Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nad Niemnem

Czas akcji „Nad Niemnem”

Autor: Ewa Petniak

Czas w powieści Orzeszkowej można podzielić na przeszły i teraźniejszy. Jest jeszcze czasokres martwy nie związany ze światem wartości i bohaterów.

Czas przeszły – to czas sakralny (podobnie jak przestrzeń), wyznaczony w oparciu o przywoływane zdarzenia, funkcjonuje w powieści w przekazie ustnym. Należą do niego wspomnienia zdarzeń łączące się z wartościami i kształtujące postawy bohaterów:

- przyjęcie chrześcijaństwa przez Litwę (1387) – to wydarzenie wplecione zostaje w opowieść Anzelma o złożeniu rodu Bohatyrowiczów: „ (...) w sto lat albo może jeszcze i niej potem, jak naród litewski przyjął świętą chrześcijańską wiarę (...)”.

- opowieść Anzelma o założeniu rodu Bohatyrowiczów – relacjonuje również Anzelm – jako jeden z „wybrańców”, którzy w pamięci przechowują legendę i przekazują ją w formie ustnej przyszłym pokoleniom. Familia Bohatyrowiczów bierze swój początek od mitycznej pary Jana i Cecylii, którzy pracą swoich rąk oswoili nadniemeńską przestrzeń. Obydwoje przybyli z Polski. Ona pochodziła prawdopodobnie z „wysokiego domu”, on był chłopem. W świecie, w którym przyszło im się spotkać nie mieli szans na miłość. Udali się więc w głąb puszczy. Ich nazwiska na zawsze pozostały anonimowe, a godność Bohatyrowiczów nadał im rzekomo sam król Zygmunt August – na znak bohaterstwa, hartu ducha i heroicznej postawy życiowej oraz w dowód uznania za „wzniesienie” rodu i wychowanie licznego potomstwa: „Oto ten ród, idący od człowieka z kondycji pospolitego urodzenia, idzie w porównanie ze szlachtą rodowitą krajową i wszystkich praw stanowi rycerskiemu odpowiednich aż do wygaśnięcia swego używać ma i takowe wykonywać. Nobilituję was i nakazuję, abyście nosili nazwisko Bohatyrowiczów (...)”.

- czasy napoleońskie (1812) – pojawiają się we wspomnieniach dziadka Domuntówny. Polacy doby romantyzmu wiązali z Napoleonem nadzieje niepodległościowe. Z relacji starego Jakuba wynikało, że wojska napoleońskie miały przechodzić w pobliżu bohatyrowickiego zaścianka, a u boku samego wodza służyli dziadek Benedykta Korczyńskiego – Dominik i brat Jakuba Bohatyrowicza – Franciszek, który, wracając z wojaczki, zamarzł w pobliżu swego domostwa:„(...) Dziad nasz, legionista, sześćdziesiąt lat mając jeszcze na wojnę chodził... A! przypominam sobie teraz! Towarzyszył mu jakiś Jaku Bohatyrowicz, którego starcem już przed dwudziestu kilku laty widywałem.” (z opowieści Benedykta Korczyńskiego)

Streszczenia	Opracowanie
„Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej – streszczenie szczegółowe „Nad Niemnem” – streszczenie w pigułce Dzieje Jana i Cecylii - streszczenie	Czas akcji „Nad Niemnem” Miejsce akcji „Nad Niemnem” Geneza i zakres tematyczny „Nad Niemnem” Plan wydarzeń „Nad Niemnem” Etos pracy w „Nad Niemnem” Tytuł i konstrukcja „Nad Niemnem” Życiorys Elizy Orzeszkowej „Nad Niemnem” jako powieść realistyczna Kontrast jako zasada kompozycyjna „Nad Niemnem” Tło społeczno – historyczne, czyli sytuacja pod zaborami w połowie XIX wieku Motyw rzeki w „Nad Niemnem” Orzeszkowej Epoka pozytywizmu i jej wyznaczniki – wprowadzenie do zagadnień w literaturze Nurty literackie i modele powieści w pozytywizmie Kalendarium twórczości Elizy Orzeszkowej Przyroda w „Nad Niemnem” Mit powstania styczniowego w „Nad Niemnem” Miłość w „Nad Niemnem” Humor w „Nad Niemnem” Język „Nad Niemnem” Narracja „Nad Niemnem” Obraz powstania styczniowego w twórczości Elizy Orzeszkowej Między Korczynem i bohatyrowickim zaściankiem a Soplicowem – związki „Nad Niemnem” z „Panem Tadeuszem” Adaptacje filmowe „Nad Niemnem” Najważniejsze cytaty w „Nad Niemnem” Bibliografia
Bohaterowie
Jan Bohatyrowicz - charakterystyka Justyna Orzelska - charakterystyka Marta Korczyńska - charakterystyka Benedykt Korczyński - charakterystyka Charakterystyka pozostałych bohaterów „Nad Niemnem”

Czas akcji „Nad Niemnem”

Szybki test:

Zobacz inne artykuły: