‚ pozostać obojÄ™tny na wszystkie przygody, w których uczestniczyÅ‚, a każda odniesiona w bitwie rana, każda rozpuszczona plotka na jego temat pozostawiaÅ‚a Å›lad na jego twarzy i posturze. Po pojedynku z WoÅ‚odyjowskim zostaÅ‚a mu na gÅ‚owie gÅ‚Ä™boka blizna, po nieudanym porwaniu ksiÄ™cia BogusÅ‚awa RadziwiÅ‚Å‚a i postrzale z jego rÄ…k - Å›lad na policzku. W koÅ„cowej scenie powieÅ›ci Kmicic w niczym już nie przypomina tego przystojnego, krzepkiego zawadiaki z pierwszych rozdziałów: „Tak, to byÅ‚ on, pan Andrzej Kmicic, chorąży orszaÅ„ski. I leżaÅ‚ na wznak na wozie; gÅ‚owÄ™ miaÅ‚ obwiniÄ™tÄ… w chusty, ale przy czerwonym blasku miesiÄ…ca widać byÅ‚o doskonale jego twarz biaÅ‚Ä… i spokojnÄ…, jakby z marmuru wykutÄ… lub zlodowaciaÅ‚Ä… pod tchnieniem Å›mierci. Oczy miaÅ‚ gÅ‚Ä™boko zapadÅ‚e i zamkniÄ™te, życie nie zdradzaÅ‚o siÄ™ w nim najmniejszym ruchem”. Wraz ze zmianÄ… wyglÄ…du w bohaterze zaszÅ‚y również zmiany charakteru i stosunku do życia.

Na poczÄ…tku powieÅ›ci Kmicic jest wesoÅ‚ym, gwaÅ‚townym, porywczym awanturnikiem o bujnym temperamencie, skÅ‚onnym do „bitki i wypitki”, nieliczÄ…cym siÄ™ z prawem: „(…) byÅ‚ sam swawolnikiem, w którym dusza kipiaÅ‚a ustawicznie”. Jak siÄ™ jednak okazaÅ‚o, byÅ‚ szczery, zdolny do szlachetnych odruchów serca i do wielkiej miÅ‚oÅ›ci. WÅ›ród spoÅ‚ecznoÅ›ci XVII wiecznej zyskaÅ‚ opiniÄ™ „hulaki”. Czy możliwe jednak byÅ‚o, by czÅ‚owiek wychowany w potyczkach pogranicznych zachowywaÅ‚ siÄ™ jak wzorowy mÅ‚odzieniec? Ten potomek zubożaÅ‚ego rodu szlacheckiego przez caÅ‚e swawolne życie ryzykowaÅ‚, a za winy nigdy nie ponosiÅ‚ kary. DorastaÅ‚ w przekonaniu, że najważniejszymi wartoÅ›ciami sÄ… odwaga i siÅ‚a: „Każdy sobie pan w naszej Rzeczypospolitej; kto jeno ma szablÄ™ w garÅ›ci i lada jakÄ… partiÄ™ potrafi zaÅ‚ożyć. Co mi uczyniÄ…? Kogo ja siÄ™ bojÄ™?”. PotrafiÅ‚ zapomnieć siÄ™ w zabawie ze sprowadzajÄ…cymi go na „zÅ‚Ä… drogÄ™” towarzyszami broni, czego daÅ‚ dowód podczas nocy peÅ‚nej rozpusty, alkoholu i strzelaniny do portretów przodków Billewiczów w Lubiczu. WÅ‚aÅ›nie przez postÄ™powanie w wymienionym majÄ…tku (który otrzymaÅ‚ od Herakliusza, wraz z rÄ™kÄ… OleÅ„ki), Upicie i spalonych w rewanżu za wymordowanie kompanów WoÅ‚monowiczach popadÅ‚ w konflikt ze szlachtÄ… laudaÅ„skÄ…, pogrążyÅ‚ swe dobre imiÄ™, wsÅ‚awione w boju.

strona:    1    2    3  

Zobacz inne artykuły:

Inne
Charakterystyka Aleksandry Billewiczówny
Charakterystyka Andrzeja Kmicica / Babinicza
Czas i miejsce akcji „Potopu”
Geneza i okolicznoÅ›ci powstania „Potopu”
„Potop” - TOM I - streszczenie szczegółowe
PrzeglÄ…d bohaterów historycznych „Potopu”
„Potop” - TOM II - streszczenie szczegółowe
Obraz XVII-wiecznego społeczeństwa w powieści Henryka Sienkiewicza
„Ku pokrzepieniu serc” - znaczenie utworu „Potop”
Bohaterowie fikcyjni oraz znani z historii, a nieobecni we współczesnych podręcznikach
Sposoby kreowania postaci w powieÅ›ci „Potop”
„Potop” - TOM III - streszczenie szczegółowe
JÄ™zyk i styl powieÅ›ci historycznej „Potop”
„Potop” Henryka Sienkiewicza jako powieść historyczna
Kompozycja i artyzm powieÅ›ci „Potop”
TÅ‚o historyczne „Potopu” - stosunki polsko-szwedzkie w XVII wieku
Streszczenie „Potopu” w piguÅ‚ce
Jan Onufry Zagłoba - charakterystyka
Motyw miÅ‚oÅ›ci w „Potopie”
Szczegółowy plan wydarzeÅ„ „Potopu”
Powieść historyczna w dziewiętnastowiecznej Polsce
Janusz Radziwiłł - charakterystyka
Biografia Henryka Sienkiewicza
Filmowe adaptacje „Potopu”
Polscy powieÅ›ciopisarze o „Potopie”
Krytycy literaccy i badacze o „Potopie”
Ciekawostki o Henryku Sienkiewiczu
Wypowiedzi o Sienkiewiczu
Kalendarium twórczości Henryka Sienkiewicza
Kalendarium życia Henryka Sienkiewicza
Najważniejsze cytaty z „Potopu”
Bibliografia



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies