Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nad Niemnem
Krewna Korczyńskich – Marta spędzała sporo czasu z młodym Anzelmem, a brat Anzelma – Jerzy szczerze przyjaźnił się z najstarszym Korczyńskim – Andrzejem. Przyjaciele wspólnie wyprawiali się na łowy, polowania. Każdy posiadał już potomstwo: Jerzy miał syna Jana, a Andrzej - Zygmunta. Chłopcy byli rówieśnikami. Wszyscy wiedli niemal arkadyjski żywot.
Arkadia – kraina wszelkiej szczęśliwości, raj ziemski.
Sytuacja diametralnie zmieniła się po powstaniu styczniowym (1863).
Powstanie styczniowe było powstaniem antyrosyjskim, najdłuższym spośród polskich powstań narodowych. Swoim zasięgiem objęło tereny Królestwa Polskiego, część obszarów Litwy, Białorusi i Ukrainy.
Bezpośrednią przyczyną wybuchu powstania była tak zwana „branka” – zarządzenie przez Rosjan przymusowego poboru do wojska (6.X.1862). Rekrutów miały wyznaczać władze administracyjne, z pominięciem chłopów i właścicieli ziemskich, pociągając głównie osoby politycznie „podejrzane”. Uprzedzając przewidywany termin 22 stycznia 1863 roku, Tymczasowy Rząd Narodowy opublikował „Manifest”, w którym wzywał naród Polski, Litwy i Białorusi do walki z zaborcą. W manifeście była również mowa o zniesieniu różnic stanowych i natychmiastowym uwłaszczeniu. Do kwietnia (1863) carat zaangażował w walkę 270 tysięcy, a do lipca 340 tys. wojska. Dla porównania przez szeregi partyzantki w ciągu piętnastu miesięcy przewinęło się ponad 200 tysięcy ochotników, latem 1863 roku walczyło już ok. 30 tys. partyzantów.
Na nieudolność działań zbrojnych miał wpływ również fakt, że kraj od trzydziestu lat nie posiadał własnego wojska, ludność nie była obyta z bronią i służbą wojskową. Broń z innych państw napływała z opóźnieniem, nieregularnie i drobnymi partiami.. Wojna partyzancka traciła przez to na znaczeniu. Carat po dłuższych wahaniach dokonał zwrotu w swojej polityce włościańskiej, do czego zmusiło go powstanie styczniowe i, 2 marca 1864 roku wydał ukaz, który obwieszczał, że chłopi otrzymują na własność użytkowaną ziemię, ale jednocześnie zostają obciążeni wieczystym podatkiem gruntowym.
Obliczono, że w walkach powstańczych poległo 30 tys. rebeliantów, a ok. 38 tys. zostało zesłanych na Sybir. Ponadto popowstańcze represje dotknęły wiele rodzin, przyczyniły się do zaostrzenia antypolskiej polityki zaborców. „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej – streszczenie szczegółowe
Autor: Ewa PetniakKrewna Korczyńskich – Marta spędzała sporo czasu z młodym Anzelmem, a brat Anzelma – Jerzy szczerze przyjaźnił się z najstarszym Korczyńskim – Andrzejem. Przyjaciele wspólnie wyprawiali się na łowy, polowania. Każdy posiadał już potomstwo: Jerzy miał syna Jana, a Andrzej - Zygmunta. Chłopcy byli rówieśnikami. Wszyscy wiedli niemal arkadyjski żywot.
Arkadia – kraina wszelkiej szczęśliwości, raj ziemski.
Sytuacja diametralnie zmieniła się po powstaniu styczniowym (1863).
Powstanie styczniowe było powstaniem antyrosyjskim, najdłuższym spośród polskich powstań narodowych. Swoim zasięgiem objęło tereny Królestwa Polskiego, część obszarów Litwy, Białorusi i Ukrainy.
Bezpośrednią przyczyną wybuchu powstania była tak zwana „branka” – zarządzenie przez Rosjan przymusowego poboru do wojska (6.X.1862). Rekrutów miały wyznaczać władze administracyjne, z pominięciem chłopów i właścicieli ziemskich, pociągając głównie osoby politycznie „podejrzane”. Uprzedzając przewidywany termin 22 stycznia 1863 roku, Tymczasowy Rząd Narodowy opublikował „Manifest”, w którym wzywał naród Polski, Litwy i Białorusi do walki z zaborcą. W manifeście była również mowa o zniesieniu różnic stanowych i natychmiastowym uwłaszczeniu. Do kwietnia (1863) carat zaangażował w walkę 270 tysięcy, a do lipca 340 tys. wojska. Dla porównania przez szeregi partyzantki w ciągu piętnastu miesięcy przewinęło się ponad 200 tysięcy ochotników, latem 1863 roku walczyło już ok. 30 tys. partyzantów.
Na nieudolność działań zbrojnych miał wpływ również fakt, że kraj od trzydziestu lat nie posiadał własnego wojska, ludność nie była obyta z bronią i służbą wojskową. Broń z innych państw napływała z opóźnieniem, nieregularnie i drobnymi partiami.. Wojna partyzancka traciła przez to na znaczeniu. Carat po dłuższych wahaniach dokonał zwrotu w swojej polityce włościańskiej, do czego zmusiło go powstanie styczniowe i, 2 marca 1864 roku wydał ukaz, który obwieszczał, że chłopi otrzymują na własność użytkowaną ziemię, ale jednocześnie zostają obciążeni wieczystym podatkiem gruntowym.
Zginęli w nim dwaj przyjaciele: Jerzy Bohatyrowicz i Andrzej Korczyński. Pochowano ich wraz z czterdziestoma innymi w zbiorowym grobie za Niemnem. Miejsce to, ukryte pośród boru, nazwano Mogiłą. Dominika los rzucił w odległe rejony (początkowo za udział w powstaniu styczniowym został skazany na zesłanie w głąb Rosji), gdzie zapewnił sobie skromny byt urzędnika. By spłacić należną bratu ojcowiznę, Benedykt musiał zaciągnąć długi, a na majątek nałożyć hipotekę. „Zżerały” go podatki (carat nakładał wysokie opłaty na gospodarzy wiejskich), przez co tracił nadzieję na swobodne gospodarowanie w Korczynie. Zmieniły się też relacje z zaściankiem. Rozpoczęły procesy z sąsiadami, w których głównie chodziło o szkody rolne, albo o uzurpowanie (roszczenie) praw do gruntów. Pomiędzy Bohatyrowiczami a Korczynem wyrósł niewidzialny mur.
Skutki powstania styczniowego dla chłopów:
Bilans przegranej obejmuje dziesiątki tysięcy poległych i straconych, dziesiątki tysięcy zesłanych na Sybir, milionowe straty materialne. Spiskowców karano wyrokami śmierci, więzieniem, katorgami, zsyłką, konfiskatą majątków. Społeczeństwo utraciło wiarę w sens walk narodowo – wyzwoleńczych, a reforma agrarna, zarządzona prze carat, niekorzystnie odbiła się na włościanach. Na jej podstawie chłopi zyskiwali wolność osobistą, uniezależniając się od dworu i panów. Autonomia chłopów była jednak pozorna i miała negatywne skutki, pogrążała włościan w nędzy, bo, pozbawieni opieki panów i administracji państwowej, tracili podstawy do egzystencji i pogrążali się w nędzy. Część z nich wyjeżdżała, rozpoczęły się masowe migracje i emigracje. Szlachta, którą represje popowstaniowe pozbawiły ziemi, przenosiła się do miast. Tym sposobem zaczął formować się ruch inteligencki i rozwijać kapitalizm. Do miast przybywali również chłopi, szukając zatrudnienia Znajdowali je, jako tania siła robocza. Większość jednak i tak cierpiała biedę, żyjąc w skrajnym ubóstwie.
strona: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33
Szybki test:
Dominik brat Benedykta piastował urząd:a) radcy
b) administratora
c) rządcy
d) adwokata
Rozwiązanie
Podczas przyjazdu do Olszynki Różyca pani domu – Kirłowa nie musiała borykać się z:
a) wyrobem serów
b) wypiekiem chleba
c) praniem
d) pieleniem ogrodu
Rozwiązanie
Ojciec panny Orzelskiej grał na:
a) skrzypcach
b) pianinie
c) fortepianie
d) harmonijce
Rozwiązanie
Więcej pytań
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies