Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Zemsta
Geneza komedii Zemsta
Pomysł sporu o zamek Fredro zaczerpnął z autentycznych akt rodzinnych z XVII wieku dotyczących sporu o zamurowanie muru dzielącego parcele dwóch szlachciców w zamczysku w Odrzykoniu (Skotnicki – pieniacz i krętacz contra Firlej – zawadiaka i gwałtownik), zakończonego ślubem młodych potomków. Tło dla opisanego konfliktu stanowią czasy zmierzchu Rzeczpospolitej szlacheckiej.
Zemsta ma swoje źródło w autentycznym konflikcie i wiąże się z osobą samego Fredry. Po latach starań, jesienią 1828 roku Aleksander Fredro ożenił się z Zofią z Jabłonowskich Skarbkową. Małżonka wniosła mu w posagu połowę zamku w Odrzykoniu pod Krosnem. W starych dokumentach dotyczących posiadłości pisarz odnalazł XVII – wieczne akta procesów sądowych i... wykorzystał je, by stworzyć dzieło literackie, będące jednocześnie niezwykle zabawną komedią utrzymaną w konwencji dramatu antycznego.
Dramat antyczny – to najstarszy rodzaj dramatu powstały w starożytnej Grecji. Dzielił się na tragedię i komedię. Jego główną cechą była zasada jedności miejsca, czasu i akcji. Czas akcji ograniczał się do dwudziestu czterech godzin, jednego pomieszczenia i jednego wątku. Na scenie występował chór, trzech aktorów w maskach, grających na przemian różne role, posługujących się stylem mówienia adekwatnym do gatunku i tematyki dzieła (zasada decorum). Maski aktorów odzwierciedlały charaktery granych przez nich postaci. Występował bohater tragiczny. Celem dramatu było wzbudzenie w widzach uczuć – głównie litości i trwogi, by przez nie oczyścić umysł, rozładować nagromadzone emocje (kategoria katharsis – oczyszczenie). Kompozycja dramatu obejmowała: wprowadzenie, punkt kulminacyjny i rozwiązanie akcji, a ponadto opierała się na układzie przyczynowo – skutkowym przedstawianych zdarzeń.
Według znalezionych zaświadczeń zamek w Odrzykoniu miał swego czasu dwóch właścicieli: wojewodę Piotra Firleja i kasztelana Jana Skotnickiego. Obydwaj mieszkańcy „twierdzy” ciągle prowadzili ze sobą spory i procesy, dochodziło do awantur i zatargów. Kres konfliktom położył ślub wojewodzica – syna wojewody Firleja z kasztelanką Skotnicką.
a) posesor i sędzia
b) radca i koniuszy
c) wojewoda i kasztelan
d) rejent i asesor
Rozwiązanie
Małżonka Fredry wniosła mu w posagu połowę zamku w Odrzykoniu pod:
a) Krasiczynem
b) Kolsztynem
c) Krosnem
d) Kaliszem
Rozwiązanie
Akta procesów sądowych, które odnalazł Fredro na zamku w Odrzykoniu pochodziły z wieku:
a) XVII
b) XVI
c) XVI
d) XVIII
Rozwiązanie
Partner serwisu:
kontakt | polityka cookies
Geneza „Zemsty”
Autor: Ewa PetniakGeneza komedii Zemsta
Pomysł sporu o zamek Fredro zaczerpnął z autentycznych akt rodzinnych z XVII wieku dotyczących sporu o zamurowanie muru dzielącego parcele dwóch szlachciców w zamczysku w Odrzykoniu (Skotnicki – pieniacz i krętacz contra Firlej – zawadiaka i gwałtownik), zakończonego ślubem młodych potomków. Tło dla opisanego konfliktu stanowią czasy zmierzchu Rzeczpospolitej szlacheckiej.
Zemsta ma swoje źródło w autentycznym konflikcie i wiąże się z osobą samego Fredry. Po latach starań, jesienią 1828 roku Aleksander Fredro ożenił się z Zofią z Jabłonowskich Skarbkową. Małżonka wniosła mu w posagu połowę zamku w Odrzykoniu pod Krosnem. W starych dokumentach dotyczących posiadłości pisarz odnalazł XVII – wieczne akta procesów sądowych i... wykorzystał je, by stworzyć dzieło literackie, będące jednocześnie niezwykle zabawną komedią utrzymaną w konwencji dramatu antycznego.
Dramat antyczny – to najstarszy rodzaj dramatu powstały w starożytnej Grecji. Dzielił się na tragedię i komedię. Jego główną cechą była zasada jedności miejsca, czasu i akcji. Czas akcji ograniczał się do dwudziestu czterech godzin, jednego pomieszczenia i jednego wątku. Na scenie występował chór, trzech aktorów w maskach, grających na przemian różne role, posługujących się stylem mówienia adekwatnym do gatunku i tematyki dzieła (zasada decorum). Maski aktorów odzwierciedlały charaktery granych przez nich postaci. Występował bohater tragiczny. Celem dramatu było wzbudzenie w widzach uczuć – głównie litości i trwogi, by przez nie oczyścić umysł, rozładować nagromadzone emocje (kategoria katharsis – oczyszczenie). Kompozycja dramatu obejmowała: wprowadzenie, punkt kulminacyjny i rozwiązanie akcji, a ponadto opierała się na układzie przyczynowo – skutkowym przedstawianych zdarzeń.
Według znalezionych zaświadczeń zamek w Odrzykoniu miał swego czasu dwóch właścicieli: wojewodę Piotra Firleja i kasztelana Jana Skotnickiego. Obydwaj mieszkańcy „twierdzy” ciągle prowadzili ze sobą spory i procesy, dochodziło do awantur i zatargów. Kres konfliktom położył ślub wojewodzica – syna wojewody Firleja z kasztelanką Skotnicką.
Szybki test:
Dwóch autentycznych, sprzeczających się ze sobą właścicieli zamku w Odrzykoniu to:a) posesor i sędzia
b) radca i koniuszy
c) wojewoda i kasztelan
d) rejent i asesor
Rozwiązanie
Małżonka Fredry wniosła mu w posagu połowę zamku w Odrzykoniu pod:
a) Krasiczynem
b) Kolsztynem
c) Krosnem
d) Kaliszem
Rozwiązanie
Akta procesów sądowych, które odnalazł Fredro na zamku w Odrzykoniu pochodziły z wieku:
a) XVII
b) XVI
c) XVI
d) XVIII
Rozwiązanie
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies