PrzeglÄ…d bohaterów historycznych „Potopu” - strona 4
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Potop

PrzeglÄ…d bohaterów historycznych „Potopu”

Autor: Karolina Marlêga

Konstanty Jacek Lubomisrki

To marszałek koła rycerskiego i podczaszy koronny.

Bogusław Radziwiłł

Jeden z najbogatszych i najbardziej wpływowych przedstawicieli rodu Radziwiłłów w XVII wieku urodził się w szlacheckiej rodzinie herbu Trąby 3 maja 1620 w Gdańsku, a zmarł 31 grudnia 1669 pod Królewcem). Był księciem Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego, wielokrotnym posłem na Sejm Rzeczypospolitej, chorążym, koniuszym wielkim litewskim, feldmarszałkiem szwedzkim, generalnym namiestnikiem Prus Książęcych w latach 1657-1669. Jego pradziadkiem był Mikołaj Rudy Radziwiłł - założyciel kalwińskiej linii Radziwiłłów na Birżach i Dubinkach, a rodzicami Janusz Radziwiłł - kasztelan wileński i Elżbieta Zofia Hohenzollern, córka margrabiego-elektora brandenburskiego Jana Jerzego Hohenzollerna.

Henryk Sienkiewicz uczyniÅ‚ niewielkÄ… charakterystykÄ™ wyglÄ…du bohatera: „ByÅ‚ to mÅ‚ody jeszcze czÅ‚owiek, lat trzydziestu piÄ™ciu, a wyglÄ…dajÄ…cy najwyżej na dwadzieÅ›cia pięć. (...) Książę bowiem wysoki byÅ‚ i silnie zbudowany, ale nad szerokimi jego ramionami wznosiÅ‚a siÄ™ gÅ‚owa tak maÅ‚a, jak gdyby z innego ciaÅ‚a zdjÄ™ta. Twarz miaÅ‚ również niezwykle drobnÄ…, prawie mÅ‚odzieÅ„czÄ…, ale i w niej nie byÅ‚o proporcji, nos miaÅ‚ bowiem duży, rzymski, i ogromne oczy niewypowiedzianej piÄ™knoÅ›ci i blasku, z orlÄ… prawie Å›miaÅ‚oÅ›ciÄ… spojrzenia. Wobec tych oczu i nosa reszta twarzy, okolonej w dodatku obfitymi puklami wÅ‚osów, nikÅ‚a prawie zupeÅ‚nie; usta miaÅ‚ niemal dziecinne, nad nimi maÅ‚y wÄ…sik, ledwie pokrywajÄ…cy górnÄ… wargÄ™.

Delikatność cery, podniesiona różem i bielidÅ‚em, czyniÅ‚a go podobnym do panny, a jednoczeÅ›nie zuchwaÅ‚ość duma i pewność siebie, malujÄ…ce siÄ™ w obliczu, nie pozwalaÅ‚y zapominać, iż jest to ów sÅ‚ynny chercheur de noises, jako go przezywano na dworze francuskim, czÅ‚owiek u którego ostre sÅ‚owo Å‚atwo wychodzi z ust, ale szpada jeszcze bardziej z pochwy. ByÅ‚ bardzo pewny siebie, ponieważ o jego wyczynach wojennych krążyÅ‚y legendy. Samodzielnie zdobywaÅ‚ chorÄ…gwie i dziaÅ‚a w bitwach, czujÄ…c siÄ™ na wojnie jak w swoim żywiole”
. Ze względu na swą sławę ten lekko zniewieściały, umalowany; przesadnie dbający o swój wygląd, z uwielbieniem przeglądający się w lustrze, acz odważny kawaler, był obiektem westchnień zarówno panienek, jak i mężatek.
BogusÅ‚aw miaÅ‚ cyniczny charakter. PojÄ™cia takie jak prawda, ojczyzna czy rycerski honor byÅ‚y dla niego puste. JeÅ›li sytuacja tego wymagaÅ‚a, kÅ‚amaÅ‚ bez „mrugniÄ™cia okiem”. DbaÅ‚ jedynie o siebie, swojÄ… opiniÄ™ kosmopolity niezwyciężonego w boju oraz o majÄ…tek, co udowodniÅ‚ w rozmowie z Kmicicem. PowiedziaÅ‚ wówczas, że dla Radziwiłłów Polska to: „postaw czerwonego sukna”, z którego RadziwiÅ‚Å‚owie próbujÄ… chwycić dla siebie jak najwiÄ™kszy kawaÅ‚ek.

To właśnie ten bohater otworzył oczy Andrzejowi, zdradzając haniebne zamiary Radziwiłłów wobec Polski i Litwy. Aby zemścić się na Kmicicu, za wszelką cenę starał się uwieść piękną Oleńkę, przed którą kreował się na obrońcę ojczyzny i zwolennika króla Jana Kazimierza. Złe czyny Bogusława nie zostały ukarane, przez co Sienkiewicz odszedł od zasady dydaktyzmu w powieści. Radziwiłł, choć został pokonany przez pułkownika w bitwie, to jednak odzyskuje wolność za sprawą swego krewnego Michała, który go wykupuje.

W perspektywie historycznej Bogusław jest - podobnie jak jego stryjeczny brat Janusz - postacią kontrowersyjną. Przez jednych nazywany zdrajcą Rzeczypospolitej i magnatem dbającym wyłącznie o swoje prywatne interesy i majątki, przez innych uważany za patriotę chcącego ocalić Wielkie Księstwo Litewskie przed obcą władzą. W powieści jego ocena jest jednoznaczna. Przez większość literaturoznawców jest uważany za najgorszy z czarnych charakterów Potopu, ponieważ nie miał złudzeń co do konsekwencji swego postępowania, a jednak nie zaprzestał złych czynów. Wszystko robił świadomie.

Michał Kazimierz Radziwiłł

strona:    1    2    3    4    5    6    7  

Zobacz inne artykuły:

Inne
Czas i miejsce akcji „Potopu”
Geneza i okolicznoÅ›ci powstania „Potopu”
„Potop” - TOM I - streszczenie szczegółowe
Charakterystyka Aleksandry Billewiczówny
Charakterystyka Andrzeja Kmicica / Babinicza
„Potop” - TOM II - streszczenie szczegółowe
PrzeglÄ…d bohaterów historycznych „Potopu”
„Potop” - TOM III - streszczenie szczegółowe
Obraz XVII-wiecznego społeczeństwa w powieści Henryka Sienkiewicza
„Ku pokrzepieniu serc” - znaczenie utworu „Potop”
Bohaterowie fikcyjni oraz znani z historii, a nieobecni we współczesnych podręcznikach
Sposoby kreowania postaci w powieÅ›ci „Potop”
Streszczenie „Potopu” w piguÅ‚ce
Jan Onufry Zagłoba - charakterystyka
JÄ™zyk i styl powieÅ›ci historycznej „Potop”
„Potop” Henryka Sienkiewicza jako powieść historyczna
Kompozycja i artyzm powieÅ›ci „Potop”
TÅ‚o historyczne „Potopu” - stosunki polsko-szwedzkie w XVII wieku
Powieść historyczna w dziewiętnastowiecznej Polsce
Janusz Radziwiłł - charakterystyka
Biografia Henryka Sienkiewicza
Motyw miÅ‚oÅ›ci w „Potopie”
Szczegółowy plan wydarzeÅ„ „Potopu”
Filmowe adaptacje „Potopu”
Polscy powieÅ›ciopisarze o „Potopie”
Krytycy literaccy i badacze o „Potopie”
Ciekawostki o Henryku Sienkiewiczu
Wypowiedzi o Sienkiewiczu
Kalendarium twórczości Henryka Sienkiewicza
Kalendarium życia Henryka Sienkiewicza
Najważniejsze cytaty z „Potopu”
Bibliografia



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies