Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Granica
Obaj twardo bronią swych poglądów. Ksiądz Czerlon reprezentuje ontologię teologiczną – poza Bogiem jest tylko okrutny świat, a człowiek jest istotą słabą i strachliwą. Nie ma również możliwości poznania ogromu rzeczywistości. Według Czerlona granica poznania nie jest możliwa do przekroczenia przez człowieka. Karol natomiast, w swych poglądach, prezentuje stanowisko ontologii materialistycznej. Człowiek, jako element świata materialnego, ma nieograniczone możliwości poznania samego siebie, jak i rzeczywistości. Dla Karola kwestia granic poznania nie istnieje, gdyż przed człowiekiem istnieje „otwarty horyzont”.
Granice filozoficzne w powieści poruszają kwestie poznawalności i możliwości człowieka wobec świata.
Granica psychologiczna – „Musi coś przecież istnieć, jakaś granica, za którą nie wolno przejść, za którą przestaje się być sobą”.
Zofia Nałkowska w powieści „Granica” przedstawia również psychologiczną sferę natury ludzkiej. Właśnie dzięki ukazaniu psychologizmu postaci, możliwe jest lepsze zrozumienie jej działania. Analiza taka opiera się na ukazaniu duchowej struktury postaw, wewnętrznych powikłań i napięć. Rozpatrując zakamarki duszy ludzkiej, przedstawia jej wewnętrzne napięcia i emocjonalizm. Poruszając takie zagadnienia, uwidocznione zostają problemy odporności ludzkiej psychiki i moment załamania się jej, co niesie za sobą tragiczne skutki. Po przekroczeniu granicy, człowiek przestaje być sobą, postępuje niezgodnie ze swoimi poglądami i doprowadza do swojej klęski.
Załamanie granicy odporności psychicznej najbardziej uwidacznia się na przykładzie życia Justyny Bogutówny. Naiwna i łatwowierna dziewczyna zakochuje się w mężczyźnie, który wykorzystuje ją fizycznie. Ufa mu i sądzi, że jest szansa na to, by byli razem. Kiedy zachodzi w ciążę, Ziembiewicz nie poczuwa się do odpowiedzialności za dziecko i pozostawia decyzję Justynie. Bogutówna decyduje się na usunięcie ciąży, co wywołuje u niej obsesyjne wręcz poczucie winy. Wie, że zrobiła źle i skrzywdziła nienarodzoną istotę. Zaczyna zamykać się w świecie snów i cierpienia, traci powoli kontakt z rzeczywistością i staje się szalona. Wierzy, że w momencie, kiedy zabije Zenona, skończą się jej męki. Granica odporności psychicznej dziewczyny załamuje się, doprowadza ją do choroby i próby samobójczej. Odratowana, mści się na człowieku, który jest przyczyną jej tragicznego losu.
Zenon Ziembiewicz przekracza granicę odporności psychicznej, kiedy zaprzedaje samego siebie w imię kariery i związanej z nią uległości własnych przekonań wobec osób wyżej postawionych. Dręczony dodatkowo wyrzutami sumienia, wewnętrznie rozdarty, pełen obaw i poczucia winy, które stara się zagłuszyć ciągłym usprawiedliwianiem się i doszukiwaniem się winy innych, nie wytrzymuje narastającego napięcia i popełnia samobójstwo. „Granica” - interpretacja i wieloznaczność tytułu
Autor: Dorota BlednickaObaj twardo bronią swych poglądów. Ksiądz Czerlon reprezentuje ontologię teologiczną – poza Bogiem jest tylko okrutny świat, a człowiek jest istotą słabą i strachliwą. Nie ma również możliwości poznania ogromu rzeczywistości. Według Czerlona granica poznania nie jest możliwa do przekroczenia przez człowieka. Karol natomiast, w swych poglądach, prezentuje stanowisko ontologii materialistycznej. Człowiek, jako element świata materialnego, ma nieograniczone możliwości poznania samego siebie, jak i rzeczywistości. Dla Karola kwestia granic poznania nie istnieje, gdyż przed człowiekiem istnieje „otwarty horyzont”.
Granice filozoficzne w powieści poruszają kwestie poznawalności i możliwości człowieka wobec świata.
Granica psychologiczna – „Musi coś przecież istnieć, jakaś granica, za którą nie wolno przejść, za którą przestaje się być sobą”.
Zofia Nałkowska w powieści „Granica” przedstawia również psychologiczną sferę natury ludzkiej. Właśnie dzięki ukazaniu psychologizmu postaci, możliwe jest lepsze zrozumienie jej działania. Analiza taka opiera się na ukazaniu duchowej struktury postaw, wewnętrznych powikłań i napięć. Rozpatrując zakamarki duszy ludzkiej, przedstawia jej wewnętrzne napięcia i emocjonalizm. Poruszając takie zagadnienia, uwidocznione zostają problemy odporności ludzkiej psychiki i moment załamania się jej, co niesie za sobą tragiczne skutki. Po przekroczeniu granicy, człowiek przestaje być sobą, postępuje niezgodnie ze swoimi poglądami i doprowadza do swojej klęski.
Załamanie granicy odporności psychicznej najbardziej uwidacznia się na przykładzie życia Justyny Bogutówny. Naiwna i łatwowierna dziewczyna zakochuje się w mężczyźnie, który wykorzystuje ją fizycznie. Ufa mu i sądzi, że jest szansa na to, by byli razem. Kiedy zachodzi w ciążę, Ziembiewicz nie poczuwa się do odpowiedzialności za dziecko i pozostawia decyzję Justynie. Bogutówna decyduje się na usunięcie ciąży, co wywołuje u niej obsesyjne wręcz poczucie winy. Wie, że zrobiła źle i skrzywdziła nienarodzoną istotę. Zaczyna zamykać się w świecie snów i cierpienia, traci powoli kontakt z rzeczywistością i staje się szalona. Wierzy, że w momencie, kiedy zabije Zenona, skończą się jej męki. Granica odporności psychicznej dziewczyny załamuje się, doprowadza ją do choroby i próby samobójczej. Odratowana, mści się na człowieku, który jest przyczyną jej tragicznego losu.
W powieści można również dostrzec granicę światów. Wszystkie postacie przyporządkowane są odpowiednim dla nich miejscom. Każdy z tych obszarów jest specyficznym odzwierciedleniem ich charakterów. Osoby, przebywając w poszczególnych miejscach, staja się tacy, jak te miejsca. Nie mogą przekroczyć granic „mikroświatów”. Są ich elementami składowymi i jednocześnie łączą się z nimi nierozerwalnymi więzami.
Swoistą metaforą, którą można zobrazować granice, narzucane człowiekowi przez otoczenie, własną moralność oraz innych ludzi, jest świat psa Fitka, uwiązanego na łańcuchu na podwórzu kamienicy Cecylii Kolichowskiej. Świat psa jest zamkniętą przestrzenią, ograniczoną długością łańcucha, a wszelkie próby poszerzenia tego małego skrawka ziemi, kończą się dla psa gwałtownym szarpnięciem i zaciśnięciem się obroży.
Również człowiek posiada taką „niewidzialną” obrożę, która zamyka go w danej społeczności, w określonych granicach moralności, postaw filozoficznych i psychologicznych. Wszelkie próby przekroczenia tych ustanowionych przez samego człowieka lub jego otoczenie wartości, kończą się tragicznie, zaciśnięciem owej obroży, która przybiera postać wyrzutów sumienia, zaprzedania własnych wartości i własnej osobowości.
strona: 1 2 3
Szybki test:
Ksiądz Czerlon twierdzi, iż człowiek jest istotą:a) pozbawioną zasad moralnych
b) istotną w boskim planie
c) powołaną do życia w cnocie
d) miotającą się w sprzecznościach życia
Rozwiązanie
Postać Zenona Ziembiewicza cechuje:
a) skandalizm
b) dualizm postaw
c) jednoznaczność postaw
d) zdecydowanie
Rozwiązanie
Społeczeństwo w „Granicy” jest:
a) ukazane w krzywym zwierciadle
b) scharakteryzowane w niewielkim stopniu
c) silnie podzielone
d) postępowe
Rozwiązanie
Więcej pytań
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies