„Co ja słyszę! Co u kata!
Zdmuchnął żonę Cześnikowi
I z nią swego syna swata!”

Podstolina tłumaczy Rejentowi, ze wybrała jego syna, ponieważ była z nim kiedyś związana, podobał się jej. Nagle zauważa Papkina i nakazuje mu wyjść, ale ten cierpliwie czeka na odpowiedź w sprawie pojedynku. Wdowa ma żal do niego, że obciążył ją zobowiązaniem wobec Raptusiewicza: „opłakane wyrwał słowo”. Milczek prosi, by Anna wysłała Papkina z poleceniami do Cześnika, a sam idzie napisać do niego list.

Scena 6

Papkin nie może uwierzyć, że Podstolina złamała dane słowo. Obawia się, ze przez jej niekonsekwencję i brak odpowiedzialności, wydarzy się nieszczęście.

Podstolina, Papkin

Papkin pyta Podstolinę, czy prawdą jest to, słyszał. Wyrzuca damie, że przez nią może wydarzyć się nieszczęście, bo Cześnik nie przeżyje takiego upokorzenia:

„Z twej przyczyny wszyscy zginą.
Czyliż Cześnik ci nie znany?”

Namawia ją, by zmieniła zdanie i poszła z nim, ale wdówka nie ma takiego zamiaru. Nakazuje przekazać Cześnikowi słowa przeprosin i skruchy:

„Powiedz oraz, jak mą duszę
Zbyt boleśnie żal przenika.
Że się tak z nim rozstać muszę.
Niech porywczo mnie nie gani...”
Papkin zapewnia ją, że nie powtórzy takich kłamstw.

Scena 7

Rejent wystosował do Cześnika list z odpowiedzią, przekazuje go Papkinowi i niegrzecznie „wyprasza” gościa – słudzy Milczka zrzucają Papkina ze schodów.

Podstolina, Papkin, Rejent

Rejent przekazuje Papkinowi list do Cześnika. Emisariusz po wypełnieniu polecenia chce w spokoju opuścić „teren wroga”, ale boi się wychodzić, bo za drzwiami na schodach stoją prawdopodobnie słudzy Rejenta, którzy zechcą potraktować go brutalnie. Nie myli się – pachołkowie Milczka „pomagają” Papkinowi „zejść” z ciemnych „wschodów”. Słychać łoskot spadającego ciała.

Akt IV

Cześnik przygotowuje się do pojedynku. Papkin przynosi wiadomości o zdradzie Podstoliny i zaczyna obawiać się o swoje życie – sądzi, że Rejent otruł go winem. Zaczyna sporządzać testament. Cześnik opracowuje plan zemsty: dyktuje list Dyndalskiemu, a następnie posyła służącą Rózię po Wacława. Po przybyciu Rejentowicza Cześnik „zmusza” go do małżeństwa z Klarą. Progi domu Raptusiewicza przestępuje niespodziewanie Milczek. Cała sytuacja wyjaśnia się i wszystko kończy się dobrze – następuje sąsiedzka zgoda.

Scena 1

Cześnik przygotowuje się do pojedynku i do wesela. Dyndalski pomaga mu przepasać karabelę. W czasie tej czynności Raptusiewicz wspomina swoją młodość i udział w Konfederacji barskiej, irytuje go długa nieobecność Papkina i brak odpowiedzi ze strony Rejenta.

Cześnik, Dyndalski

Akcja przenosi się do części zamku należącej do Cześnika. Tam w asyście sługi Śmigalskiego i kuchmistrza Perełki Raptusiewicz ogląda karabelę, po czym rozkazuje Śmigalskiemu, by szybko siodłał konia i „lotem błyskawicy” powiadomił i zaprosił wszystkich na przyjęcie weselne.

Karabela – lekka, ozdobna, krzywa szabla z widocznym ostrzem i zdobną głowicą rękojeści w kształcie stylizowanej głowy orła. W Polsce XVII i XVIII wieku noszona przez szlachtę do stroju paradnego.

Kucharzowi zleca przygotowanie odpowiednich i smacznych potraw, stół każe przyozdobić imionami nowożeńców: Maciej – Hanna z wyeksponowanymi sercami – symbolem miłości i napisem Vivat. Niepokoi się długą nieobecnością Papkina i brakiem odpowiedzi ze strony Rejenta: „Rejent siedzi jak lis w jamie (...)” Dyndalski podejrzewa, że Rejent milczy, bo lęka się „stanąć w szranki” z Cześnikiem. Ten przytakuje mu i dobywając szabli, wspomina czasy konfederacji barskiej:

„He, he, he! Pani barska!
Pod Słonimem, Podhajcami,
Berdyczowem, Łomazami
Dobrze mi się wysłużyła (...)”

Nawiązuje też do swojej wczesnej młodości, kiedy brał udział w sejmikach szlachty. Podczas obrad dochodziło czasem do zatargów, a w ruch szły szable. Wygrywali ci, którzy zręczniej nimi władali. Dyndalski pomaga przepasać Raptusiewiczowi karabelę, potem odchodzi.

Konfederacja barska – 1768 – 1772 (XVIII w.), {konfederacja - związek}; związek zbrojny zawiązany w Barze - na Podolu 29 lutego 1768 roku przez szlachtę polską w obronie wiary chrześcijańskiej i niepodległości Rzeczypospolitej. Skierowany przeciwko królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu i popierającym go władzom rosyjskim, w tym cesarzowej Rosji Katarzynie II. Naczelnym hasłem konfederatów były wiara i wolność. Niektórzy historycy nazywają konfederację pierwszym powstaniem narodowym, które w kwestiach ustrojowych połączyło konserwatystów i zwolenników reform.

Scena 2

Papkin powraca ze złymi nowinami. Relacjonuje Cześnikowi, w jaki sposób został przyjęty przez „wroga”, przy tym kłamie, ale Raptusiewicz nie daje wiary jego drobnym oszustwom i sugeruje, że pewnie Rejent otruł kłamczucha. Z listu dowiaduje się o zdradzie narzeczonej.

strona:    1    2    3    4    5    6    7  

Szybki test:

Intercyza to:
a) umowa majątkowa
b) umowa graniczna
c) umowa własnościowa
d) umowa przedślubna
Rozwiązanie

Karabela to:
a) określenie kobiety
b) napój
c) broń
d) część stroju szlacheckiego
Rozwiązanie

Wacław pojmany przez Papkina podaje się za:
a) podstolego
b) rejenta
c) sędziego
d) komisarza
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

Inne

„Zemsta” Aleksandra Fredry - szczegółowe streszczenie Kto jest kim w „Zemście” Plan wydarzeń „Zemsty” Geneza „Zemsty” Rejent Milczek – charakterystyka szczegółowa Cześnik charakterystyka szczegółowa Biografia Aleksandra Fredry „Zemsta” – sterszczenie w pigułce Czas i miejsce akcji w „Zemście” „Zemsta” Fredry bawi czy skłania do refleksji? Komizm „Zemsty” Podaj przykłady manipulacji w „Zemście” Fredry Humor w „Zemście” Kompozycja i styl „Zemsty” Józef Papkin – charakterystyka postaci Znaczenie tytułu komedii Aleksandra Fredry „Zemsta” Język „Zemsty” Jaki morał płynie z „Zemsty” Aleksandra Fredry? Dlaczego „Zemsta” Fredry to komedia intrygi Najważniejsze problemy w „Zemście” Cechy gatunkowe komedii Historia zemsty w „Zemście” Charakterystyka pozostałych bohaterów Wywiad z Papkinem, postacią z „Zemsty" Aleksandra Fredry Gatunek „Zemsty” Aleksandra Fredry i jego cechy Jaki jest sens motta utworu „Zemsta” Fredry? Jak powstała książka Aleksandra Fredry „Zemsta”? Kto się na kim i za co mści w „Zemście” Aleksandra Fredry? Charakterystyka Papkina z „Zemsty” Aleksandra Fredry, jako bohatera, który najbardziej śmieszy Motywy w „Zemście” Fredry Kalendarium twórczości Fredry Która z postaci w „Zemście” Fredry wzbudza niechęć i dlaczego? Symbolika muru i jego rola w „Zemście” Twórczość Aleksandra Fredry Najważniejsze cytaty z „Zemsty” Przyczyny konfliktu w „Zemście” Aleksandra Fredry Inscenizacje i ekranizacje „Zemsty” Słynne powiedzonka w „Zemście” Aleksandra Fredry Bibliografia Co oznacza skrót JW w „Zemście” Aleksandra Fredry Czym była Artemiza? Wyjaśnij cytat: „Jeśli nie chcesz mojej zguby, krokodyla daj mi luby” Słynne mury w historii i kulturze Zinterpretuj słowa Papkina „Jestem Papkin, lew Północy...” Cytaty z Aleksandra Fredry Fredro - kalendarium życia

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies