Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Granica
Akcja powieści toczy się w latach pierwszej wojny światowej i w ciągu kilku lat po jej zakończeniu. Fabuła utworu obejmuje dodatkowo okres wcześniejszy. Są to czasy dzieciństwa Zenona w rodzinnym majątku Ziembiewiczów oraz czasy młodości Cecylii Kolichowskiej i jej dwóch małżeństw.
Zastosowana przez pisarkę technika inwersji czasowej, umożliwiła rozpoczęcie i zakończenie utworu w tym samym momencie. Od wiadomości w lokalnych gazetach. Dotyczą one aresztowania Justyny Bogutówny i doniesień o śmierci Zenona Ziembiewicza.
Inwersja czasowa - ukształtowanie fabuły bez zasad chronologii zdarzeń.
Umieszczenie w dziele informacji o wydarzeniach historycznych daje możliwość bardziej konkretnego zawężenia czasu akcji. Kiedy Zenon uczęszczał do gimnazjum, rozgrywały się wydarzenia pierwszej wojny światowej. Nałkowska przedstawiła je dość skrótowo. Opisała ówczesne życie w Boleborzy, gdzie: „pod wiszącą naftową lampą, w której rezerwuar Ziembiewicz na pewien czas wmontował palnik karbidowy, rozsiewający wysubtelnioną woń czosnku i grożący małymi eksplozjami, zasiadali naokoło białego obrusa naprzód oficerowie rosyjscy, później niemieccy, na końcu polscy” [rozdz. I].
Natomiast po „cudzie nad Wisłą”, wspomnianym w powieści (1920 rok), Zenon zaczął studiować w Paryżu. Podczas wakacji w Boleborzy, kiedy młody Ziembiewicz nawiązał romans z Justyną Bogutówną, miał już za sobą kilka lat studiów. Przygotowywał się do ostatniego roku nauki. Był po romansie z Adelą, która zmarła 30 lipca.
Potem następuje ostatni rok nauki w Paryżu. Zenon wraca do kraju. Zaczyna pracę w „Niwie”. Trwa ona kilka miesięcy. Następuje ślub z Elżbietą, a po niej podróż poślubna. Ziembiewicz obejmuje stanowisko prezydenta, rodzi się jego syn. Wspomniane zostają wystąpienia robotników. Akcję powieści nie wytyczają ściśle określone daty. Zastępuje je podanie istotnych dla przebiegu fabuły utworu zdarzeń. Czas porządkują też fakty z życia bohaterów.
Czas jest pojęciem indywidualnym dla każdego z bohaterów powieści Zofii Nałkowskiej. Dla Cecylii Kolichowskiej czas zatrzymał się, kiedy dostrzegła u siebie oznaki starości. Wcześniej dzieliła swoje życie na dwa etapy: małżeństwo z Konstantym Wąbrowskim i drugie, z Aleksandrem Kolichowskim. „Granica” - czas i miejsce akcji
Autor: Dorota BlednickaAkcja powieści toczy się w latach pierwszej wojny światowej i w ciągu kilku lat po jej zakończeniu. Fabuła utworu obejmuje dodatkowo okres wcześniejszy. Są to czasy dzieciństwa Zenona w rodzinnym majątku Ziembiewiczów oraz czasy młodości Cecylii Kolichowskiej i jej dwóch małżeństw.
Zastosowana przez pisarkę technika inwersji czasowej, umożliwiła rozpoczęcie i zakończenie utworu w tym samym momencie. Od wiadomości w lokalnych gazetach. Dotyczą one aresztowania Justyny Bogutówny i doniesień o śmierci Zenona Ziembiewicza.
Inwersja czasowa - ukształtowanie fabuły bez zasad chronologii zdarzeń.
Umieszczenie w dziele informacji o wydarzeniach historycznych daje możliwość bardziej konkretnego zawężenia czasu akcji. Kiedy Zenon uczęszczał do gimnazjum, rozgrywały się wydarzenia pierwszej wojny światowej. Nałkowska przedstawiła je dość skrótowo. Opisała ówczesne życie w Boleborzy, gdzie: „pod wiszącą naftową lampą, w której rezerwuar Ziembiewicz na pewien czas wmontował palnik karbidowy, rozsiewający wysubtelnioną woń czosnku i grożący małymi eksplozjami, zasiadali naokoło białego obrusa naprzód oficerowie rosyjscy, później niemieccy, na końcu polscy” [rozdz. I].
Natomiast po „cudzie nad Wisłą”, wspomnianym w powieści (1920 rok), Zenon zaczął studiować w Paryżu. Podczas wakacji w Boleborzy, kiedy młody Ziembiewicz nawiązał romans z Justyną Bogutówną, miał już za sobą kilka lat studiów. Przygotowywał się do ostatniego roku nauki. Był po romansie z Adelą, która zmarła 30 lipca.
Potem następuje ostatni rok nauki w Paryżu. Zenon wraca do kraju. Zaczyna pracę w „Niwie”. Trwa ona kilka miesięcy. Następuje ślub z Elżbietą, a po niej podróż poślubna. Ziembiewicz obejmuje stanowisko prezydenta, rodzi się jego syn. Wspomniane zostają wystąpienia robotników. Akcję powieści nie wytyczają ściśle określone daty. Zastępuje je podanie istotnych dla przebiegu fabuły utworu zdarzeń. Czas porządkują też fakty z życia bohaterów.
Dla rodziców Zenona czas dzielił się na okres ich zamożności. Posiadali wówczas własny majątek. Potem czas, kiedy Walerian został zarządcą w Boleborzy.
Dla Elżbiety to czas jej ślepej miłości do Awaczewicza oraz czas, który był jej przemianą wewnętrzną. Zaczęła dostrzegać otaczających ją ludzi. Potem zakochała się w Zenonie. Poślubiła go i coraz częściej problemy męża z Justyną stawały się jej problemami.
Dla Justyny czas to okres jej życia u Tczewskich. Zakończył się wraz ze śmiercią ogrodnika Borbockiego. Kolejny okres to życie z matką w Boleborzy. Kolejno następuje śmierć matki i przeprowadzka do miasta. Tam traci przyjaciółkę Jasię Gołąbską. Zapada na chorobę psychiczną. Ta doprowadza ją do ataku na Zenona.
Większość zdarzeń, opisanych w powieści, rozgrywa się w małym prowincjonalnym miasteczku. Jego nazwa nie jest podana. Część zdarzeń rozgrywa się również w:
Epizodyczne zdarzenia rozgrywają się w Chązebnej (majątek Tczewskich), Piesznie (majątek Olgierdowej Tczewskiej), w Vevey, dokąd pojechała Elżbieta na zaproszenie matki.
Głównym miejscem akcji jest kamienica. Należąy do Cecylii Kolichowskiej. Położona jest przy ulicy Staszica. Ważna jest też Boleborza oraz ekskluzywny dom na Chązebiańskim Przedmieściu.
Cechą charakterystyczną fabuły utworu są klamry kompozycyjne. Łączą poszczególne postacie i wydarzenia. Jest to zastosowanie inwersji czasowej, łączącej początek powieści z zakończeniem.
Życie erotyczne Zenona stanowi powtórzenie zachowania ojca. Miewał liczne romanse. Elżbieta staje się żoną podobną do Żanci Ziembiewiczowej. Obie kobiety wybaczały zdrady i były wyrozumiałe dla mężów. Matka Zenona, podobnie jak Cecylia Kolichowska, zaopiekowała się na starość wnukiem. Tym samym powtórzył on los Elżbiety. Po wyjeździe matki wychowywała ją stara ciotka. Justyna Bogutówna, tak jak matka, skazana była na samotne macierzyństwo.
Paralelizm wątków i motywów, schematyczność, tworzą w utworze spójną całość.
Szybki test:
Czas dla każdego z bohaterów powieści Zofii Nałkowskiej jest pojęciem:a) względnym
b) indywidualnym
c) niejasnym
d) linearnym
Rozwiązanie
Spójną całość w utworze tworzą:
a) paralelizm wątków
b) wszystkie odpowiedzi są poprawne
c) schematyczność
d) paralelizm motywów
Rozwiązanie
Kiedy Zenon uczęszczał do gimnazjum, rozgrywały się wydarzenia:
a) I wojny swiatowej
b) II wojny światowej
c) wojny polsko-rosyjskiej
d) powstania Wielkopolskiego
Rozwiązanie
Więcej pytań
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies