Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Zemsta

Geneza „Zemsty”

Autor: Ewa Petniak

Geneza komedii Zemsta

Pomysł sporu o zamek Fredro zaczerpnął z autentycznych akt rodzinnych z XVII wieku dotyczących sporu o zamurowanie muru dzielącego parcele dwóch szlachciców w zamczysku w Odrzykoniu (Skotnicki – pieniacz i krętacz contra Firlej – zawadiaka i gwałtownik), zakończonego ślubem młodych potomków. Tło dla opisanego konfliktu stanowią czasy zmierzchu Rzeczpospolitej szlacheckiej.

Zemsta ma swoje źródło w autentycznym konflikcie i wiąże się z osobą samego Fredry. Po latach starań, jesienią 1828 roku Aleksander Fredro ożenił się z Zofią z Jabłonowskich Skarbkową. Małżonka wniosła mu w posagu połowę zamku w Odrzykoniu pod Krosnem. W starych dokumentach dotyczących posiadłości pisarz odnalazł XVII – wieczne akta procesów sądowych i... wykorzystał je, by stworzyć dzieło literackie, będące jednocześnie niezwykle zabawną komedią utrzymaną w konwencji dramatu antycznego.

Dramat antyczny – to najstarszy rodzaj dramatu powstały w starożytnej Grecji. Dzielił się na tragedię i komedię. Jego główną cechą była zasada jedności miejsca, czasu i akcji. Czas akcji ograniczał się do dwudziestu czterech godzin, jednego pomieszczenia i jednego wątku. Na scenie występował chór, trzech aktorów w maskach, grających na przemian różne role, posługujących się stylem mówienia adekwatnym do gatunku i tematyki dzieła (zasada decorum). Maski aktorów odzwierciedlały charaktery granych przez nich postaci. Występował bohater tragiczny. Celem dramatu było wzbudzenie w widzach uczuć – głównie litości i trwogi, by przez nie oczyścić umysł, rozładować nagromadzone emocje (kategoria katharsis – oczyszczenie). Kompozycja dramatu obejmowała: wprowadzenie, punkt kulminacyjny i rozwiązanie akcji, a ponadto opierała się na układzie przyczynowo – skutkowym przedstawianych zdarzeń.

Według znalezionych zaświadczeń zamek w Odrzykoniu miał swego czasu dwóch właścicieli: wojewodę Piotra Firleja i kasztelana Jana Skotnickiego. Obydwaj mieszkańcy „twierdzy” ciągle prowadzili ze sobą spory i procesy, dochodziło do awantur i zatargów. Kres konfliktom położył ślub wojewodzica – syna wojewody Firleja z kasztelanką Skotnicką.

Szybki test:

Małżonka Fredry wniosła mu w posagu połowę zamku w Odrzykoniu pod:
a) Krasiczynem
b) Kolsztynem
c) Kaliszem
d) Krosnem
Rozwiązanie

Dwóch autentycznych, sprzeczających się ze sobą właścicieli zamku w Odrzykoniu to:
a) wojewoda i kasztelan
b) radca i koniuszy
c) posesor i sędzia
d) rejent i asesor
Rozwiązanie

Akta procesów sądowych, które odnalazł Fredro na zamku w Odrzykoniu pochodziły z wieku:
a) XVII
b) XVI
c) XVIII
d) XVI
Rozwiązanie

Zobacz inne artykuły:

Inne

„Zemsta” Aleksandra Fredry - szczegółowe streszczenie Kto jest kim w „Zemście” Geneza „Zemsty” Plan wydarzeń „Zemsty” „Zemsta” – sterszczenie w pigułce Czas i miejsce akcji w „Zemście” „Zemsta” Fredry bawi czy skłania do refleksji? Rejent Milczek – charakterystyka szczegółowa Cześnik charakterystyka szczegółowa Biografia Aleksandra Fredry Komizm „Zemsty” Podaj przykłady manipulacji w „Zemście” Fredry Humor w „Zemście” Kompozycja i styl „Zemsty” Józef Papkin – charakterystyka postaci Język „Zemsty” Jaki morał płynie z „Zemsty” Aleksandra Fredry? Dlaczego „Zemsta” Fredry to komedia intrygi Najważniejsze problemy w „Zemście” Cechy gatunkowe komedii Historia zemsty w „Zemście” Charakterystyka pozostałych bohaterów Znaczenie tytułu komedii Aleksandra Fredry „Zemsta” Jaki jest sens motta utworu „Zemsta” Fredry? Jak powstała książka Aleksandra Fredry „Zemsta”? Kto się na kim i za co mści w „Zemście” Aleksandra Fredry? Charakterystyka Papkina z „Zemsty” Aleksandra Fredry, jako bohatera, który najbardziej śmieszy Motywy w „Zemście” Fredry Wywiad z Papkinem, postacią z „Zemsty" Aleksandra Fredry Gatunek „Zemsty” Aleksandra Fredry i jego cechy Symbolika muru i jego rola w „Zemście” Twórczość Aleksandra Fredry Kalendarium twórczości Fredry Która z postaci w „Zemście” Fredry wzbudza niechęć i dlaczego? Przyczyny konfliktu w „Zemście” Aleksandra Fredry Najważniejsze cytaty z „Zemsty” Słynne powiedzonka w „Zemście” Aleksandra Fredry Inscenizacje i ekranizacje „Zemsty” Czym była Artemiza? Wyjaśnij cytat: „Jeśli nie chcesz mojej zguby, krokodyla daj mi luby” Słynne mury w historii i kulturze Zinterpretuj słowa Papkina „Jestem Papkin, lew Północy...” Cytaty z Aleksandra Fredry Fredro - kalendarium życia Bibliografia Co oznacza skrót JW w „Zemście” Aleksandra Fredry

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies