Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Zemsta

Geneza „Zemsty”

Autor: Ewa Petniak

Geneza komedii Zemsta

Pomysł sporu o zamek Fredro zaczerpnął z autentycznych akt rodzinnych z XVII wieku dotyczących sporu o zamurowanie muru dzielącego parcele dwóch szlachciców w zamczysku w Odrzykoniu (Skotnicki – pieniacz i krętacz contra Firlej – zawadiaka i gwałtownik), zakończonego ślubem młodych potomków. Tło dla opisanego konfliktu stanowią czasy zmierzchu Rzeczpospolitej szlacheckiej.

Zemsta ma swoje źródło w autentycznym konflikcie i wiąże się z osobą samego Fredry. Po latach starań, jesienią 1828 roku Aleksander Fredro ożenił się z Zofią z Jabłonowskich Skarbkową. Małżonka wniosła mu w posagu połowę zamku w Odrzykoniu pod Krosnem. W starych dokumentach dotyczących posiadłości pisarz odnalazł XVII – wieczne akta procesów sądowych i... wykorzystał je, by stworzyć dzieło literackie, będące jednocześnie niezwykle zabawną komedią utrzymaną w konwencji dramatu antycznego.

Dramat antyczny – to najstarszy rodzaj dramatu powstały w starożytnej Grecji. Dzielił się na tragedię i komedię. Jego główną cechą była zasada jedności miejsca, czasu i akcji. Czas akcji ograniczał się do dwudziestu czterech godzin, jednego pomieszczenia i jednego wątku. Na scenie występował chór, trzech aktorów w maskach, grających na przemian różne role, posługujących się stylem mówienia adekwatnym do gatunku i tematyki dzieła (zasada decorum). Maski aktorów odzwierciedlały charaktery granych przez nich postaci. Występował bohater tragiczny. Celem dramatu było wzbudzenie w widzach uczuć – głównie litości i trwogi, by przez nie oczyścić umysł, rozładować nagromadzone emocje (kategoria katharsis – oczyszczenie). Kompozycja dramatu obejmowała: wprowadzenie, punkt kulminacyjny i rozwiązanie akcji, a ponadto opierała się na układzie przyczynowo – skutkowym przedstawianych zdarzeń.

Według znalezionych zaświadczeń zamek w Odrzykoniu miał swego czasu dwóch właścicieli: wojewodę Piotra Firleja i kasztelana Jana Skotnickiego. Obydwaj mieszkańcy „twierdzy” ciągle prowadzili ze sobą spory i procesy, dochodziło do awantur i zatargów. Kres konfliktom położył ślub wojewodzica – syna wojewody Firleja z kasztelanką Skotnicką.


Szybki test:

Dwóch autentycznych, sprzeczających się ze sobą właścicieli zamku w Odrzykoniu to:
a) posesor i sędzia
b) radca i koniuszy
c) wojewoda i kasztelan
d) rejent i asesor
Rozwiązanie

Małżonka Fredry wniosła mu w posagu połowę zamku w Odrzykoniu pod:
a) Krasiczynem
b) Kolsztynem
c) Krosnem
d) Kaliszem
Rozwiązanie

Akta procesów sądowych, które odnalazł Fredro na zamku w Odrzykoniu pochodziły z wieku:
a) XVII
b) XVI
c) XVI
d) XVIII
Rozwiązanie

Zobacz inne artykuły:

Inne
„Zemsta” Aleksandra Fredry - szczegółowe streszczenie
Kto jest kim w „Zemście”
Plan wydarzeń „Zemsty”
Geneza „Zemsty”
Rejent Milczek – charakterystyka szczegółowa
Cześnik charakterystyka szczegółowa
Biografia Aleksandra Fredry
„Zemsta” – sterszczenie w pigułce
Czas i miejsce akcji w „Zemście”
„Zemsta” Fredry bawi czy skłania do refleksji?
Józef Papkin – charakterystyka postaci
Komizm „Zemsty”
Podaj przykłady manipulacji w „Zemście” Fredry
Humor w „Zemście”
Kompozycja i styl „Zemsty”
Charakterystyka pozostałych bohaterów
Znaczenie tytułu komedii Aleksandra Fredry „Zemsta”
Język „Zemsty”
Jaki morał płynie z „Zemsty” Aleksandra Fredry?
Dlaczego „Zemsta” Fredry to komedia intrygi
Najważniejsze problemy w „Zemście”
Cechy gatunkowe komedii
Historia zemsty w „Zemście”
Wywiad z Papkinem, postacią z „Zemsty" Aleksandra Fredry
Gatunek „Zemsty” Aleksandra Fredry i jego cechy
Jaki jest sens motta utworu „Zemsta” Fredry?
Jak powstała książka Aleksandra Fredry „Zemsta”?
Kto się na kim i za co mści w „Zemście” Aleksandra Fredry?
Charakterystyka Papkina z „Zemsty” Aleksandra Fredry, jako bohatera, który najbardziej śmieszy
Motywy w „Zemście” Fredry
Twórczość Aleksandra Fredry
Kalendarium twórczości Fredry
Która z postaci w „Zemście” Fredry wzbudza niechęć i dlaczego?
Symbolika muru i jego rola w „Zemście”
Najważniejsze cytaty z „Zemsty”
Przyczyny konfliktu w „Zemście” Aleksandra Fredry
Inscenizacje i ekranizacje „Zemsty”
Słynne powiedzonka w „Zemście” Aleksandra Fredry
Fredro - kalendarium życia
Bibliografia
Co oznacza skrót JW w „Zemście” Aleksandra Fredry
Czym była Artemiza?
Wyjaśnij cytat: „Jeśli nie chcesz mojej zguby, krokodyla daj mi luby”
Słynne mury w historii i kulturze
Zinterpretuj słowa Papkina „Jestem Papkin, lew Północy...”
Cytaty z Aleksandra Fredry



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies