Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Potop

Filmowe adaptacje „Potopu”

Autor: Karolina Marlga

Aby zapanować nad blisko tysiącstronicową historią, wydarzenia i perypetie zgrupowano wokół postaci centralnej – Andrzeja Kmicica. Bujnicki i Helman zauważają trafnie, że: „Kmicic jest obecny na ekranie niemal we wszystkich scenach, w pozostałych mówi się o nim w taki sposób, że choć nieobecny – pozostaje istotnym składnikiem danego wątku czy epizodu narracyjnego (na przykład sceny między Oleńką i Bogusławem lub sceny w obozie pułkowników)”. Nie znaczy to, że w filmie ukazano wszystkie losy głównego bohatera. Jego perypetie również podległy skróceniu. Ponadto temu drastycznemu obostrzeniu poddano także ilość postaci i wątków filmu oraz zmieniono ich hierarchię ważności (nie poznajemy filmowej „wersji” Ketlinga, Anusi Borzobohatej-Krasieńskiej czy Rzędziana). Ograniczono rolę Zagłoby, choć to jedna z najzabawniejszych i najciekawszych postaci powieści.

Film Hoffmana składa się z dwóch części akcentujących przełom wewnętrzny głównego bohatera. Jak zauważają Bujnicki i Helman:

Część I kończy się obrazami zmagań wewnętrznych Kmicica, który raniony przez Bogusława Radziwiłła, w chacie smolarza zastanawia się na tym, jak pokierować życiem, by zasłużyć się ojczyźnie i odzyskać dobre imię. Cześć ta dramaturgicznie jest bardziej zwarta, ma żywszą akcję i szybsze Tampo; eksponuje się tu przede wszystkim wątki indywidualne.

Część II – dzieje ekspiacji Kmicica – rzutowana jest na szersze tło wydarzeń wojennych i ma charakter bardziej epicki. Więcej tu wielkich, z rozmachem inscenizowanych scen masowych, wolniejsze tempo, mniej wyraźnie węzły fabuły”.


Decyzje dotyczące obsady głównych ról wywołały w kraju żywe i bezpodstawne dyskusje. Krytycy filmowi nie zgadzali się, by w Kmicica wcielił się Azja z Pana Wołodyjowskiego, czyli Daniel Olbrychski. Z kolei niektórzy czytelnicy podnosili negatywne głosy, jeżeli chodzi o wygląd i umiejętności aktorskie mężczyzny. Uważali, że nie jest podobny do sienkiewiczowskiego pierwowzoru, a – co gorsze – nie podoła roli, mimo iż wcześniej zagrał w tak znakomitych obrazach, jak: Ziemia obiecana (jako Karol Borowiecki), Wesele (jako Pan Młody), Krajobraz po bitwie (jako Tadeusz), Różaniec z granatów (jako Józef Łaptak), Brzezina (jako Bolesław), Struktura kryształu, Polowanie na muchy, Małżeństwo z rozsądku (jako Andrzej), Popioły.
Takie same opinie dotyczyły odtwórczyni roli Oleńki. Małgorzacie Braunek, która pokonała w castingu dziewięć tysięcy kandydatek, zarzucano, iż posiada bardziej nordycką niż słowiańską urodę, że źle wygląda w historycznym kostiumie. Co gorsza, z racji poprzednich ról (Diabeł jako narzeczona, Trzecia część nocy jako Helena, Lokis: Rękopis profesora Wittembacha (Lokis) jako Julia Dowgiałło, Polowanie na muchy jako Irena, Wniebowstąpienie jako Raisa) wszyscy postrzegali ją jako kobietę-modliszkę, a nie niewinną dziewicę Aleksandrę.

W pozostałych rolach wystąpili między innymi: Tadeusz Łomnicki (Michał Wołodyjowski), Kazimierz Wichniarz (Onufry Zagłoba), Władysław Hańcza (książę Janusz Radziwiłł), Leszek Teleszyński (książę Bogusław Radziwiłł), Ryszard Filipski (wachmistrz Soroka), Wiesława Mazurkiewicz (ciotka Kulwiecówna), Franciszek Pieczka (Kiemlicz), Lesław Janicki (Damian Kiemlicz), Wacław Janicki (Kosma Kiemlicz), Bruno O'Ya (Józwa Butrym), Włodzimierz Bednarski (Zend), Bogusz Bilewski (Kulwiec - Hipocentaurus), Andrzej Kozak (Rekuć Leliwa), Stanisław Michalski (Jaromir Kokosiński), Leszek Herdegen (Sakowicz), Krzysztof Kowalewski (Roch Kowalski), Stanisław Jasiukiewicz (przeor Augustyn Kordecki), Wiesław Gołas (Stefan Czarniecki), Piotr Pawłowski (Jan II Kazimierz), Leon Niemczyk (Karol X Gustaw), Jerzy Przybylski (generał Burchard Miller), Tadeusz Schmidt (Oskierko), Stefan Szmidt (Tyzenhauz), Mieczysław Voit (Weyhard Wrzeszczowicz), Arkadiusz Bazak (Kuklinowski), Jerzy Fedorowicz (Braun), Adam Perzyk (Charłamp). Postać Michała Wołodyjowskiego kreował, prócz Tadeusza Łomnickiego, również Zbigniew Zamachowski (Ogniem i mieczem). Z kolei w Jana Onufrego Zagłobę wcielali się między innymi Mieczysław Pawlikowski (film Pan Wołodyjowski z 1969 roku w reżyserii Janusza Hoffmana oraz serial Przygody pana Michała Komorowskiego). W pierwszej, najnowszej części Trylogii Hoffman zdecydował się na obsadzenie w roli tęgiego szlachcica z bielmem na oku Krzysztofa Kowalewskiego.

strona:    1    2    3    4  

Zobacz inne artykuły:

Inne
Charakterystyka Aleksandry Billewiczówny
Charakterystyka Andrzeja Kmicica / Babinicza
Czas i miejsce akcji „Potopu”
Geneza i okoliczności powstania „Potopu”
„Potop” - TOM I - streszczenie szczegółowe
Przegląd bohaterów historycznych „Potopu”
„Potop” - TOM II - streszczenie szczegółowe
Obraz XVII-wiecznego społeczeństwa w powieści Henryka Sienkiewicza
„Ku pokrzepieniu serc” - znaczenie utworu „Potop”
Bohaterowie fikcyjni oraz znani z historii, a nieobecni we współczesnych podręcznikach
Sposoby kreowania postaci w powieści „Potop”
„Potop” - TOM III - streszczenie szczegółowe
Język i styl powieści historycznej „Potop”
„Potop” Henryka Sienkiewicza jako powieść historyczna
Kompozycja i artyzm powieści „Potop”
Tło historyczne „Potopu” - stosunki polsko-szwedzkie w XVII wieku
Streszczenie „Potopu” w pigułce
Jan Onufry Zagłoba - charakterystyka
Biografia Henryka Sienkiewicza
Motyw miłości w „Potopie”
Szczegółowy plan wydarzeń „Potopu”
Powieść historyczna w dziewiętnastowiecznej Polsce
Janusz Radziwiłł - charakterystyka
Filmowe adaptacje „Potopu”
Polscy powieściopisarze o „Potopie”
Krytycy literaccy i badacze o „Potopie”
Wypowiedzi o Sienkiewiczu
Kalendarium twórczości Henryka Sienkiewicza
Kalendarium życia Henryka Sienkiewicza
Ciekawostki o Henryku Sienkiewiczu
Najważniejsze cytaty z „Potopu”
Bibliografia



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies