Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nad Niemnem

„Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej – streszczenie szczegółowe

Autor: Ewa Petniak

Rozdział I

W majątku Kirłów niespodziewanie zjawia się Teofil Różyc. Jego wizyta podyktowana jest chęcią namówienia kuzynki na zaaranżowanie spotkania z Justyną Orzelską, która niezwykle mu się spodobała i z którą chętnie by poflirtował dla zabicia nudy. Krłowa odwodzi go od tego pomysłu, Różyc przeszkadza jej w domowych obowiązkach, jego odwiedziny zbiegły się z wieloma gospodarskimi czynnościami oraz z przyjazdem kupców – „amatorów” wełny. Teofil sugeruje kuzynce, by jej mąż zarządzał Wołowszczyzną, lecz ona mu to odradza, bo Bolesław, niestety, nie ma zamiłowania do pracy. Różyc zobowiązuje się do finansowania edukacji synów pani Kirłowej.

W Olszynce - niewielkim majątku ziemskim, otoczonym olchowym gajem - znajdował się mały dworek zamieszkały przez rodzinę Kirłów. Dworek otaczały pola uprawne, łąki i sady. W pobliżu szumiał Niemen. „Z domu i całego jego otoczenia od razu wnieść było można, że wśród średniej własności ziemskiej Olszynka była posiadłością możliwie najmniejszą. Wniosek ten potwierdzała wieś chłopska pomiędzy łąkami do grupy wierzb przyparta. Składało ją chat kilkanaście, dosyć czysto i dostatnio wyglądających. Z bliskości, w której znajdowała się od dworku, łatwo było zgadnąć, że kiedyś do Olszynki należała.” Okna dworku spowijały pędy fasoli. Na ganku stały gliniane garnce pełne zsiadłego mleka i kosz z warzywami. Sień rozdzielała dom na dwie połowy, z których jedna przeznaczona została na pokoje mieszkalne, a druga na kuchnię i izbę czeladną. Wewnątrz unosiła się woń mydlin zmieszana z kuchennymi zapachami.

Pani domu – Kirłowa krzątająca się po swoim domostwie, była zła na siebie, że nie udało się jej wyrobić ze wszystkimi obowiązkami i jednego dnia musiała borykać się z trzema czynnościami: wypiekiem chleba, praniem i wyrobem serów. Poganiała służbę, sama również biorąc czynny udział w pracach. Narzekała, ze starsza, szesnastoletnia córka Marynia pomóc jej nie może, bo akurat musi doglądać pielenia ogrodu. Zachowanie matki drażniło lekko trzynastoletnią Rózię, która również pieczołowicie spełniała swoje „gospodarskie misje” pomagając przy czyszczeniu i obieraniu jarzyn. Kirłową rozpraszała też troska o dzieci. Mała czteroletnia Bronia z rozwiązanymi tasiemkami butów, ciągle czepiała się jej spódnicy, domagając się jedzenia lub pieszczot. To najmłodsze dzieciątko zupełnie różniło się od reszty rodzeństwa. Było śniade, o ciemnych włosach i czarnych oczach, podczas gdy reszta miała jasną karnację po matce i włosy w kolorze lnu.
Utrapieniem kobiety był chorowity, ale zdolny Staś, który, korzystając z przywileju dzieciństwa, ganiał gdzieś po łąkach z chłopskimi dziećmi. Znacznie bardziej do matczynych cierpień przyczyniał się imiennik ojca - Boleś
Kirłowa postanowiła edukować głównie synów, wierząc, że zdobycie wiedzy i doświadczeń będzie dla nich przydatne. Córkom wróżyła przyszłość gospodyń i pragnęła, by były najlepsze pod tym względem. Co do tego raczej obaw nie miała. Dziewczęta chętnie pomagały w domu. Utarczki ze Stasiem i planowane prace przerwało przybycie kupców, którzy po korzystnej cenie pragnęli nabyć od gospodyni sporą ilość wełny. Przyjazd handlarzy ucieszył Kirłową. Dzięki sprzedaży zwiększyłaby swoje dochody. Wyszła do nich z zamiarem pokazania spichrza, dzierżąc w dłoniach ogromny klucz. Z podwórza dostrzegła swoją starszą córkę Marynię siedzącą w zagonach wraz z innymi kobietami plewiącymi warzywa. Marynia rozmawiała z młodym Korczyńskim, który dosyć często, ze względu na swoją rozmówczynię przyjeżdżał do Olszynki: „W rozmawiającej i dziecięcym drobiazgiem otoczonej parze poznała najstarszą córkę swoją i młodego Witolda Korczyńskiego.”

strona:    1    2    3    4    5    6    7    8    9    10    11    12    13    14    15    16    17    18    19    20    21    22    23    24    25    26    27    28    29    30    31    32    33  

Szybki test:

Kiedy Benedykt przygarnął Orzelskich pod swój dach Justyna miała:
a) 14 lat
b) 18 lat
c) 16 lat
d) 10 lat
Rozwiązanie

Na imieninach pani Emilii zjawiło się około:
a) 10 osób
b) 20 osób
c) 30 osób
d) 40 osób
Rozwiązanie

Kirłowa miała:
a) sześcioro dzieci
b) czworo dzieci
c) siedmioro dzieci
d) pięcioro dzieci
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej – streszczenie szczegółowe
„Nad Niemnem” – streszczenie w pigułce
Dzieje Jana i Cecylii - streszczenie
Czas akcji „Nad Niemnem”
Miejsce akcji „Nad Niemnem”
Geneza i zakres tematyczny „Nad Niemnem”
Plan wydarzeń „Nad Niemnem”
Życiorys Elizy Orzeszkowej
„Nad Niemnem” jako powieść realistyczna
Etos pracy w „Nad Niemnem”
Tytuł i konstrukcja „Nad Niemnem”
Motyw rzeki w „Nad Niemnem” Orzeszkowej
Kontrast jako zasada kompozycyjna „Nad Niemnem”
Tło społeczno – historyczne, czyli sytuacja pod zaborami w połowie XIX wieku
Przyroda w „Nad Niemnem”
Mit powstania styczniowego w „Nad Niemnem”
Miłość w „Nad Niemnem”
Epoka pozytywizmu i jej wyznaczniki – wprowadzenie do zagadnień w literaturze
Nurty literackie i modele powieści w pozytywizmie
Kalendarium twórczości Elizy Orzeszkowej
Między Korczynem i bohatyrowickim zaściankiem a Soplicowem – związki „Nad Niemnem” z „Panem Tadeuszem”
Humor w „Nad Niemnem”
Język „Nad Niemnem”
Narracja „Nad Niemnem”
Obraz powstania styczniowego w twórczości Elizy Orzeszkowej
Adaptacje filmowe „Nad Niemnem”
Najważniejsze cytaty w „Nad Niemnem”
Bibliografia




Bohaterowie
Jan Bohatyrowicz - charakterystyka
Justyna Orzelska - charakterystyka
Marta Korczyńska - charakterystyka
Benedykt Korczyński - charakterystyka
Charakterystyka pozostałych bohaterów „Nad Niemnem”



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies