Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nad Niemnem

„Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej – streszczenie szczegółowe

Autor: Ewa Petniak

Jacica - jętka – przedstawiciel owadów wodnych, okres jej roju (wylęgu) przypada na lipiec. Rybacy uważają ją za świetną przynętę i dlatego organizują zbiorowe połowy. Są one bardzo widowiskowe, zwłaszcza nad Niemnem. Na rzece, w ciszy i ciemnościach, zwabione światłem pochodni motyle (owady) nadlatują nad czółna białymi chmarami, a rybacy pochwytują je do płóciennych worów.

Wśród poławiaczy motylego roju, na jednej z łodzi, zarysowała się postać Witolda Korczyńskiego. Justyna wróciła do domu około północy. Terenia, mimo późnej pory, czytała pani Emilii. Tym razem fascynowała ich miłosna historia rodem z francuskiego dworu. Pan Benedykt siedział w swoim gabinecie nad księgami rachunkowymi i niecierpliwił się z powodu nieobecności syna. Przypomniawszy sobie opowieść Anzelma i reakcję, jaką wywarła na Benedykcie wiadomość o śmierci brata: „Nie krzyknął, nie zapłakał, tylko przed oknem stanął i w nocne ciemności patrząc, takim głosem, jaki u konających bywa, kilka razy imienia boskiego wezwał!”, Justyna z szacunkiem pocałowała go w dłoń, a następnie udała się do swojego pokoju. Tam, domyślając się miejsca pobytu siostrzenicy, serią wyrzutów powitała ją Marta. Stwierdziła, że ominęła ją wizyta Kirłowej, która przyjechała wybadać sytuację i zorientować się, czy Justyna jest zainteresowana ślubem z Różycem, bo ów, mimo burzliwej przeszłości, gotów był ożenić się z panną z niższej sfery. Nieszczęśliwy jest głównie z jednego powodu – zażywania morfiny. Z tego nałogu uleczyć go może tylko cierpliwa i kochająca osoba.

Justyna otwarcie zapytała Martę, dlaczego nie poślubiła Anzelma. Ciotka opowiedziała swoją wersję rozstania. Ich miłość rozkwitła, gdy modne wcześniej idee równości stanowej powoli zaczynały zanikać. Gdyby się uparła, nikt nie stanąłby na przeszkodzie temu związkowi. Na pewno nie przeszkadzałby on Benedyktowi, bo Andrzej – jego brat i jednocześnie krewny Marty, spoczywał w jednej mogile z bratem tego, którego kochała.

Najbardziej irytowały ją docinki ze strony niektórych, zwłaszcza Kirły „Ot, ślicznego konkurenta Marteczka sobie zdobyła!” (...) Co to orze! orać to jeszcze pięknie, poetycznie, ale on sam gnój na pole wywozi i pewno od tego bardzo śmierdzi!” Nie chciała stać się przedmiotem drwin i bała się, że nie poradzi sobie z prowadzeniem gospodarstwa. Utwierdzał ją w tym Benedykt: „Praca ciężka. Będziesz musiała sama pleć, żąć, krowy doić, gotować, prać...”
Mimo nieszczęśliwego życia, które wiodła po odrzuceniu Anzelma, była dumna z siebie. Zachowała swoją godność i nie „schłopiała”. Uratowała się od wstydu i poniżenia. Ciotka chciała wiedzieć, co słychać u mężczyzny, którego niegdyś kochała, czy ją wspomina i jak o niej mówi. Justyna przypomniała jej, że powinna dać się przebadać lekarzowi, bo jej kaszel jest niepokojący. Odmówiła.

Orzelska zasypiała, gdy świt zaczynał wślizgiwać się do komnat. Marzyła lub śniła: widziała siebie jako kobietę stojącą na ganku domu Anzelma i Jana, widziała każdego z nich i czuła, wiedziała, że jest szczęśliwa.

TOM III
Ta część obejmuje smutne losy Andrzejowej Korczyńskiej oraz historię nieudanego małżeństwa Zygmunta. Justyna ostatecznie rozstaje się z kuzynem Korczyńskich i powierza swe serce i losy Janowi Bohatyrowiczowi. W zaścianku odbywa się uroczystość weselna Franciszka Jaśmonta i córki Fabiana – Elżuni. Marta i Anzelm spotykają się po latach. Dochodzi do pojednania między Korczyńskim a Witoldem, który sprawdza się jako emisariusz i obrońca uciśnionych – godzi Korczyńskich i Bohatyrowiczów. Benedykt i Justyna udają się do zagrody Anzelma, a ten uprzejmie i ze wzruszeniem wita gości.

Rozdział I

Smutna historia Andrzejowej Korczyńskiej, która rozpamiętuje zmarłego, a ponadto zdaje sobie sprawę z błędów dydaktycznych i porażki w wychowaniu syna. Zygmuntowi obce są idee patriotyzmu. Nie potrafi „odnaleźć się” w rodzinnych Osowcach.„Unieszczęśliwił” zakochaną w nim Klotyldę i stał się niespełnionym artystą. Stale łudzi się, że jego kontakt z Justyną zostanie odnowiony, co doprowadza do rozpaczy i łez jego żonę oraz rodzi napięcia między nimi.

strona:    1    2    3    4    5    6    7    8    9    10    11    12    13    14    15    16    17    18    19    20    21    22    23    24    25    26    27    28    29    30    31    32    33  

Szybki test:

Różyc polecił pani Benedyktowej niezawodną na wszelkie dolegliwości „paliatywę”, była to:
a) kokaina
b) aspiryna
c) strychnina
d) morfina
Rozwiązanie

Wśród darów dla ojca Janka – Jerzego Bohatyrowicza od Andrzeja :
a) znajdowała się „Księga Koheleta”
b) znajdował się „Psałterz Dawidów”
c) znajdowała się „Biblia królowej Zofii”
d) znajdowała się „Biblia Wujka”
Rozwiązanie

W legionach służył najstarszy brat pana Jakuba – dwudziestoletni:
a) Jerzy
b) Franciszek
c) Andrzej
d) Anastazy
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej – streszczenie szczegółowe
„Nad Niemnem” – streszczenie w pigułce
Dzieje Jana i Cecylii - streszczenie
Czas akcji „Nad Niemnem”
Miejsce akcji „Nad Niemnem”
Geneza i zakres tematyczny „Nad Niemnem”
Plan wydarzeń „Nad Niemnem”
Życiorys Elizy Orzeszkowej
„Nad Niemnem” jako powieść realistyczna
Etos pracy w „Nad Niemnem”
Tytuł i konstrukcja „Nad Niemnem”
Motyw rzeki w „Nad Niemnem” Orzeszkowej
Kontrast jako zasada kompozycyjna „Nad Niemnem”
Tło społeczno – historyczne, czyli sytuacja pod zaborami w połowie XIX wieku
Przyroda w „Nad Niemnem”
Mit powstania styczniowego w „Nad Niemnem”
Miłość w „Nad Niemnem”
Epoka pozytywizmu i jej wyznaczniki – wprowadzenie do zagadnień w literaturze
Nurty literackie i modele powieści w pozytywizmie
Kalendarium twórczości Elizy Orzeszkowej
Między Korczynem i bohatyrowickim zaściankiem a Soplicowem – związki „Nad Niemnem” z „Panem Tadeuszem”
Humor w „Nad Niemnem”
Język „Nad Niemnem”
Narracja „Nad Niemnem”
Obraz powstania styczniowego w twórczości Elizy Orzeszkowej
Adaptacje filmowe „Nad Niemnem”
Najważniejsze cytaty w „Nad Niemnem”
Bibliografia




Bohaterowie
Jan Bohatyrowicz - charakterystyka
Justyna Orzelska - charakterystyka
Marta Korczyńska - charakterystyka
Benedykt Korczyński - charakterystyka
Charakterystyka pozostałych bohaterów „Nad Niemnem”



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies