Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Potop

Przegląd bohaterów historycznych „Potopu”

Autor: Karolina Marlga

Jan II Kazimierz Waza

Przyszedł na świat 22 marca 1609 w Krakowie, a zmarł 16 grudnia 1672 w Nevers. Jego ojcem był król Polski i Szwecji Zygmunt III Waza, a matką Konstancja Habsburżanka - arcyksiężniczka austriacka. Jan Kazimierz był królem Polski w latach 1648 -1668 oraz tytularnym królem Szwecji do 1660 z dynastii Wazów, panującej osiemdziesiąt lat. Jednoznaczne oceny tego władcy nie są możliwe. Za niektórych jest uważany za nieudolnego monarchę, który doprowadził Rzeczpospolitą do opłakanego stanu. Z kolei Henryk Sienkiewicz w swej powieści historycznej przedstawił całkiem inny obraz Jana Kazimierza. W Potopie jest on królem mądrym, sprawiedliwym, oddanym krajowi, cierpiącym wobec ciągłych zdrad szlachty.

O tym królu mówiono “Initium Calamitatis Regni” – początek nieszczęść królestwa, co wzięto od pierwszych liter jego monogramu “Ioannes Casimirus Rex” .

Następcą Jana II Kazimierza Wazy został Michał Korybut Wiśniowiecki – drugoplanowy bohater powieści historycznej.

Jerzy Sebastian Lubomirski

Jest postacią historyczną oraz pisarzem. Przyszedł na świat 20 stycznia 1616 roku w szlacheckiej rodzinie herbu Szreniawa bez Krzyża jako syn Stanisława Lubomirskiego i Zofii z Ostrogskich. Zmarł w wieku pięćdziesięciu jeden lat we Wrocławiu na Śląsku.

Zajmował stanowisko hetmana polnego koronnego, starosty spiskiego, marszałka nadwornego koronnego, marszałka wielkiego koronnego. Był przywódcą rokoszu. Przez całe życie rywalizował ze Stefanem Czarnieckim.

W czasie najazdu Karola X Gustawa nie odstąpił od Jana Kazimierza. Aby pomóc królowi, zorganizował zbrojny oddział składający się z mieszkańców wsi województwa krakowskiego. Ponadto brał udział w oblężeniu Krakowa, dowodził pułkiem liczącym około stu koni w bitwie pod Warką, a rok później - mszcząc się za najazd na zamek w Łańcucie przez księcia Rakoczego - zniszczył Siedmiogród. Jakby tych sukcesów było mało, Lubomirski walczył w Prusach, zwyciężył Kozaków pod Cudnowem oraz zdobył Toruń. Przez długi czas hetman był powiernikiem Ludwiki Marii, z którą niestety pokłócił się, co w konsekwencji spowodowało zacieśnienie jego stosunków z Austrią i Brandenburgią. Gdy Lubomirski przyczynił się do upadku projektu dworu, ten wytoczył mu proces. Jerzego oskarżano o powiązania z obcymi państwami i namawianie wojska do buntu, a następnie skazano na utratę urzędów, banicję i infamię.
Po przeprowadzeniu się na Śląsk, Lubomirski zawarł umowę z cesarzem, Wielkim Elektorem oraz Szwecją i opublikował manifest, w którym nazywał się obrońcą wolności przed absolutyzmem dworu. Po przekroczeniu granic Rzeczypospolitej, udało mu się stworzyć grupę szlachty przeciwnej polityce króla, którego w wyniku wygrywanych bitw zmusił do ugody w Łęgonicach i do zaprzestania dalszych planów elekcyjnych. Lubomirski zmarł w samotności, nie doczekawszy dnia uznania jego poglądów.

Henryk Sienkiewicz przedstawił Lubomirskiego jako męża w sile wieku, o wspaniałej posturze, podgolonej, rzadkiej, misternie ułożonej, siwiejącej na czole czuprynie. Nad jego górną wargą widniały czarne wąsy opadające po obu stronach ust. Poza tym miał „wyniosłe” czoło, rzymski nos, wypukłe policzki, małe oczy otoczone czerwoną obwódką. Z jego twarzy przebijała pycha i próżność. Swymi wszystkimi decyzjami chciał stać się jeszcze sławniejszym i bardziej zasłużonym dla kraju, choć tak naprawdę był zbyt ambitny. W konsekwencji zuchwałego, podejrzliwego i zazdrosnego usposobienia stał się dla Rzeczypospolitej zgubniejszy niż Janusz Radziwiłł: „Czarny duch, który mieszkał w Jerzym nie cofał się przed niczym i nikim. Jerzy pragnął korony i świadomie szedł do niej przez groby i ruiny ojczyzny (…)”. Przez swą pychę zawsze psuł wszystkie prace towarzyszy na rzecz oswobodzenia ojczyzny. Choć zmarł jako człowiek „szkodliwy”, to jednak jako pierwszy z magnatów przyjął króla na swej ziemi w Lubowli. W Potopie otrzymaliśmy zapowiedź jego przyszłych czynów, prowadzących do pogorszenia sytuacji ojczyzny.

strona:    1    2    3    4    5    6    7  

Zobacz inne artykuły:

Inne
Czas i miejsce akcji „Potopu”
Geneza i okoliczności powstania „Potopu”
„Potop” - TOM I - streszczenie szczegółowe
Charakterystyka Aleksandry Billewiczówny
Charakterystyka Andrzeja Kmicica / Babinicza
„Potop” - TOM II - streszczenie szczegółowe
Przegląd bohaterów historycznych „Potopu”
„Potop” - TOM III - streszczenie szczegółowe
Obraz XVII-wiecznego społeczeństwa w powieści Henryka Sienkiewicza
„Ku pokrzepieniu serc” - znaczenie utworu „Potop”
Bohaterowie fikcyjni oraz znani z historii, a nieobecni we współczesnych podręcznikach
Sposoby kreowania postaci w powieści „Potop”
Streszczenie „Potopu” w pigułce
Jan Onufry Zagłoba - charakterystyka
Język i styl powieści historycznej „Potop”
„Potop” Henryka Sienkiewicza jako powieść historyczna
Kompozycja i artyzm powieści „Potop”
Tło historyczne „Potopu” - stosunki polsko-szwedzkie w XVII wieku
Powieść historyczna w dziewiętnastowiecznej Polsce
Janusz Radziwiłł - charakterystyka
Biografia Henryka Sienkiewicza
Motyw miłości w „Potopie”
Szczegółowy plan wydarzeń „Potopu”
Filmowe adaptacje „Potopu”
Polscy powieściopisarze o „Potopie”
Krytycy literaccy i badacze o „Potopie”
Ciekawostki o Henryku Sienkiewiczu
Wypowiedzi o Sienkiewiczu
Kalendarium twórczości Henryka Sienkiewicza
Kalendarium życia Henryka Sienkiewicza
Najważniejsze cytaty z „Potopu”
Bibliografia



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies